Park im. Henryka Sienkiewicza w Łodzi

---

Historia

W ówczesnych czasach, kiedy Łódź dynamicznie się rozwijała, zrodził się pomysł utworzenia parku publicznego. Park ten był trzecim w kolejności, powstałym po Parku Źródliska I, który zadebiutował w 1840 roku, oraz po parku Kolejowym (obecnie Moniuszki), założonym w 1875 roku. W gęsto zabudowanym mieście brakowało otwartych terenów zielonych dla społeczności, a parki przynależące do łódzkich fabrykantów były zamknięte dla lokalnych mieszkańców. W 1893 roku pomysł dotyczący stworzenia przestrzeni zielonej w centrum Łodzi zyskał akceptację Magistratu, a rok później rozpoczęto prace nad utworzeniem parku na terenie, gdzie wcześniej znajdowało się targowisko.

Park miał obejmować obszar ograniczony ulicami: Mikołajewską (dzisiejsza Sienkiewicza), Widzewską (obecnie Kilińskiego), Nawrot oraz Przejazd (Tuwima). Prace nad zagospodarowaniem terenu zainaugurowano w 1896 roku, a za projekt odpowiedzialni byli Teodor Chrząński oraz Piotr Hoser. Wiele wysiłku włożono w oczyszczenie terenu, wyznaczenie alejek oraz posadzenie ponad tysiąca drzew i blisko pięciu tysięcy krzewów, wszystko to ogrodzono eleganckim żelaznym płotem. Park został otwarty w 1899 roku, początkowo nosił nazwę „Mikołajewskiego Ogrodu Miejskiego”, co było potwierdzone pamiątkową tablicą umieszczoną przy zachodniej bramie.

Mimo że pierwotna nazwa nawiązywała do ulicy Mikołajewskiej, mieszkańcy Łodzi zwykle nazywali go „Parkiem Świętokrzyskim”, ze względu na jego sąsiedztwo z kościołem pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża. W 1916 roku, na cześć zmarłego pisarza, park zyskał imię Henryka Sienkiewicza. Od strony ulicy Sienkiewicza park zyskał harmonię charakterystyczną dla parków francuskich, z symetrycznymi rabatami kwiatowymi. Z kolei od strony ul. Kilińskiego zyskał bardziej naturalny, pejzażowy charakter, z szerokimi alejkami wśród drzew i krzewów.

W początkowym etapie park wzbogacił się o niezbędne zabudowania, stając się miejscem siedziby dyrekcji Plantacji Miejskich oraz szklarnia i pracownie. Na początku XX wieku pojawiły się w nim również terakotowe figurki zwierząt oraz porcelanowe tabliczki ukazujące różne gatunki drzew. W 1904 roku otwarto cukiernię, a w wielkim budynku z werandą, który w 1924 roku przeszedł modernizację, ulokowano Miejską Galerię Sztuki – obecnie Ośrodek Propagandy Sztuki. Cukiernię przeniesiono bliżej ul. Kilińskiego, gdzie znajduje się dziś Muzeum Przyrodnicze.

W parku organizowano różnorodne wydarzenia charytatywne, w tym koncerty, zyski z których przeznaczano na różne cele, na przykład odbudowę spalonego Rzgowa w 1917 roku. W 1922 roku zainstalowano fontannę w formie łabędzia, otoczoną rzeźbami amorków, jednak w miarę upływu lat rzeźbę usunięto. W 1998 roku została ona odtworzona według projektu Zofii Władyki-Łuczak oraz Zbigniewa Władyki.

W latach 30. XX wieku park przeszedł niewielkie zmiany w zakresie aranżacji. E. Templin oraz Stefan Rogowicz zaplanowali, aby w centralnej części pojawiły się rośliny egzotyczne, co podkreślało angielski styl parku. W latach letnich wystawiano bananowce, palmy i agawy, a także zbudowano plac zabaw dla dzieci. Po II wojnie światowej teren parku nieznacznie się powiększył, a mimo to obszar od południa został zmniejszony z powodu budowy szkoły i basenu. W latach 90. XX wieku przeprowadzono remont rzeźb i fontanny, a także odświeżono zieleń i zbudowano nowy plac zabaw w pobliżu ul. Sienkiewicza.

W czerwcu 2009 roku park Sienkiewicza stał się miejscem, w którym mieszkańcy mogli swobodnie wyrażać swoje poglądy oraz organizować wiece i debaty. Inicjatywa była inspirowana londyńskim Hyde Parkiem. Kolejnym ważnym wydarzeniem miało miejsce 10 października 2012 roku, kiedy to odsłonięto w parku pomnik Plastusia, będący piątą rzeźbą w ramach turystycznego szlaku Łódź Bajkowa.

W październiku 2018 roku, w związku z planem rewitalizacji centrum Łodzi, rozpoczęto prace renowacyjne w parku, związane z położeniem nowej granitowej nawierzchni na alejkach, renowacją fontanny, poprawą infrastruktury placów zabaw oraz wymianą elementów małej architektury. Niestety, w trakcie realizacji projektu pojawiły się kontrowersje dotyczące użycia ciężkich maszyn oraz zajęcia przestrzeni w parku. Efektem tego było zerwanie kontraktu z wykonawcą i ogłoszenie nowego przetargu na dokończenie prac, co pokazuje, jak delikatne i wymagające są prace nad tak cennym i znaczącym dla społeczności miejscem.

---

Oceń: Park im. Henryka Sienkiewicza w Łodzi

---