Chojny to malownicze osiedle znajdujące się w południowej części Łodzi, w dawnej dzielnicy Górna. Historia tego miejsca sięga do 1906 roku, kiedy to stanowiło jedną z podłódzkich wsi. Przez wiele lat, aż do 1946 roku, Chojny były siedzibą gminy o tej samej nazwie.
Aktualnie Chojny są jednocześnie:
- osiedlem administracyjnym, w którym mieszka 33 448 osób,
- obszarem SIM, którego południową granicę wyznacza linia kolejowa D540, przebiegająca przez dworzec Łódź Chojny, natomiast północną granicę wyznacza ul. Jarosława Dąbrowskiego,
- Starymi Chojny, które są obszarem SIM rozciągającym się od południowej granicy miasta do linii kolejowej D540 na północy,
- Nowymi Chojeni, które również potocznie określane są jako osiedle,
- Chojen Zatorza, osiedlem zlokalizowanym na południe od linii kolejowej D540, na zachód od ul. Rzgowskiej,
- Komornikami, stanowiącymi inne osiedle,
- oraz części obszaru SIM Kurak, rozciągającym się od ul. Jarosławskiej do ul. Tuszyńskiej.
Chojny to miejsce o bogatej historii oraz różnorodnej strukturze osiedleńczej, co czyni je interesującą częścią Łodzi.
Historia
Pierwsze pisemne wzmianki o Chojnach sięgają roku 1396. W XIX wieku majątki szlacheckie zostały sprzedane, a następnie podzielone na działki budowlane, co przyczyniło się do rozwoju robotniczego przedmieścia znanego jako „Nowe Chojny”. Wzmianki z 1469 roku informują o istnieniu „Chojny Dużych” i „Chojny Małych”, które włączyły się do parafii rzgowskiej.
Najprawdopodobniej nazwa tej okolicy wywodzi się od obfitych lasów sosnowych, które niegdyś porastały te tereny. Dopiero w drugiej połowie XVIII wieku, wprowadzono polskich i niemieckich olędrów, a na wykarczowanych polach zbudowano Holędrów Choiński oraz wieś Dąbrówkę, znaną również jako Dąbrowa. Te nowo utworzone osady włączono do parafii Mileszki, której erygowania dokonał Jan Bogoria Skotnicki, arcybiskup gnieźnieński.
W 1822 roku, według Tabeli miast i wsi, w Chojnach miał spoczywać dom kantora ewangelickiego. Lata 1870–1890 były czasem wyjątkowej ekspansji przemysłu w Łodzi. Miasto nie było przystosowane do przyjęcia licznych nowych mieszkańców ani do prawidłowego rozmieszczenia licznych fabryk. W 1908 roku, miasto liczące 340 tysięcy osób zajmowało ten sam obszar, co w 1840 roku, gdy mieszkało tu jedynie 13 tysięcy ludzi. W obliczu braku terenów budowlanych nastąpiło naruszenie granic administracyjnych miasta, a w rezultacie powstały pierwsze przedmieścia łódzkie, takie jak Bałuty oraz Chojny, które były chaotycznie zbudowane i pozbawione podstawowych udogodnień komunalnych. Wyłoniła się nowa struktura klasowa, która prowadziła do licznych napięć społecznych.
Na koniec XIX wieku Chojny przeszły intensywną urbanizację. Powstały nowe zakłady przemysłowe i zaczęto parcelować lasy oraz pola, a także ziemie należące do chłopów. W rezultacie Chojny stały się drugim co do wielkości przedmieściem Łodzi, z centralnym placem zwanym Czerwony Rynek. W 1903 roku na obszarze Chojen wytyczono linię kolejową obwodową. Dwa lata później, władze carskie przyłączyły tereny sąsiadujące, w tym Dąbrówkę oraz Chojny Kolonię.
Po I wojnie światowej, na Chojnach oraz Dąbrowie zaczęły powstawać osady domków jednorodzinnych oraz ogrodniczych, w których zamieszkiwało wielu tramwajarzy. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 20 grudnia 1945 roku, wieś i cały obszar gminy zostały włączone do Łodzi 13 lutego 1946 roku. W latach 1970–1990 zbudowano na tych terenach wielkie osiedla mieszkaniowe. Dworzec kolejowy Łódź Chojny pełnił przez długi czas rolę jednego z kluczowych dworców w Łodzi, będąc także dworcem międzynarodowym. W związku z zamknięciem stacji Łódź Fabryczna od października 2011 roku, dworzec Łódź Chojny został ponownie uruchomiony po długiej przerwie.
Granice
Obszar osiedla administracyjnego Chojny obejmuje teren SIM Stare Chojny, a także Chojny Zatorze. Z kolei obszar SIM Chojny stanowi zachodnią część osiedla administracyjnego Chojny-Dąbrowa.
