Bogdan Tuszyński

---

Kariera dziennikarska

Bogdan Tuszyński, wychowany w rodzinie kolejarskiej, spędził swoje dzieciństwo w Łodzi. Krótką część swojego życia w wieku gimnazjalnym związał jednak ze Szczecinem oraz Jelenią Górą, gdzie redagował szkolną gazetkę zatytułowaną „Kącik szkolny”. Jego przygoda z dziennikarstwem zaczęła się we wczesnych latach licealnych, kiedy to objął stanowisko referenta prasowego w zarządzie Międzyszkolnego Klubu Sportowego w Łodzi. Współpracował z różnymi tytułami prasowymi, takimi jak „Kurier Popularny” w 1948 roku oraz „Expres Ilustrowany” i „Dziennik Łódzki” w latach 1949-1950. 17 stycznia 1950 to data, kiedy jego pierwszy tekst, podpisany pełnym imieniem i nazwiskiem, zadebiutował w prasie.

Po ukończeniu szkoły średniej i przeniesieniu się do Warszawy w celu podjęcia studiów dziennikarskich, w latach 1951-1952 pracował w „Przeglądzie Sportowym”, jednakże jego kariera została przerwana przez działania służb bezpieczeństwa po jego usunięciu z ZMP. Ukończywszy studia, od 1 września 1953 roku rozpoczął intensywną pracę w Polskim Radiu, gdzie w latach 1953-1981 relacjonował liczne ciekawe wydarzenia sportowe, głównie związane z kolarstwem. Jego popularność wzrosła dzięki relacjom z Wyścigu Pokoju, które prowadził od 1957 roku, nadając na żywo z helikoptera. Używał charakterystycznego zawołania, mówiąc „Halo, tu helikopter”. Jego debiut jako komentatora na Wyścigu miał miejsce w 1955 roku, a swoją ostatnią relację przeprowadził w 1980 roku, wcześniej informując o wydarzeniach przez telefon.

W 1970 roku, Bogdan był pomysłodawcą nowatorskiego Studia S-13, które umożliwiało łączenie się z różnymi stadionami, gdzie odbywały się mecze piłkarskiej ekstraklasy. Jego inspiracją była audycja Domenica Sport z włoskiego Rai Radio 1, którą poznał podczas urlopu w Jugosławii. W latach 1975-1977 pełnił rolę kierownika redakcji sportowej, a później, od 1979 do 1981 roku, został redaktorem naczelnym. Zyskał uznanie za stworzenie multipleksowego systemu organizacji transmisji podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Montrealu w 1976 roku, co uważał za swój największy sukces zawodowy. Wprowadził wiele znanych postaci do świata dziennikarstwa sportowego, w tym Włodzimierza Szaranowicza, Dariusza Szpakowskiego, Henryka Urbasia, Bogdana Chruścickiego oraz Tomasza Zimocha.

Jego kariera w Polskim Radiu zakończyła się z powodu problemów zdrowotnych, w tym choroby gardła oraz rehabilitacji kontuzji, którą odniósł podczas towarzyskiego meczu piłkarskiego, w trakcie którego jego nogę uszkodził Władysław Komar. Zdecydowana zmiana nastąpiła, gdy wprowadzono stan wojenny, co uniemożliwiło mu dalszą pracę.

Po zakończeniu działalności w PR, Tuszyński poświęcił się pracy jako encyklopedysta zajmujący się sportem oraz dziennikarstwem sportowym. Opublikował szereg unikatowych książek historycznych dotyczących kolarstwa, mediów sportowych oraz olimpizmu, głównie finansowanych przez Czesława Langa. Jego prace były jednak krytykowane przez Andrzeja Gowarzewskiego, który zarzucał Tuszyńskiemu niezgodne z etyką dziennikarską przywłaszczanie materiałów bez podawania źródeł.W międzyczasie pisał również dla „Żołnierza Wolności” (od 1963) oraz „Polski Zbrojnej”.

Bogdan Tuszyński zmarł 1 stycznia 2017 roku po walce z ciężką chorobą w Wiązownie w wieku 84 lat. Pochowany został 9 stycznia na Powązkach Wojskowych w Warszawie (kwatera B35-3-15). Tuż przed śmiercią, z uwagi na swoje doświadczenie i pasję, pracował nad albumem dokumentującym historię Tour de Pologne.

