Stowarzyszenie Teatralne Chorea


Stowarzyszenie Teatralne Chorea to innowacyjna grupa teatralna, która ma swoją siedzibę w Łodzi. Powstała w marcu 2004 roku, a jej działalność jest kontynuacją pracy dwóch wcześniejszych zespołów artystycznych, które działały w ramach Ośrodka Praktyk Teatralnych Gardzienice.

Pierwszym z tych zespołów była Orkiestra Antyczna, kierowana przez Tomasza Rodowicza i Macieja Rychłego, która specjalizowała się w odtwarzaniu antycznych instrumentów oraz muzyki. Drugim z zespołów był zespół Tańców Labiryntu, prowadzony przez Dorotę Porowską oraz Elżbietę Rojek, który koncentrował się na rekonstrukcji tańców z epoki starożytnej.

Chorea reprezentuje awangardowe podejście do teatru, któremu przyświeca poszukiwanie inspiracji w starożytnej Grecji. Zespół dąży do ukazania ponadczasowości dziedzictwa starożytności, korzystając z nowoczesnych środków wyrazu artystycznego.

Aktywność Stowarzyszenia jest podzielona na trzy główne obszary:

  • artystyczny – teatralny (Choreia),
  • dydaktyczny (Paideia),
  • badawczy (Zetezis).

Historia

W 2003 roku, pod kierownictwem Tomasza Rodowicza, Orkiestra Antyczna zdobyła dofinansowanie z Unii Europejskiej. W ramach projektu Kultura 2000 zrealizowano oryginalny projekt artystyczno-badawczy zatytułowany „Nieznane Źródła Muzyki Europejskiej – Antyczna Grecja”. W konsekwencji rocznej pracy powstały nie tylko publikacje książkowe, ale również zorganizowano wiele warsztatów, koncertów oraz pokazów starożytnego tańca i instrumentów. Współpraca z grupą Earthfall Dance Theatre z Walii zaowocowała utworzeniem pierwszego spektaklu, Hode Galatian, który później był prezentowany przez artystów Chorei.

Rok tak intensywnej pracy przyniósł narodziny nowej koncepcji artystycznej oraz utworzenie nowego środowiska twórczego. Działania, które początkowo były prowadzone obok zespołu wokół Włodzimierza Staniewskiego, ukazywały efekty pracy na Kosmosach Gardzienic. W 2005 roku lider Chorei opisał motywy odejścia grupy związanej z Rodowiczem oraz nowy program artystyczny:

„Zobaczyliśmy, że Gardzienice w swojej pracy idą w inną stronę: koncentrują się na tekście i jakby nie robią tego kroku, którego nam brakowało. Tańce Labiryntu, głównie Dorota (Porowska) i Ela (Rojek), kierując się tą świetną książką o chorei Edwarda Zwolskiego, szukały drogi, aby sięgnąć do chorei w stopniu większym, niż to, co Gardzienice wtedy robiły. Starały się pogłębić studia nad ikonografią i ruchem, sięgnąć do źródeł. Miałem poczucie, że muzyka, która nas prowadziła w Orkiestrze, była nowym, bardzo inspirującym polem działania. Chcieliśmy to pogłębiać i iść w stronę współpracy z filologami, muzykologami, szczególnie po projekcie, który zrobiliśmy jeszcze w ramach Gardzienic dla Kultury 2000.”

Po opuszczeniu Gardzienic, współpraca artystyczna była kontynuowana. Teatr przeniósł początkowo swoją siedzibę do Pałacu Małachowskich w Nałęczowie, a następnie osiedlił się w Łodzi, choć formalnie jego siedziba jest zarejestrowana w Gardzienicach. W styczniu 2007 roku, we współpracy z Łódź Art Center oraz Urzędem Miasta Łodzi, Chorea otworzyła Fabrykę Sztuki w dawnej fabryce Scheiblera przy ulicy Tymienieckiego 3, gdzie obecnie prowadzi swoją działalność artystyczną. Fabrykę Sztuki stała się miejscem realizacji wielu projektów i inicjatyw kulturalnych.

Program artystyczny – Choreia

Teatr jest łaskawą przestrzenią, w której świat sztuki łączy się z antycznymi inspiracjami. Prezentowane spektakle, w tym koncerty z muzyką starożytną, są wzbogacone o układy taneczne, czerpiące z tradycji ikonografii starożytnej. Celem jest harmonijne zjednoczenie śpiewu, słowa oraz gestu, nawiązując do zasad greckiej chorei.

