Bogdan Niewinowski, urodzony 15 sierpnia 1923 roku w Łodzi, był znanym polskim aktorem, którego kariera obejmowała zarówno teatr, film, jak i telewizję. Przez lata swojego twórczego życia, zyskał sympatię widzów, jako artysta o wszechstronnych uzdolnieniach.
Oprócz ról aktorskich, Niewinowski był również utalentowanym piosenkarzem, który zapisał się na kartach polskiej kultury muzycznej dzięki swoim niezwykle popularnym utworom, takim jak „Wielkie bulwary”, „Akacje”, „Zakochałem się niechcący” oraz „Magdalenka”.
Jego twórczość pozostaje w pamięci wielu miłośników sztuki, a jego osiągnięcia w dziedzinie kultury polskiej zasługują na dalsze odkrywanie i docenianie.
Życiorys
Młodość
Bogdan Niewinowski przyszedł na świat w rodzinie Eugeniusza oraz Ireny z Końkowskich. Swoje młodzieńcze lata spędził w Łodzi, gdzie ukończył edukację w gimnazjum. W trakcie II wojny światowej odznaczał się jako żołnierz Armii Krajowej, nosząc pseudonim Dan, a jego bohaterskie działania obejmowały udział w powstaniu warszawskim. Po tych wydarzeniach zdecydował się na przyjęcie roli ochotnika w ludowym Wojsku Polskim. W grudniu 1944 roku zrealizował Jasełka żołnierskie w 1 Brygadzie Moździerzy.
W jego karierze wojskowej figuruje również uczestnictwo w niełatwych walkach, które miały miejsce podczas obrony Wału Pomorskiego oraz w bitwach o Szczecin i Berlin. W 1946 roku Bogdan zainaugurował naukę aktorską na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, wówczas funkcjonującej w Łodzi tymczasowo. Jako student aktywnie uczestniczył w ruchu kulturalnym, a w latach 1947–1949 był członkiem zespołu teatralnego łódzkiego Teatru Akademickiego „Gęsie Pióro”. Po zakończeniu studiów w 1949 roku rozpoczął współpracę z Erwinem Axerem w Teatrze Współczesnym w Warszawie, gdzie występował w latach 1950–1954. Następnie wieścił swoje talenty na różnych scenach stolicy, takich jak Teatr Domu Wojska Polskiego (1955), Teatr Młodej Warszawy (1955/1956) oraz Teatr Komedia, w którym grał od 1956/1957 oraz przez wiele lat do chwili przejścia na emeryturę.
Już od 1949 roku można go było usłyszeć w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia, a w latach 50. XX wieku pracował również jako lektor w Polskiej Kronice Filmowej.
Występy w Teatrze Telewizji
Niewinowski debiutował na ekranie telewizyjnym, występując pod szyldem Teatru Telewizji w szeregu spektakli. Udzielił się między innymi w takich produkcjach jak: Karabiny matki Carrar w reżyserii Konrada Swinarskiego oraz Przemysława Zielińskiego w 1954 roku, Powrót taty Leszka Proroka pod okiem Tadeusza Byrskiego (1962), Maturzyści w reżyserii Józefa Słotwińskiego (1964), Stawka większa niż życie w reżyserii Andrzeja Konica (1965) i Współczynnik wyobraźni Zbigniewa Safjana w reżyserii Stanisława Wohla (1966). W 1969 roku miał okazję wystąpić w Kryptonim Maks w reżyserii Józefa Słotwińskiego, w Mieszczanin szlachcicem Moliera pod reżyserią Jerzego Gruzy, a także w Lecie w Nohant Jarosława Iwaszkiewicza jako Jan (1980) oraz w przedstawieniu Hamleta we wsi Głucha Dolna Ivo Brešana w roli chłopa (1985) – obie inscenizacje w reżyserii Olgi Lipińskiej. W swoim bogatym dorobku aktorskim na telewizyjnej scenie znalazła się także sztuka Racja głodowa zrealizowana przez Jerzego Niemczuka, w której zagrał wuja (1995).
