Stawy Jana w Łodzi

---

Charakterystyka

Staw znajduje się w południowej części parku, w malowniczej dolinie rzeki Olechówki. Całkowita powierzchnia parku wynosi 18,34 ha, z czego staw zajmuje 4,3 ha.

Wzdłuż brzegu stawu urządzono piaszczystą plażę, co umożliwia mieszkańcom i turystom spędzanie czasu na relaksie. Dodatkowo, została stworzona przystań kajakowa, co sprzyja różnorodnym formom aktywności wodnej. Na zachodnim krańcu parku znalazł swoje miejsce brodzik dla dzieci, w otoczeniu obiektów sportowych, takich jak boisko do siatkówki oraz siatkówki plażowej.

Na terenie parku zlokalizowano również boiska do piłki nożnej i koszykówki, co czyni to miejsce idealnym dla aktywnych osób. Od strony zachodniej bezpośrednio przylega do parku Chojeński Klub Sportowy, co sprzyja rozwojowi lokalnych sportów.

Park charakteryzuje się nieregularnym układem ścieżek oraz nierównomiernym zadrzewieniem, a jego przestronną część zajmują rozległe trawniki. Ciekawym elementem parku jest pięć niezwykle cennych drzew: majestatyczny jesion wyniosły oraz cztery lipy drobnolistne, które mają od 160 do 180 lat, co czyni je prawdziwymi pomnikami przyrody.

Dwór Benedykta Górskiego

W północnej części parku, wśród zieleni, znajduje się zabytkowy dwór, który nie tylko przyciąga wzrok, ale również zachwyca swoją historią. Przed wejściem do niego prowadzi aleja drzew, która dodaje uroku temu miejscu. Został on wybudowany na przełomie XVIII wieku przez Benedykta Górskiego. Ten niewielki, parterowy budynek z bali modrzewiowych wykonany jest w konstrukcji zrębowej i jest otynkowany. Dach dworu pokryty jest gontem, w tradycyjnym, łamanym stylu polskim.

Na tyłach dworu, przy ulicy Kosynierów Gdyńskich, w miejscu dawnych ogrodów zlokalizowano domki campingowe oraz pole biwakowe. Niestety, zabudowania folwarczne, które znajdowały się na zachód i południowy zachód od dworu, nie przetrwały do naszych czasów. Ostatnim właścicielem folwarku chojeńskiego był Franciszek Zimmerman, jednak po wojnie majątek został upaństwowiony i włączony do granic Łodzi.

Park z dworem przekształcono w ośrodek wypoczynkowo-rekreacyjny, znany dzisiaj jako Stawy Jana. Obecnie znajduje się tam tylko jeden staw, podczas gdy drugi, którego ślady pozostały jedynie w postaci zagłębienia w terenie, leży na zachód od parku, obok Chojeńskiego Klubu Sportowego.

W marcu 2010 roku zakończył się finansowany przez miasto Łódź remont dworku. W trakcie prac udało się zachować wiele elementów z dawnego wystroju, takich jak belkowany strop, podłogi, ozdobny piec kaflowy oraz dwa kominki w salonie. Docelowo planowane jest, aby w dworku powstała restauracja, która będzie serwować potrawy kuchni staropolskiej, co z pewnością przyciągnie wielu miłośników historycznych smaków i atmosfery.

Pochodzenie nazwy

Jak przypuszczają historycy, nazwa Stawy Jana powstała w związku z postacią Jana Mulinowicza, znanego również jako Mulinowic. Legenda głosi, że na początku XVII wieku, po utracie rodziców, Janek, wypędzony ze swojego domu, zasiadł zapłakany przy drodze wiodącej do Piotrkowa. Z opresji uratowało go małżeństwo z Krakowa, które przejeżdżało traktem. Po ich śmierci młody Mulinowic stał się dziedzicem znaczącego majątku. W miejscu, gdzie po raz pierwszy spotkał swoich dobrodziejów, w 1634 roku zbudował kolumnę z szarego marmuru, której wysokość wynosiła około 11 metrów.

O tej kolumnie pisał w 1853 roku Oskar Flatt, który relacjonował, że pół mili od Łodzi, w kierunku południowym, na trakcie piotrkowskim, zwróci uwagę przechodnia wielki kamień z szarego marmuru, mający 13 łokci wysokości, na którym widnieje złocony krzyż, mierzący prawie cztery stopy.

Na bokach podstawy tej niezwykłej kolumny znajdowały się trzy inskrypcje w języku łacińskim. Najważniejsza z nich poświęcona była fundatorowi i zawierała datę powstania pomnika. W tłumaczeniu na polski brzmiała: „Bogu najlepszemu, najwyższemu Jan Mulinowic, mieszczanin krakowski, wzniósł w roku pańskim 1634.” Kolumna, która została zniszczona przez Niemców w 1939 roku, była prawdopodobnie najstarszym świeckim pomnikiem w Polsce, a jej powstanie miało miejsce 10 lat przed wzniesieniem Kolumny Zygmunta. Po drugiej wojnie światowej w miejscu tej kolumny, przy ulicy Kolumny, stanęła figura Chrystusa.

Co więcej, z inicjatywy Jana Mulinowicza, w 1643 roku przeprowadzono renowację kościoła pod wezwaniem św. Wojciecha. W skarbcu kościelnym można znaleźć cenne artefakty, które były ofiarowane przez Mulinowicza, w tym pozłacany kielich mszalny z 1628 roku oraz srebrną monstrancję z 1638 roku.

---

Oceń: Stawy Jana w Łodzi

---