W ciągu swojej działalności zrealizowano wiele niezwykłych spektakli, a poniżej przedstawiamy wybrane z nich:

  • Hode Galatan – premiera: 20 listopada 2003, Cardiff, reżyseria: Jessica Cohen, Jim Ennis i Tomasz Rodowicz, współpraca z Earthfall Dance Theatre,
  • Tezeusz w labiryncie – premiera: 30 września 2004, Nałęczów, reżyseria: Dorota Porowska, Elżbieta Rojek,
  • Po Ptakach – premiera: wrzesień 2005, Cardiff, reżyseria: Jessica Cohen, Jim Ennis i Tomasz Rodowicz, na podstawie dzieła Arystofanesa, współpraca z Earthfall Dance Theatre,
  • Bakkus – premiera: 21 listopada 2006, reżyseria: Jessica Cohen, Jim Ennis i Tomasz Rodowicz, na podstawie Bachantek Eurypidesa, współpraca z Earthfall Dance Theatre,
  • Taniec Lasu – premiera: 2006, spektakl stworzony przez Kana Katsurę – mistrza tańca Butō i Tomasza Rodowicza,
  • Wiatr w sosnach – premiera: 10 listopada 2006, reżyseria i choreografia: Iga Załęczna, Anna Bogdanowicz,
  • Sczeźli – premiera: 31 stycznia 2007, reżyseria: Paweł Passani, na podstawie sztuki Tadeusza Kantora,
  • Śpiewy Eurypidesa – premiera: 30 sierpnia 2007, reżyseria: Tomasz Rodowicz, na podstawie Bachantek Eurypidesa,
  • Gry (w) pana Cogito – premiera: 11 sierpnia 2008, reżyseria: Tomasz Rodowicz, spektakl inspirowany twórczością Zbigniewa Herberta,
  • Antygona – premiera: 24 października 2009, reżyseria: Dorota Porowska, na podstawie Antygony Sofoklesa w przekładzie Stanisława Hebanowskiego,
  • Grotowski – próba odwrotu – premiera: 13 sierpnia 2010, reżyseria: Tomasz Rodowicz, na podstawie twórczości Jerzego Grotowskiego,
  • Antyk/Trans/Formacja – premiera: 15 sierpnia 2010, muzyka: Tomasz Krzyżanowski, Maciej Maciaszek, koncert inspirowany muzyką Antycznej Grecji,
  • Upadek – Psychosomatic GAYm – premiera: 21 sierpnia 2010, reżyseria i choreografia: Magdalena Paszkiewicz, Janusz Adam Biedrzycki,
  • Koguty, Borsuki i inne Kozły – premiera: 14 listopada 2010, reżyseria i choreografia: Iga Załęczna i Janusz Adam Biedrzycki,
  • Koncert Pieśni Antycznych – premiera: 30 lipca 2011, opracowanie muzyczne: Tomasz Krzyżanowski, inspiracje muzyką Antycznej Grecji,
  • napewnomoże – premiera: 12 listopada 2011, monodram Małgorzaty Lipczyńskiej, reżyseria: Tomasz Rodowicz oraz Małgorzata Lipczyńska,
  • Oratorium Dance Project – premiera: 9 grudnia 2011, reżyseria: Tomasz Rodowicz, choreografia: Robert M. Hayden, muzyka: Tomasz Krzyżanowski i Maciej Maciaszek,
  • Bachantki – premiera: 26 marca 2012, reżyseria: Tomasz Rodowicz, choreografia: Robert M. Hayden, based on Bachantek Eurypidesa,
  • Pieśni Świata – premiera: 22 sierpnia 2012, muzyka: Tomasz Krzyżanowski, koncert zainspirowany muzyką różnych kultur,
  • Szpera 42 – premiera: 24 i 29 sierpnia 2012, 04 września 2012, reżyseria: Ruthie Osterman, Tomasz Rodowicz, polsko-izraelski spektakl współpracy z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi,
  • Gilgamesz – premiera: 14 kwietnia 2013, muzyka: Tomasz Krzyżanowski, koncert z naturą Eposu o Gilgameszu,
  • Wiatr z Południa – premiera: 12 października 2013, muzyka: Tomasz Krzyżanowski, koncert inspirowany muzyką świata,
  • Brzydal – premiera: 18 i 19 października 2013, reżyseria i choreografia: Magdalena Paszkiewicz, Janusz Adam Biedrzycki,
  • Wszędodomni – premiera: 23 października 2013, twórcy: Julia Jakubowska, Paweł Korbus, Dorota Porowska, Marcin Polak,
  • MUZG – premiera: 22, 23, 24 listopada 2013, reżyseria: Tomasz Rodowicz, scenariusz i dramaturgia: Marcin Cecko,
  • Lulabajki – premiera: 9-10 grudnia 2013, muzyka: Tomasz Krzyżanowski, Kuba Pałys, reżyseria: Dominika Krzyżanowska Gorzkiewicz, koncert z muzyką dla dzieci i dorosłych,
  • O Miłości – premiera: 29 marca 2014, twórcy: Julia Jakubowska, Paweł Korbus,
  • Rytm języka – premiera: 21 sierpnia 2014, muzyka: Tomasz Krzyżanowski, koncert inspirowany językami świata,
  • Engi Vengi – premiera: 24 sierpnia 2014, opracowanie muzyczne: Tomasz Krzyżanowski i Elina Toneva, koncert muzyki bułgarskiej,
  • Z drugiej strony – premiera: 25 sierpnia 2014, reżyseria: Ewgienij Korniag, spektakl powstały we współpracy z Korniag Theatre z Mińska,
  • VIDOMI – premiera: 28 listopada 2014, reżyseria i choreografia: Janusz Adam Biedrzycki, Magdalena Paszkiewicz,
  • DERBY.Białoczerwoni – premiera: 18 i 19 czerwca 2015, reżyseria: Tomasz Rodowicz, tekst: Artur Grabowski,
  • Szczelina – premiera: 31 marca, 1 kwietnia 2016, reżyseria: Tomasz Rodowicz, spektakl na podstawie dramatu „Zanikam” Arne Lygre, tłumaczenie: Elżbieta Frątczak-Nowotny,
  • Studium o Hamletach – premiera: 1 i 2 kwietnia 2017, reżyseria: Waldemar Raźniak, Tomasz Rodowicz, inspirowany „Hamletem” Williama Szekspira oraz tekstami Grotowskiego i Wyspiańskiego,
  • Spojrzystość – premiera: 30 lipca 2017, muzyka: Tomasz Krzyżanowski, Paweł Odorowicz, koncert inspirowany twórczością Bolesława Leśmiana,
  • Oratorium ziemi – premiera: 23 września 2017, reżyseria: Tomasz Rodowicz, muzyka: Igor Gawlikowski i zespół Kormorany, choreografia: Michał Ratajski, multimedialny spektakl muzyczno-taneczny z udziałem chórów i zespołów rockowych,
  • Ciemność. To co jest ukryte – premiera: 27 i 28 października 2017, reżyseria: Magdalena Paszkiewicz, Janusz Adam Biedrzycki.