Granice | Osiedla SIM sąsiadujące | Ulice lub inne | Osiedla administracyjne sąsiadujące | Ulice lub inne |
---|---|---|---|---|
Północ | Górniak | gen. Jarosława Dąbrowskiego, al. marsz. Edwarda Rydza-Śmigłego i Władysława Orkana | Piastów-Kurak | wzdłuż torów PKP trasy Łódź Kaliska – Łódź Chojny oraz trasy Łódź Chojny – Koluszki (od bocznicy kolejowej do ul. Przyjacielskiej) |
Wschód | Dąbrowa | Wiskitno | ul. Przyjacielską (od torów PKP trasy Łódź Chojny – Koluszki do ul. Kolumny), wzdłuż linii rozdzielającej prawnie tereny dawnych wsi Józefów i Bronisin (od ul. Kolumny do granicy miasta) | |
Południe | Stare Chojny | linia kolejowa D540 | Granica administracyjna miasta | Granica administracyjna miasta |
Zachód | Kurak | Jarosławska, Bednarska i Rzgowska | Ruda Pabianicka | ul. Graniczna – numery parzyste (od granicy miasta do rzeki Olechówki), wzdłuż granicy zakładów przemysłowych (od rzeki Olechówki do ul. 3 Maja), ul. Pryncypalną – numery parzyste (od ul. 3 Maja do bocznicy kolejowej), wzdłuż bocznicy kolejowej (od ul. Pryncypalnej do torów PKP trasy Łódź Kaliska – Łódź Chojny) |
Obszar SIM
Witaj w niezwykłym miejscu, gdzie historia i nowoczesność spotykają się w harmonijny sposób. Oto zbiór istotnych obiektów oraz atrakcji, które warto poznać.
Ważne obiekty
- Czerwony Rynek, miejsce spotkań i wydarzeń kulturowych, gdzie historia Łodzi tętni życiem.
Kościoły i obiekty religijne
- kościół Przemienienia Pańskiego, znane miejsce dla wiernych, charakteryzujące się piękną architekturą,
- kościół Matki Boskiej Anielskiej, miejsce modlitwy i ciszy dla lokalnej społeczności,
- kościół św. Wojciecha, znany z wielu tradycji religijnych,
- kościół Zmartwychwstania Pańskiego, miejsce o głębokiej historii oraz znaczeniu dla mieszkańców,
- Sala Zgromadzeń Świadków Jehowy, przestrzeń dedykowana naukom religijnym.
Parki
- Park Miejski przy ul. Leczniczej, idealne miejsce na odpoczynek w otoczeniu natury,
- park im. gen. Jarosława Dąbrowskiego, który zaprasza do aktywności na świeżym powietrzu.
Zabytki
- Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej, z architekturą, która przypomina o dawnych czasach i ważnych wydarzeniach.
Obiekty sportowe i rekreacyjne
- Chojeński Klub Sportowy, miejsce dla miłośników sportu oraz aktywności fizycznej,
- Stawy Jana, które zachwycają urokliwymi widokami i możliwością rekreacji nad wodą.
Osiedle administracyjne
Osiedle administracyjne Chojny jest zlokalizowane na terenie obszaru SIM Stare Chojny, co czyni go interesującym miejscem dla mieszkańców i odwiedzających.
Adres rady osiedla
Dokładny adres rady osiedla Chojny to 93-321 Łódź, ul. Powszechna 15, znajdujący się w budynku Szkoły Podstawowej nr 162.
Ważne informacje są dostępne na stronie BIP pod następującym adresem: Osiedle Chojny, ul. Rzgowska 151, 93-303 Łódź.
Przypisy
- Wirtualna Łódź; Łódź w latach 1870–1918.
- Oprac. Andrzej Janecki na podstawie monografii Łódź. Dzieje miasta pod red. R. Rosina.
- Okólnik nr. 41. „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi”, s. 29, 15.09.1945 r.
- Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35, s. 66.
- Tabela nr 13 do Uchwały budżetowej Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 16.01.2014 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Pienista | Politechniczna | Karolew-Retkinia Wschód | Retkinia Zachód-Smulsko | Zagrodniki (Łódź) | Podgórze (Łódź) | Stoki-Sikawa-Podgórze | Kurak (Łódź) | Bałuty-Doły | Bronisin | Olechów-Janów | Mileszki (osiedle administracyjne) | Żubardź | Zimna Woda (Łódź) | Zielony Romanów | Zdrowie-Mania | Zdrowie (Łódź) | Osiedle „biskupie” na Karolewie w Łodzi | Zarzew (Łódź) | NiciarnianaOceń: Chojny (Łódź)