Zbigniew Rau (prawnik)

---

Życiorys

Urodził się w rodzinie Zygmunta i Zdzisławy. W 1977 roku zakończył swoje studia na Wydziale Prawa i AdministracjiUniwersytetu Łódzkiego, zdobywając tym samym cenne wykształcenie prawnicze. Swoją karierę zawodową rozpoczął od funkcji bibliotekarza stażysty oraz młodszego bibliotekarza w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego. W 1980 roku związał się z NSZZ „Solidarność”, co miało ogromne znaczenie w jego późniejszej działalności społeczeństwa obywatelskiego.

W 1982 roku uzyskał tytuł doktora nauk prawnych na tym samym wydziale, gdzie wcześniej studiował. Jako stypendysta przez wiele lat był związany z uczelniami w Niemczech, Holandii, Wielkiej Brytanii, USA oraz Australii. Jego działalność naukowa obejmowała współpracę m.in. z Max-Planck-Institut für Geschichte w Getyndze oraz Trinity College w Cambridge. W 1992 roku wydał polskie tłumaczenie oraz komentarz do dzieła Johna Locke’a, Dwóch traktatów o rządzie.

W 1995 roku otrzymał zatrudnienie jako pracownik naukowy na Uniwersytecie Łódzkim, a zaledwie rok później obronił pracę habilitacyjną, która nosiła tytuł Contractarianism versus Holism: Reinterpreting Locke’s Two Treatises of Government. Jego awans zawodowy przyspieszył, gdy w 1996 roku objął kierownictwo Zakładu Doktryn Polityczno-Prawnych. Od 1998 roku był pełnomocnikiem rektora do spraw Filii Uniwersytetu Łódzkiego w Tomaszowie Mazowieckim. Funkcję tę piastował aż do momentu, gdy w 2019 roku uzyskał mandat poselski.

Od 2001 roku przez wiele lat kierował Katedrą Filozofii Prawa i Etyki w Salezjańskiej Wyższej Szkole Ekonomii i Zarządzania w Łodzi. W 2005 roku zdobył tytuł profesora nauk prawnych, a także objął kierownictwo Katedry Doktryn Polityczno-Prawnych na Uniwersytecie Łódzkim. Dwa lata później został kierownikiem Centrum Myśli Polityczno-Prawnej im. Alexisa de Tocqueville’a i członkiem rady naukowej kwartalnika „Prawo i Więź”. W jego litery po stawione były takie osoby jak Tomasz Tulejski (2002), Maciej Chmieliński (2003) i Kazimierz Michał Ujazdowski (2004).

W 2005 roku był częścią Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego w trakcie wyborów prezydenckich. Także w tym samym roku uzyskał mandat senatora VI kadencji, reprezentując Prawo i Sprawiedliwość w okręgu piotrkowskim. W ramach swoich obowiązków pracował w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, a w 2007 roku nie starał się o reelekcję.

W 2008 roku zaangażował się w działalność stowarzyszenia Ziemia Łódzka XXI i włączył się do ogólnopolskiego ruchu Polska XXI. Uczestniczył także w seminariach lucieńskich organizowanych przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego. 8 grudnia 2015 roku został powołany na wojewodę łódzkiego. W 2018 roku podniósł kwestię nieprawidłowości związanych z pełnieniem urzędu przez Hannę Zdanowską po jej wyroku skazującym.

W 2019 roku, jako kandydat Prawa i Sprawiedliwości, uzyskał mandat posła dziewiątej kadencji z okręgu łódzkiego. W Sejmie pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych oraz kierował delegacją polskiej reprezentacji w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy. Dodatkowo, w 2020 roku prezydent RP Andrzej Duda powołał go na stanowisko ministra spraw zagranicznych na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego. W 2022 roku brał udział w pracach OBWE.

W trakcie kampanii wyborczej w 2023 roku media ujawniły kontrowersje dotyczące nielegalnej sprzedaży wiz oraz nielegalnego przemycania ludzi do USA, co wywołało szereg spekulacji i oskarżeń wobec Raua. Mimo to, Zbigniew Rau stanowczo zaprzeczył istnieniu jakiejkolwiek afery. W wyborach uzyskał 32 387 głosów, a 27 listopada tego samego roku zakończył swoją kadencję jako minister.

Odznaczenia i wyróżnienia

W ciągu swojej kariery Zbigniew Rau został uhonorowany licznymi odznaczeniami oraz wyróżnieniami, które potwierdzają jego wkład w różne dziedziny. Poniżej przedstawione są kluczowe nagrody, które otrzymał:

• srebrny Krzyż Zasługi (2001),
• medal Komisji Edukacji Narodowej (2007),
• brązowa odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” (2017),
• medal stulecia utworzenia Policji Państwowej (2019),
• order „Za zasługi” I klasy (Ukraina, 2022),
• odznaka honorowa Krzyż Pamięci Szlaku Nadziei (2022).

Publikacje

Jako autor, Zbigniew Rau przyczynił się do wielu znaczących publikacji, które miały wpływ na myśl polityczną oraz prawną. Oto niektóre z jego kluczowych dzieł:

• Contractarianism versus Holism: Reinterpreting Locke’s Two Treatises of Government, University Press of America, Lanham 1995,
• From communism to liberalism: Essays on the individual and civil society, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998,
• Liberalizm. Zarys myśli politycznej XIX i XX wieku, Fundacja Aletheia, Warszawa 2000,
• Forgotten freedom. In search of the historical foundation of liberalism, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.

Rau nie tylko pisał, ale również pełnił rolę redaktora oraz współredaktora wielu ważnych prac. Oto przykłady:

• The Reemergence of Civil Society in Eastern Europe and the Soviet Union, Westview Press, Boulder 1991,
• Księga cnót (wybór i wstęp), Księgarnia Akademicka, Kraków 2006,
• Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, wraz z Maciejem Chmielińskim, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010,
• Tocquevillian Ideas: Contemporary European Perspectives, wraz z Markiem Tracz-Trynieckim, University Press of America, Lanham 2014,
• Bellum iustum versus bellum sacrum. Uniwersalny spór w refleksji średniowiecznej. Konstancja 1414–1418, wraz z Tomaszem Tulejskim, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014,
• Magna Carta. A Central European Perspective of our Common Heritage of Freedom, wraz z Przemysławem Żurawskim vel Grajewskim i Markiem Tracz-Trynieckim, Routledge, Londyn 2016,
• Doktryna Polaków: Klasyczna filozofia polityczna w dyskursie potocznym, wraz z Katarzyną Staszyńską, Maciejem Chmielińskim i Krzysztofem Zagórskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego i Wydawnictwo Naukowe Scholar, Łódź-Warszawa, 2018.

Dodatkowo, Zbigniew Rau zajął się także tłumaczeniem ważnych tekstów, w tym:

• John Locke, Dwa traktaty o rządzie, seria Biblioteka klasyków filozofii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.

---

Oceń: Zbigniew Rau (prawnik)

---