Program dydaktyczny – Paideia

W ramach programu Paideia artyści z teatru oraz zaproszeni goście prowadzą różnorodne inicjatywy, które wzbogacają edukację artystyczną. Elementem tego programu są Lekcje Antyku, które mają na celu ułatwienie młodzieży z gimnazjów, liceów oraz uczelni wyższych dostępu do klasycznych tematów oraz ich muzycznych korzeni.

Program obejmuje warsztaty, które umożliwiają uczestnikom nie tylko obserwację, ale również aktywny udział w procesie twórczym. Pokazy multimedialne oraz żywe prezentacje zrekonstruowanej muzyki są doskonałą okazją, aby młodzi ludzie poznali różnorodność muzycznych inspiracji, które są wspólne dla całego kontynentu.

Teatr Chorea stawia na poszerzanie wrażliwości muzycznej współczesnych odbiorców, inicjując dialog między przeszłością a teraźniejszością. Uczestnicy warsztatów teatralnych mają możliwość czerpania z bogatego doświadczenia aktorów, które jest efektem ich wielu lat pracy i pasji w świecie teatru.

Program badawczy – Zetezis

Program akademicki o nazwie Zeites rozwija się w formie seminariów artystyczno-kulturoznawczych, skupiających się na różnych dziedzinach, takich jak muzykologia, teatrologia, antropologia oraz filologia klasyczna.

Fundamentem działalności są także wyprawy badawcze i artystyczne do regionów, w których tradycje kulturalne szczycą się zachowaniem elementów kultury antycznej, w tym Bałkanów i Bułgarii. Przez te działania uczestnicy mają szansę na głębsze zrozumienie i doświadczenie wpływów przeszłości.

W przyszłości planowane są dalsze studia i rekonstrukcje, które obejmą m.in.: analizy muzycznej formy homeryckiego eposu. Badania te będą odnosić się do ciągle żywych form i technik głosowych epickiego śpiewu, które przetrwały w obecnych europejskich tradycjach ludowych.

Przypisy

  1. Dane w oparciu o serwis e-teatr.pl.
  2. Dorota Porowska, Tomasz Rodowicz.

Oceń: Stowarzyszenie Teatralne Chorea

Średnia ocena:4.79 Liczba ocen:7