Zarzew (Łódź)

Osiedla

Osiedle Zarzew, znane pierwotnie jako Rozdrażew, a później jako Rozrażew, ma bogatą historię, która sięga roku 1584. Wtedy to na terenach biskupstwa włocławskiego, mieszczącego się w powiecie brzezińskim w województwie łęczyckim, powstała wieś, której założycielem był Hieronim Rozdrażewski.

Obecnie Zarzew stanowi jedno z osiedli w Łodzi, a dokładniej znajduje się w obszarze Widzewa. Jest to miejsce, które zamieszkuje rozwojowa społeczność składająca się z 20 944 osób (stan na 2014 rok). Historia tego osiedla oraz jego mieszkańcy stanowią interesujący temat do dalszego badania, który ukazuje zmieniające się oblicze Łodzi na przestrzeni wieków.

Granice osiedla

Granice osiedla wyznaczają różnorodne punkty charakterystyczne, w tym:

  • granica biegnąca przez tereny zakładów przemysłowych, przekraczająca tory PKP trasy Łódź-Chojny oraz Łódź-Widzew, przez tereny ogródków działkowych, wzdłuż południowej granicy Parku Podolskiego, ul. Zbaraską (od ul. Puszkina do ul. Łęczyckiej),
  • ul. Łęczycką – numery parzyste (od ul. Zbaraskiej do ul. Milionowej),
  • ul. Milionową – numery nieparzyste (od ul. Łęczyckiej do torów PKP trasy Łódź-Chojny – Łódź-Widzew),
  • wzdłuż torów PKP trasy Łódź-Chojny – Łódź-Widzew (od ul. Milionowej do ul. Przybyszewskiego),
  • ul. Przybyszewskiego – numery nieparzyste (od torów PKP trasy Łódź-Chojny – Łódź-Widzew do ul. Puszkina),
  • ul. Puszkina – numery nieparzyste (od ul. Przybyszewskiego do granicy Widzewa).

Na terenie osiedla usytuowany jest również cmentarz Zarzew, stanowiący ważny element lokalnej kultury i historii.

Historia

Zarzew, to miejscowość położona w bliskim sąsiedztwie Łodzi, która ma swoje korzenie sięgające lat 1584, kiedy to została założona przez biskupa Hieronima Rozdrażewskiego. Początkowo wieś nosiła nazwę Rozdrażew, pochodzącą od nazwiska jej założyciela. W ciągu czasu, szczególnie w okresie przełomu XVIII i XIX wieku, nazwa została uproszczona do formy Zarzew.

W miejscowości funkcjonowało również sołectwo, które czasem określane było mianem wójtostwa. Obejmowało ono około dwóch włók gruntów ornych, co odpowiadało mniej więcej 33 hektarom, a także kilka niewielkich łącz. Na terenie sołectwa istniało kilka zabudowań, w tym mały dworek oraz siedem budynków gospodarczych usytuowanych na tzw. Zarzewku. Pod koniec XVIII wieku zaliczano do tych obiektów łącznie osiem domów.

Wówczas sołectwo zarzewskie wraz z wójtostwem łódzkim znajdowało się w rękach szlacheckiego posesora Załęskiego. Chłopskie zagrody w Zarzewie ulokowane były o 1,5 km na południe od Widzewa oraz 3,5 km na wschód od Wólki, co sprawiało, że zlokalizowane były w przybliżeniu na zachód od cmentarza wiejskiego. Z danych z końca XVI wieku można wnioskować, że w samej wsi funkcjonowało 19 gospodarstw czynszowych, a liczba ta utrzymywała się na tym samym poziomie przez kolejne dwa stulecia. Na koniec XVIII wieku na terenie Zarzew przebywało około 17–18 gospodarstw, które zamieszkiwały 74 osoby.

W 1867 roku Zarzew wszedł w skład gminy Chojny. Dnia 18 sierpnia 1915 roku część tej miejscowości została włączona do Łodzi. W okresie międzywojennym Zarzew znalazł się w obrębie powiatu łódzkiego, w województwie łódzkim. W 1921 roku liczba mieszkańców wyniosła 240. 1 września 1933 roku Zarzew został włączony do nowo utworzonej gromady, która składała się z wsi Zarzew oraz wsi Poręby. W czasie II wojny światowej obszar ten został przyłączony do III Rzeszy. Po zakończeniu wojny Zarzew na krótko wrócił do powiatu łódzkiego w województwie łódzkim, ale już 13 lutego 1946 roku został raz jeszcze włączony do miasta Łodzi.

Przypisy

  1. Łódzkie gawędy. Skąd się wzięła nazwa „Zarzew”? Oryginał był zbyt trudny [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 10.11.2021 r.]
  2. Tabela nr 13 do Uchwały budżetowej Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 16.01.2014 r.
  3. Ilustrowana Encyklopedia Historii Łodzi nr 2. Urząd Miasta Łodzi. [dostęp 19.09.2015 r.]
  4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20.12.1945 r. o zmianie granic miasta Łodzi (Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35).
  5. Łódzki Dziennik Wojewódzki. 1935, nr 28, poz. 385.
  6. Łódzki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 18, poz. 229.
  7. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 67.
  8. Rozporządzenie Cesarsko-Niemieckiego Prezydenta Policji z dnia 18.08.1915 r.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej

Oceń: Zarzew (Łódź)

★★★★★
Średnia ocena:4.87 Liczba ocen:23