Igor Tuleya

Prawo i sprawiedliwość

Igor Zygmunt Tuleya, urodzony 24 sierpnia 1970 roku w Łodzi, jest osobą, która znacząco wpisała się w polski system prawny. Pełni funkcję sędziego w Sądzie Okręgowym w Warszawie, gdzie ma istotny wpływ na kształtowanie sprawiedliwości w Polsce.

Warto również dodać, że Tuleya był rzecznikiem tegoż sądu, wnosząc cenny wkład w transparentność i komunikację instytucji z obywatelami.

Życiorys

Igor Tuleya przyszedł na świat 24 sierpnia 1970 roku w Łodzi, lecz dorastał w stolicy Polski – Warszawie. Jest absolwentem VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie, które ukończył w 1989 roku. Choć na początku myślał o podjęciu studiów medycznych, zdecydował się na kierunek prawniczy, zapisując się na Uniwersytet Warszawski.

Pochodzi z rodziny, w której oboje rodziców pracowało w służbie porządkowej. Jego ojciec był funkcjonariuszem Milicji Obywatelskiej, a matka, Lucyna, w latach 1960-1971 pracowała w łódzkiej milicji, w wydziale kryminalnym. Później do roku 1988 związana była z Służbą Bezpieczeństwa w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, gdzie według relacji syna, miała zajmować się „szpiegowaniem dyplomatów amerykańskich”.

Tuleya rozpoczął karierę jako sędzia w Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim. 18 marca 2010 roku, prezydent Lech Kaczyński powołał go na sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie. Od 2012 roku pełnił funkcję rzecznika prasowego tego sądu, jednak stracił to stanowisko z powodu kontrowersyjnego wyroku dotyczącego Mirosława Garlickiego.

3 grudnia 2012 roku, pod przewodnictwem Tuleyi, Sąd Okręgowy w Warszawie zgodził się na osadzenie w Polsce serbskiego zbrodniarza wojennego Radislava Krstića, skazanego przez Międzynarodowy Trybunał Karny. 4 stycznia 2013 roku Tuleya skazał Garlickiego na rok więzienia w zawieszeniu na dwa lata oraz grzywnę, natomiast uniewinnił go od zarzutów nadużyć seksualnych i spowodowania śmierci pacjenta. Sędzia krytycznie odniósł się do działań władz, porównując je do metod stosowanych w czasach stalinowskich.

Po 2015 roku, gdy do władzy doszło Prawo i Sprawiedliwość, sędzia Tuleya stał się obiektem ataków ze strony środowisk związanych z tą partią, które używały jego wyroku w celu wykazania zepsucia wymiaru sprawiedliwości. W kontekście kryzysu wokół Sądu Najwyższego, zadał on pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie zgodności polskich ustaw zmian w wymiarze sprawiedliwości z unijnymi standardami niezawisłości sędziów. 24 września 2019 roku, rzecznik generalny TSUE uznał te pytania za niedopuszczalne, argumentując, że istnieją jedynie subiektywne obawy.

Sędzia krytycznie oceniał zmiany w systemie sądownictwa, które wprowadzał rząd Prawa i Sprawiedliwości. We wrześniu 2018 roku musiał zmierzyć się z żądaniem wyjaśnienia od rzecznika dyscyplinarnego dla sędziów. 18 listopada 2020 roku, na podstawie decyzji Izby Dyscyplinarnej, Tuleya stracił sędziowski immunitet, co zostało przez niego zakwestionowane.

W lutym 2021 roku został regularnym felietonistą internetowej stacji Halo.Radio. 24 lutego 2021 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie ustalił, że Tuleya pozostaje sędzią sądów powszechnych z immunitetem, jednak później prezes sądu odmówił wykonania tego orzeczenia. Prokuratura wniosła do Sądu Najwyższego o przymusowe doprowadzenie Tuleyi na przesłuchanie, jednak 29 listopada 2022 roku wniosek został odrzucony.

W lipcu 2021 roku, mimo decyzji Trybunału Sprawiedliwości UE, sędziowie Piotr Schab oraz Przemysław Radzik po raz pierwszy nie dopuścili Tuleyi do orzekania. W marcu 2022 roku Sąd Okręgowy Warszawa-Praga wydał prawomocne orzeczenie, przywracając Tuleyę do pracy, ale mimo to nie został on dopuszczony do orzekania przez swoich przełożonych.

We wrześniu 2022 roku ponownie nie dopuszczono go do orzekania, mimo prawomocnego wyroku sądu pracy. 29 listopada 2022 roku Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego podjęła uchwałę, która podtrzymała wcześniejsze decyzje sądu, a także uchwałę z 18 listopada 2020 roku o zawieszeniu sędziego Tuleyi w obowiązkach.

30 listopada 2022 roku, po ponad 700 dniach zawieszenia, Igor Tuleya został przywrócony do pełnienia obowiązków orzeczniczych na dotychczasowych warunkach. 6 lipca 2023 roku, Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł na rzecz Tuleyi, uznając, że złamano jego prawa do rzetelnego procesu oraz wolności wypowiedzi. Sędzia uzyskał zadośćuczynienie w wysokości 30.000 euro oraz 6.000 euro na pokrycie kosztów prawniczych. Osobami, które reprezentowały go przed Trybunałem były adwokaci: Sylwia Gregorczyk-Abram, Michał Wawrykiewicz, Maria Ejchart i Jacek Dubois.

13 lipca 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, który stwierdził, że Iga Tuleya musi mieć możliwość wykonywania swoich obowiązków sędziowskich, podkreślając, że przepis, na którym bazowano jego odsunięcie od orzekania, został uznany za niezgodny z unijnymi regulacjami.

Wyróżnienia

W 2019 roku Igor Tuleya osiągnął znaczący sukces, zdobywając laureat Nagrody im. Edwarda J. Wende w XIII edycji tego prestiżowego wyróżnienia.

30 sierpnia 2022 roku w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku otrzymał Medal Wolności Słowa 2022 w kategorii „Instytucja”. Ta nagroda została przyznana przez Fundację Grand Press jako uznanie dla jego działalności.

Dodatkowo Centrum Międzynarodowych Praw Człowieka (CIHR) przy Northwestern Pritzker School of Law przyznało mu prestiżową nagrodę Global Jurist of the Year („Światowy Prawnik Roku”) w dziewiątej edycji tego konkursu. Coroczna nagroda honoruje sędziów, którzy wykazali się wyjątkowym zaangażowaniem w zakresie praw człowieka oraz praworządności, szczególnie w trudnych okolicznościach.

Wręczenie nagrody miało miejsce 7 marca 2024 roku w Chicago.

Publikacje

W obszarze prawa, Igor Tuleya jest autorem wielu znaczących publikacji, które mają istotne znaczenie dla praktyki prawniczej. Oto niektóre z nich:

  • Magdalena Czernicka, Igor Tuleya, Kodeks postępowania karnego, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2005,
  • Magdalena Czernicka, Igor Tuleya, Kodeks wykroczeń. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2007,
  • Magdalena Czernicka, Igor Tuleya, Kodeks karny wykonawczy, Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2007,
  • Igor Tuleya, Ustawa o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego: komentarz praktyczny, Poznań: Polskie Wydawnictwo Prawnicze Iuris, 2012,
  • Małgorzata Młodawska-Piaseczna, Igor Tuleya, Anna Wielgolewska, Akta karne dla aplikantów, Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer, 2018.

Oceń: Igor Tuleya

★★★★★
Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:18