Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi

---

Historia

Osobny artykuł: Historia Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego w Łodzi. W dniu 1 stycznia 1990 roku, na bazie zasobów Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego, powstało „Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi” (MTN-Łódź). Warto podkreślić, że nie doszło do podziału cennych zbiorów, co obecnie umożliwia badaczom prowadzenie nowych badań. Skupiają się one na historii idei socjalistyczno-komunistycznej zarówno w Łodzi, jak i w całej Polsce, a także na dziejach samego miasta.

Dodatkowo funkcjonowała koncepcja utworzenia oddziału pod nazwą „Muzeum Sił Powietrznych”, który miał być zlokalizowany przy ul. Pienistej 74. Jednak z różnych powodów ta inicjatywa została ostatecznie zarzucona.

W latach 1992–2016 muzeum było również miejscem, gdzie wojewoda sprawował obsługiwanie Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Łodzi.

Dyrektorzy Muzeum

Oto lista dyrektorów Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, która ukazuje ważne postacie kierujące jedną z kluczowych instytucji kulturalnych. Wśród nich znajdziemy:

• Tadeusz Czapliński, pełniący swoje obowiązki w okresie od 15 grudnia 1969 do 31 sierpnia 1974, a następnie kierował oddziałem Radogoszcz od 1 września 1974 aż do swojej śmierci 28 stycznia 1979,
• Izydor Hałas, który pełnił funkcję dyrektora od 1 października 1974 co najmniej do 1979 roku,
• Maria Ojrzyńska, która sprawowała tę rolę po 1979 roku aż do 1986,
• Henryk Siemiński, pełniący obowiązki p.o. dyrektora Muzeum od 1986 do 1992, a od 1992 roku jako dyrektor do 2014 roku,
• Piotr Machlański, który był dyrektorem w okresie od 1 stycznia 2015 do 31 sierpnia 2017,
• Jacek Wawrzynkiewicz.

Dzięki pracy tych wybitnych osób, Muzeum odgrywa ważną rolę w zachowaniu i promowaniu historii oraz tradycji niepodległościowych. Ich wkład jest nieoceniony w kontekście kulturalnym naszego regionu.

Struktura muzeum

„Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi znajduje się w historycznym budynku, który pierwotnie pełnił funkcję więzienia, wzniesionego w latach 1883-1885 przy ówczesnej ul. Długiej, obecnie znanej jako Gdańska. Działalność więzienna trwała aż do lutego 1953 roku, obejmując różne okresy, takie jak I wojna światowa, okres międzywojenny oraz okupację niemiecką, kiedy to był to zakład dla kobiet. Po tym czasie, po przeniesieniu więźniarek do innego obiektu, budynek zyskał nowe przeznaczenie jako siedziba Wojewódzkiej Szkoły Milicji Obywatelskiej, która funkcjonowała tam przez następne sześć lat. W 1958 roku, decyzją Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi, obiekt stał się częścią Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego, a jego uroczystego otwarcia dokonał Aleksander Zawadzki, ówczesny Przewodniczący Rady Państwa.

Muzeum oferuje nie tylko bogatą ekspozycję w swojej głównej siedzibie, где znajdują się dwie wystawy stałe: „Drogi do Niepodległej 1791–1921” oraz „Więzienie przy Długiej (Gdańskiej) w Łodzi 1885–1953”. Dodatkowo, instytucja ta zarządza dwoma oddziałami oraz jednym punktem ekspozycyjnym:

• Martyrologii „Radogoszcz” przy ul. Zgierskiej 147, gdzie odbywają się wystawy stałe, takie jak „Łódź i Ziemia Łódzka w latach wojny i okupacji 1939–1945” oraz „Radogoszcz 1939–1945”;
• Stacja Radegast usytuowana przy alei Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12, oferująca ekspozycje „Litzmannstadt-getto 1940–1944”, „Tunel Pamięci”, a także oryginalną rampę kolejową z niemieckim parowozem i dwoma wagonami towarowymi;
• Kuźnia Romów – niewielka ekspozycja ulokowana na obszarze byłego cygańskiego obozu, działającego od listopada 1941 do stycznia 1942 na terenie łódzkiego getta, przy ul. Wojska Polskiego 84.

Przy muzeum aktywnie funkcjonują grupy rekonstrukcji historycznych, które przyczyniają się do ożywienia i upamiętnienia lokalnej historii. Warto zaznaczyć, że budynek muzeum przy ul. Gdańskiej został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/20 na podstawie decyzji z 20 stycznia 1971 roku. Podobnie obiekty na ul. Zgierskiej, takie jak mauzoleum radogoskie, również zostały objęte ochroną konserwatorską (numer A/24; decyzja z 20 stycznia 1971). Ponadto, stacja Radegast podlega takiej samej ochronie.

W 2019 roku muzeum zdobyło Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co świadczy o jego znaczeniu dla kultury i historii regionu.

---

Oceń: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi

---