Dom Handlowy Zofii Hirszbergowej, znany również jako dom rodziny Hirszberg, to charakterystyczny przykład architektury modernistycznej, który znajduje się w sercu Łodzi. Jego adres to al. Kościuszki 19, a budowla została wzniesiona w 1912 roku.
Obecnie budynek ten pełni funkcję siedziby Miejskiej Pracowni Urbanistycznej. Z uwagi na swoje znaczenie historyczne i architektoniczne, obiekt został wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków, co podkreśla jego wartość jako część lokalnego dziedzictwa kulturowego.
Historia
Pierwotnie na tym terenie istniał skład desek, a jeszcze do 1909 roku należał on do Józefa Bayera oraz jego rodziny. W roku, w którym Józef Bayer zmarł, majątek przeszedł na własność Zofii Hirszberg.
W latach 1911-1912, Hirszbergowie przystąpili do budowy obiektu biurowo-handlowego na tej działce, prawdopodobnie według projektu architekta Gustawa Landau-Gutentegera. Obawa ta wynika z faktu, że Landau-Gutenteger był odpowiedzialny za projektowanie innych budynków dla rodziny Hirszbergów.
W budynku tym na przestrzeni lat zlokalizowane były różnorodne instytucje. Po zakończeniu I wojny światowej, funkcjonowała tu lecznica Kasy Chorych, znana jako „Zakład fizykalnych sposobów leczenia i rozpoznawania”. Była to innowacyjna placówka zajmująca się leczeniem dzieci, stosująca nowatorskie metody terapeutyczne.
W 1938 roku w budynku zagościł wydział wojskowy, jednak podczas II wojny światowej, w 1941 roku, obiekt został przejęty przez okupantów. W 1945 roku, po wojnie, zarząd nad nim objęły władze polskie.
Po wojnie funkcjonowała tu siedziba wydziału meldunkowego, a także Milicji Obywatelskiej. W latach 1989-2015 obiekt stał się siedzibą Policji. W chwili obecnej, w wyniku przeniesienia Miejskiej Pracowni Urbanistycznej z ul. Wileńskiej 53/55, nastąpiły zmiany w jego przeznaczeniu.
Wraz z planowanym remontem, rozpoczęto prace nad utworzeniem Lapidarium Detalu Architektonicznego, które będzie zlokalizowane w pasażu pomiędzy ul. Kościuszki 19 a willą Józefa Bayera.
Architektura
Obiekt ten wyróżnia się modernistycznymi cechami, które są widoczne zarówno w jego formie, jak i zastosowanych materiałach budowlanych. Zbudowany głównie z żelbetu, elementy konstrukcyjne takie jak żelbetowe stropy wspierają stabilność całej struktury.
W szczególności konstrukcja szkieletowa, którą zastosowano, opiera się na układzie słupowo-ryglowym. Dzięki temu budynek zyskuje nie tylko wytrzymałość, ale i charakterystyczny nowoczesny wygląd. Zdecydowana większość elewacji pokryta jest dużymi, prostokątnymi oknami, które nadają przestrzeni lekkości.
Jednakże na czwartej kondygnacji, okna mają bardziej zaokrąglone zakończenia, co tworzy interesujący kontrast. Dodatkowo, na najwyższym piętrze, pomiędzy oknami rozmieszczone są smukłe lizeny, które wzbogacają wygląd dachu.
W projekcie budynku nie zapomniano o klasycznych detalach, które obejmują elementy takie jak kimationy, astragali czy kampanuli. Te akcenty dodają mu elegancji i przyciągają wzrok przechodniów.
Warto również zwrócić uwagę na materiały użyte w fasadzie budynku; jest ona pokryta piaskowcem, co podkreśla jego solidność, natomiast elewacja od strony podwórza wykończona jest glazurowaną białą cegłą, co wprowadza dodatkowy, nowoczesny akcent w całej kompozycji.
Przypisy
- Redakcja, Poślizg przy budowie Lapidarium Detalu Architektonicznego w Łodzi [ZDJĘCIA] [online], Łódź Nasze Miasto, 05.09.2018 r. [dostęp 20.06.2021 r.]
- a b KrzysztofK. Stefański KrzysztofK., BłażejB. Ciarkowski BłażejB., Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, Łódź 2018, s. 37, ISBN 978-83-7729440-6.
- MPU zmienia adres siedziby ! [online], Miejska Pracownia Urbanistyczna [dostęp 20.06.2021 r.]
- a b c Historia miejsca [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 19.06.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Budynki handlowo-usługowe":
Galeria Łódzka | Jatki Jojne Pilcera | Orange Plaza | Manufaktura (Łódź) | Sukcesja (centrum handlowe) | Unicity | Pawilon „Kapelusz Pana Anatola” | Drogerie Natura | Dom handlowy „Magda” | Centrum Handlowe „Saspol” | Port Łódź | Szpital im. Heleny Wolf w Łodzi | Szpital Świętej Rodziny w Łodzi | Spółdzielczy Dom Handlowy „Central” w Łodzi | Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej w Łodzi | Lecznica „Pod koniem” w Łodzi | Dom handlowy w Łodzi (ul. Piotrkowska 114/116) | Czerwony Rynek w Łodzi | Poczta Główna w Łodzi | Off PiotrkowskaOceń: Dom Handlowy Zofii Hirszbergowej