Pałac Rudolfa Kellera, zbudowany w 1890 roku, usytuowany jest przy ul. Gdańskiej 49/53 (dawniej Długa) w Łodzi. To luksusowa willa stworzona na zlecenie Rudolfa Kellera, pruskiego imigranta, który w roku 1882 rozpoczął działalność gospodarczą od wzniesienia fabryki wstążek, tasiemek i koronek.
W 1907 roku, pałac oraz przylegająca fabryka zmieniły właściciela, zostając nabyty przez Emila Eiserta. Od 1922 aż do wybuchu II Wojny Światowej, obiekt należał do "Spółki Akcyjnej Emila Eiserta i Braci Schweikertów". Willa została zaprojektowana przez Hilarego Majewskiego i wzniesiona w stylu neorenesansu północnego, z wyraźnymi wpływami architektury francuskiej. Realizacją budowy zajmowała się firma Otto Gehliga z Łodzi, która zrealizowała niezwykle bogate detale architektoniczne oraz sztukaterię. Prace nad wnętrzami zakończono w 1892 roku.
W 1907 roku, po zmianie właściciela, dokonano również modyfikacji w wystroju wnętrz, podczas których zamówiono dwa witraże krajobrazowe w stylu secesyjnym do reprezentacyjnej klatki schodowej, które wykonała nieznana łódzka lub niemiecka wytwórnia.
Pałac jest wolno stojącą, podpiwniczoną willą z mansardowym poddaszem, wybudowaną na planie zbliżonym do kwadratu w układzie trzytraktowym. W jego południowo-zachodniej części znajduje się reprezentacyjna klatka schodowa. Elewacja frontowa, będąca najbogatszą w detale, charakteryzuje się murowaną werandą w narożniku północno-zachodnim oraz obszernym tarasem z kutą żelazną balustradą. Ozdobą okien parteru są łukowe zamknięcia oraz prostokątne okna na piętrze, flankowane półkolumnami.
W układzie wnętrz można zauważyć amfiladowość, z wielopoziomowym westybulem na parterze i przestronnym hallem na piętrze. Motyw włoskiego renesansu oraz manieryzmu dominują w wystroju wnętrz, a uwagę przyciągają unikalne rozwiązania sztukatorskie.
W czasach PRL budynek przez długi okres służył jako żłobek przyzakładowy Zakładów Przemysłu Pasmanteryjnego "Lenora", była to dawna fabryka Kellera. Po roku 1989, obiekt został sprzedany włoskiej spółce. Na początku 2005 roku był wyceniany na 400 tys. euro, a według nieoficjalnych informacji, jego nabywcą miał być amerykański aktor Max Ryan, planujący remont i utworzenie pensjonatu.
Jednak zgodnie z danymi w księdze wieczystej, działka należy do Gminy Łódź, a aktualnym użytkownikiem wieczystym jest Brian Jonathan Egan. Nocą z 31 marca na 1 kwietnia 2010 roku w obiekcie wybuchł pożar, który zniszczył część dachu oraz uszkodził wieżyczkę. Od 2012 roku, użytkownik wieczysty próbował sprzedać coraz bardziej niszczejący budynek.
11 marca 2020 roku sąsiedzi zauważyli, że wieżyczka wykazuje oznaki osunięcia. W związku z tym, we wrześniu tego samego roku, Straż Pożarna podjęła decyzję o usunięciu uszkodzonej wieżyczki, przy współpracy z Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego oraz Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Od 2020 roku trwa ruch społeczny na rzecz ochrony tego cennego obiektu, której organizacje i grupy skupione są wokół stowarzyszenia KelleReakcja.
Pałac Rudolfa Kellera został wpisany do rejestru zabytków z numerem A/299 w dniu 20.12.1983 oraz do Gminnej Ewidencji Zabytków z numerami 167 (zespół willowy Rudolfa Kellera; od 1907 roku Emila Eiserta) oraz 168 (stróżówka, ogrodzenie z bramą, ogród przywillowy).
Przypisy
- a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 07.02.2020 r.]
- RadioR. Łódź, Społecznicy chcą zająć się zabytkową willą Rudolfa Kellera [online], Radio Łódź [dostęp 03.03.2021 r.]
- Oficjalna strona internetowa Urzędu Miasta Łodzi, na której została zamieszczona Gminna Ewidencja Zabytków. [online] [dostęp 15.04.2021 r.]
- Wiesław Pierzchała: Aktor Max Ryan kupił zabytkową willę Rudolfa Kellera i o niej zapomniał?. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Aktualności [on-line]. Polskapresse Sp. z o.o., 25.10.2014 r. [dostęp 11.11.2014 r.]
- Wiesław Pierzchała: Pałacyk Kellera znów na sprzedaż. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Aktualności [on-line]. Polskapresse Sp. z o.o., 07.08.2012 r. [dostęp 11.11.2014 r.]
- WiesławW. Pierzchała, Cenna furtka z zabytkowej willi Kellera czeka na... gwiazdora z Hollywood, Dziennik Łódzki, 09.08.2015 r. [dostęp 08.11.2020 r.]
- MAJ, Willa Kellera w Łodzi umiera. Max Ryan poruszony [online].
- Księga wieczysta numer LD1M/00086278/9 [online].
- Willa Kellera na sprzedaż. [w:] Portal Nasze Miasto - Łódź. lodz.naszemiasto.pl [on-line]. Polskapresse Sp. z o.o., 03.01.2005 r. [dostęp 11.11.2014 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Pałace":
Pałac Scheiblerów w Łodzi | Pałacyk Elektrowni Łódzkiej | Pałac Karola Gebhardta | Gmach Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Łodzi | Pałac Arnolda Stillera | Pałac biskupi w Łodzi | Pałac Ewalda Kerna | Pałac Franciszka Fischera w Łodzi | Pałac Gustawa Adolfa Kindermanna w Łodzi | Pałac Juliusza Kindermanna w Łodzi | Pałac Roberta Biedermanna w Łodzi | Pałac Oskara Kona | Pałac Maurycego Poznańskiego | Pałac Karola Poznańskiego | Pałac Juliusza Heinzla w Łodzi | Pałac Augusta Haertiga w Łodzi | Pałac Alfreda Biedermanna w Łodzi | Pałac Adolfa Steinerta w Łodzi | Pałac Ludwika Heinzla w Łodzi | Pałac Ludwika GeyeraOceń: Pałac Rudolfa Kellera