Wacław Gabczyński

---

Życiorys

Wacław Gabczyński, syn robotnika Walentego, rozpoczął swoją edukację w szkole fabrycznej oraz powszechnej. Przed 1920 rokiem, opuściwszy szkołę, podjął pracę w fabryce wyrobów bawełnianych. W 1924 roku, z myślą o zaangażowaniu w działalność polityczną, przystąpił do Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK), który wkrótce przekształcił się w Komunistyczny Związek Młodzieży Polski (KZMP), oraz do Komunistycznej Partii Polski (KPP).

Gabczyński działał głównie w dzielnicy Łódź-Górna, gdzie pełnił funkcję sekretarza dzielnicowego KPP, a ponadto był członkiem Egzekutywy Komitetu Obwodowego KPP w Łodzi. Jego działalność polityczna doprowadziła do licznych aresztowań; w 1926 roku został zatrzymany jako członek Komitetu Łódzkiego (KŁ) ZMK/KZMP, jednakże zwolniono go z braku wystarczających dowodów.

W 1927 roku Gabczyński objął stanowisko sekretarza Okręgowego Wydziału Wojskowego KPP w Łodzi. Już 29 stycznia 1928 roku został ponownie aresztowany i skazany na cztery lata więzienia, a po apelacji kara została zmniejszona do dwóch lat. Miał okazję odbywać karę w różnych więzieniach, takich jak te w Łodzi, Piotrkowie oraz Wronkach.

Po swoim zwolnieniu w 1930 roku, wstąpił do wojska, gdzie służbę odbywał w kompanii karnej 27 pp w Częstochowie. Gabczyński wraz z Czesławem Szymańskim utworzył koło rewolucyjne wśród żołnierzy, co przyczyniło się do nawiązania kontaktów z organizacją KPP w Częstochowie, dostarczającą materiały takie jak czasopisma i broszury.

Po zwolnieniu z wojska ponownie zaangażował się w działalność KPP w Łodzi, gdzie kierował pracą Komitetu Dzielnicowego i nadzorował okręg KPP z ramienia Komitetu Łódzkiego. W 1923 roku, podczas strajku włókniarzy, był przewodniczącym komitetu strajkowego, co skutkowało kolejnym aresztowaniem. Po opuszczeniu aresztu przejął kierownictwo w Lewicy Związkowej.

Na propozycję Wydziału Wojskowego KC KPP rozpoczął działalność wśród żołnierzy w Dowództwie Okręgu Korpusu nr I w Warszawie, a następnie w Obwodzie Warszawa-Podmiejska oraz DOK IV w Łodzi. W styczniu 1935 roku został zatrzymany w Gnieźnie, ale szybko zwolniono go z braku dowodów. Następnie, KPP skierowało Gabczyńskiego do Narodowych Klubów Robotniczych z zadaniem ich rozbicia od wewnątrz. W latach 1938-1939 był również aktywny w MOPR.

Na początku niemieckiej okupacji, Gabczyński został aresztowany i umieszczony w obozie w Radogoszczu, następnie przeniesiony do Rzeszowa, skąd udało mu się uciec do Łodzi. W 1940 roku został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec, gdzie pracował w cegielni i jako robotnik komunalny w Verden. W latach 1941-1945 był więźniem obozu karnego w Liebenau, nieopodal Hanoweru.

Po zakończeniu wojny, Gabczyński powrócił do Polski, przystępując do Polskiej Partii Robotniczej (PPR) i stając się funkcjonariuszem aparatu bezpieczeństwa. W 1948 roku wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Zajmował się pracą w Wydziale II Departamentu IV MBP w latach 1945-1949, a następnie w oddziałach MBP w Gdańsku i Czerwieńsku do 1953 roku.

W okresie 1953-1959 pełnił rolę dyrektora w różnych przedsiębiorstwach, w tym Zakładach Przemysłu Graficznego w Poznaniu, Zgorzeleckich Zakładach Wyrobów Skórzanych oraz Łaźniach Miejskich w Łodzi. Został odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi. Gabczyński spoczywa na cmentarzu Doły w Łodzi.

---

Oceń: Wacław Gabczyński

---