Zofia Rosenblum-Szymańska


Zofia Rosenblum-Szymańska, która przyszła na świat 25 czerwca 1888 roku w Łodzi, to postać o ogromnym znaczeniu dla polskiej medycyny dziecięcej. Była to lekarz pediatra, neuropsychiatra oraz psycholog dziecięcy, a jej działalność miała istotny wpływ na rozwój opieki zdrowotnej nad najmłodszymi w naszym kraju.

Rosenblum-Szymańska, będąc osobą żydowskiego pochodzenia, przyczyniła się do tworzenia nowoczesnych metod diagnozy i terapii dzieci, a także do wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań w tej dziedzinie medycyny. Jej praca utorowała drogę dla wielu innych specjalistów, a jej osiągnięcia są cenione do dziś.

Niestety, Zofia zmarła 4 listopada 1978 roku w Warszawie, ale jej dziedzictwo wciąż żyje w sercach wielu ludzi, którzy korzystali z jej wiedzy i doświadczenia.

Życiorys

Zofia Rosenblum-Szymańska przyszła na świat w Łodzi, w rodzinie żydowskiej. W 1915 roku w Paryżu z powodzeniem zakończyła studia medyczne, a następnie uzyskała tytuł doktora na podstawie swojej pracy, Du developpement du systeme nerveux au cours de l’enfance. W trakcie studiów miała zaszczyt być młodszą asystentką słynnego Józefa Babińskiego. Po ukończeniu edukacji przemieściła się do Rosji, gdzie pracowała w klinice neurologicznej w Moskwie pod okiem profesora Rossolimo.

Powróciła do Polski w 1918 roku, gdzie założyła pierwszą w kraju Poradnię Pedologiczną w Warszawie, którą prowadziła przez długi okres, od 1923 do 1939 roku. W ramach działalności Związku Towarzystw Opieki nad Sierotami i Dziećmi Opuszczonymi (Centosu) zorganizowała w Otwocku Zakład dla Dzieci Specjalnej Troski, gdzie pełniła funkcję lekarza naczelnego w latach 1928–1939.

W latach 1918–1920 współpracowała z Januszem Korczakiem, prowadząc badania nad rozwojem psychopedagogicznym wychowanków jego sierocińca. Miała również okazję współpracować z takimi osobistościami jak Gustawem Bychowskim, Janiną Perl-Neudingową oraz Heleną Merenholc.

Przed 1932 rokiem, Zofia odbyła staż na oddziale neurologicznym pod kierunkiem Edwarda Flataua w Szpitalu Starozakonnych na Czystem, gdzie odpowiedzialna była za połowę sali kobiecej oraz prowadziła badania epidemiologiczne.

W obliczu II wojny światowej, wespół z Adolfem Bermanem i Józefem Gitlerem, organizowała zarząd Centosu, gdzie została lekarzem naczelnym, odpowiedzialnym za sanitarne aspekty wszystkich placówek dziecięcych. W październiku 1940 roku znalazła się w warszawskim getcie, gdzie w lipcu 1942 roku była świadkiem dramatycznych wydarzeń, gdy doktor Szteinkalk został zastrzelony na ulicy getta.

Po pierwszej Akcji Wysiedleńczej, Centos został zamknięty, co pozostawiło ją bez pracy. W sierpniu 1942 roku, wraz z siostrzenicą Jasią, udało jej się przedostać na aryjską stronę dzięki pomocy znajomej Polki, pani Łeszeżanki, urzędniczki Zarządu Miejskiego. Została zarejestrowana jako pracownik Wydziału Opieki Społecznej i pracowała w ośrodku dla chłopców moralnie zaniedbanych przy ulicy Puławskiej 97. W początkowym okresie ukrywała się u Ireny Solskiej, następnie przez 17 dni przebywała w klasztorze sióstr Niepokalanek przy ulicy Kazimierzowskiej, a potem w klasztorze Sióstr Urszulanek w Ożarowie Mazowieckim, gdzie przeżyła do końca wojny.

Po zakończeniu wojny, w latach 1945–1949, Zofia pracowała w Departamencie Opieki nad Dzieckiem przy Ministerstwie Oświaty. Później, od 1949 do 1971 roku, była kierownikiem Poradni dla Dzieci i Młodzieży w Instytucie Higieny Psychicznej w Warszawie. Jako przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia brała udział w międzynarodowych kongresach.

Zmarła w Warszawie, a jej miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 67, rząd 5).

Publikacje

Oto wybór publikacji, w które zaangażowała się Zofia Rosenblum-Szymańska, wzbogacając naszą wiedzę w zakresie dzieci i młodzieży:

  • Byłam tylko lekarzem… (1979),
  • Dziecko nieznośne czy chore (1969),
  • Psychiatria wieku dziecięcego i młodzieńczego (1967),
  • Dziecko nieznośne czy chore (1965),
  • Mój tatuś pije (1962),
  • Dziecko wykolejone (1959),
  • Dziecko trudne (1957).

Przypisy

  1. Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003 r. ISBN 83-916419-3-7.
  2. Grób Zofii Rosenblum-Szymańskiej w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  3. Zofia Rosenblum-Szymańska: Byłam tylko lekarzem.... Warszawa: Pax, 1979 r. ISBN 83-21-10021-X.
  4. Stanisław Pużyński (red.): Leksykon psychiatrii. Warszawa: PZWL, 1993 r. ISBN 83-200-1712-2.

Oceń: Zofia Rosenblum-Szymańska

Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:6