Życie prywatne
W życiu osobistym Bogdan Niewinowski był mężem dwóch aktorek. Jego pierwszym małżeństwem, trwającym od 31 grudnia 1951 do 19 listopada 1965, była Jadwiga Anna Swirtun (1928–2014). Po latach, 8 października 1974 roku, poślubił Alinę Izabellę Bartoszewicz-Hrebnicką, z Krawczyków (1930–2016). Zmarł w Warszawie, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Wawrzyszewskim (kwatera 2A-III-47).
Filmografia
Role w filmach
Bogdan Niewinowski ma na swoim koncie bogaty dorobek filmowy, obejmujący wiele ról w różnych produkcjach. Jego kariera rozpoczęła się w 1950 roku, kiedy to zagrał w filmie Pierwszy start, wcielając się w postać junaka Jurka Zaręby. Wkrótce potem, w 1951 roku, wystąpił jako Marciniak, porucznik UB w produkcji Pierwsze dni.
Dalsze lata kariery przyniosły mu kolejne interesujące role. W filmie Żołnierz zwycięstwa z 1953 roku zagrał kierowcę generała Karola Świerczewskiego, a w tym samym roku przedstawił postać Stefana Wiśniewskiego w Sprawa do załatwienia. W filmie Domek z kart z tego samego roku Niewinowski odegrał rolę redaktora „Gazety Codziennej”.
Nie zabrakło także ról, które zapadły w pamięć widzów; w Sprawa pilota Maresza z 1955 roku wystąpił jako Józef Cygan, członek załogi Maresza. Kolejne lata, aż do 1995 roku, przyniosły mu zróżnicowane kreacje, m.in. w Miłość z listy przebojów (1984) jako pasażer z kulą ortopedyczną oraz w Tato (1995) jako starszy pan na zebraniu Stowarzyszenia Obrony Praw Ojca.
Role w serialach telewizyjnych
Niewinowski odniósł również sukcesy w telewizji, gdzie zagościł w wielu popularnych produkcjach. Jego przygoda z serialami rozpoczęła się w 1973 roku od roli w Wielkiej miłości Balzaka, gdzie wystąpił w odcinku „Cudzoziemka”. W tym samym roku zagrał także w Janosiku, występując w odcinku „Beczka okowity”.
W kolejnych latach przybywało mu możliwości zaprezentowania się przed kamerą. W serialu Czarne chmury (1973) zagrał w odcinku „Szafot”, natomiast w kultowych Zmiennikach (1986) wcielił się w postać chłopa pasącego krowy. Z kolei w 1996 roku zagrał w odcinku „Przed miłością nie uciekniesz” w serialu Dom, jako Zaryn, kat Bizanca z lat 50.
Ordery i odznaczenia
Bogdan Niewinowski został uhonorowany licznych odznaczeniami, które odzwierciedlają jego wkład w różne dziedziny społeczne i kulturalne. W jego dorobku znajdują się następujące wyróżnienia:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1970 roku,
- Srebrny Krzyż Zasługi, który otrzymał 11 lipca 1955 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 19 stycznia 1955 roku,
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, przyznana w 1987 roku.
Przypisy
- Bogdan Niewinowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 20.11.2023 r.]
- Bogdan Niewinowski w bazie filmpolski.pl
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jarosław Pilarski | Hanna Bedryńska | Sławomir Ćwiek | Piotr Mikucki | Paweł Jach | Andrzej Braun | Jerzy Tadeusz Mróz | Aldona Orłowska | Jerzy Kosiński | Edward From | Jan Goślicki | Franciszek Dominiak (aktor) | Zbigniew Kotecki | Bolesław Nawrocki | Edward Skórzewski | Adam Tarn | Włodzimierz Jan Zakrzewski | Robert Miniak | Eliza Kruszczyńska | Jarosław BielskiOceń: Bogdan Niewinowski