Publikacje

Bogdan Tuszyński jest autorem oraz współautorem znaczącej liczby publikacji, które obejmują szeroki wachlarz tematów związanych ze światem sportu i kolarstwa. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego ważniejszych dzieł:

• Pół wieku AZS (1962, współautorstwo: Wojciech Szkieła, Zygmunt Weiss),
• Halo, tu helikopter (1973),
• Skok pod chmury i zza chmur (1973),
• Złote bliźnięta (1974),
• Welodrom w blasku złota (1975),
• Sprintem przez prasę sportową (1975),
• Hokejowa karuzela (1976, współautorstwo: Jan Frandofert),
• Wspomnienia olimpijskie (1976, współautorstwo: Jan Lis),
• Prasa i sport 1881-1981 (1981),
• 100 lat Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów. 100 lat kolarstwa polskiego (1986),
• Od Dynasów do Szurkowskiego (1986),
• Wyścig Pokoju 1948-1988 (1989),
• Tour de Pologne. 60 lat (1989),
• Ostatnie okrążenie „Kusego” (1990),
• Tytani mikrofonu (1992),
• Przerwany bieg – sportowcy z Kozielska, Ostaszkowa i Starobielska (1992, 1999),
• 50 razy Tour de Pologne (1993),
• Radio i sport (1993),
• Sportowe pióra (1994),
• Złota księga kolarstwa polskiego (1995),
• Telewizja i sport (1996),
• Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Kultura fizyczna, sport (1997, praca zbiorowa),
• Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945 (1999),
• 70 lat Tour de Pologne 1928-1998 (1999),
• Złota księga kolarstwa światowego (2000),
• Kusy (2000),
• Najlepsi polscy sportowcy XX wieku (2002, praca zbiorowa),
• Polscy olimpijczycy XX wieku (2004),
• Za cenę życia. Sport Polski Walczącej 1939-1945 (2006),
• Leksykon Olimpijczyków Polskich 1924-2006 (2007, współautorstwo: Henryk Kurzyński),
• Bardowie sportu (2009),
• 90 lat na olimpijskim szlaku (2009, praca zbiorowa),
• Od Chamonix i Paryża do Vancouver: Leksykon Olimpijczyków Polskich 1924-2010 (2010, współautorstwo: Henryk Kurzyński),
• Sławy polskiego sportu (2013, praca zbiorowa),
• Bogdan Tuszyński: Księga Pamiątkowa (2013),
• Od Chamonix i Paryża do Soczi: Leksykon Olimpijczyków Polskich 1924-2014 (2014, współautorstwo: Henryk Kurzyński),
• Historia Kolarstwa Polskiego (1) Tour de Pologne (1928-2013) (2014),
• Historia Kolarstwa Polskiego (2) Kolarstwo szosowe na Mistrzostwach Polski, Mistrzostwach świata oraz Igrzyskach Olimpijskich (2014),
• Historia Kolarstwa Polskiego (3) Polscy torowcy w kraju i na świecie (2015),
• Historia Kolarstwa Polskiego (4) Wyścig Pokoju oraz Polacy na innych światowych wyścigach (2015),
• Historia Kolarstwa Polskiego (5) Kolarstwo przełajowe, MTB i BMX (2016),
• Leksykon 1466 najlepszych zawodniczek i zawodników w kolarstwie polskim 1919-2015 (2016, współautorstwo: Henryk Kurzyński).

Filmografia

Bogdan Tuszyński zrealizował wiele znaczących ról w swojej karierze aktorskiej. Poniżej przedstawiamy niektóre z najważniejszych filmów, w których występował:

• Pierwszy start (1950) – kolega Tomka,
• W biegu (1978) – on sam,
• Pasja według Tuszyńskiego (2012) – on sam.

Życie prywatne

Był synem Romualda Tuszyńskiego, a w jego rodzinie znalazł się także brat Włodzimierz. W 1955 roku ożenił się z Haliną Przedborską, z którą miał córkę Agatę Tuszyńską (urodzoną w 1957), która zdobyła uznanie jako pisarka, poetka oraz reportażystka. Po kilku latach małżeństwo zakończyło się rozwodem. Dodatkowo, z drugiego małżeństwa miał dwie córki: inżynier architekt Justynę Tuszyńską-Strój oraz lekarza weterynarii Katarzynę Tuszyńską.

W okresie nauki w gimnazjum w Łodzi był zaangażowany w sport, szczególnie jako piłkarz w szkolnej drużynie SKS Pogoń, gdzie pełnił rolę bramkarza. Podobne osiągnięcia miał na studiach, będąc bramkarzem w reprezentacji Uniwersytetu Warszawskiego. Dodatkowo, przez długi okres był również bramkarzem w piłkarskiej drużynie dziennikarzy.

Ukończył Sekcję Dziennikarską na Wydziale Filozoficzno-Społecznym Uniwersytetu Warszawskiego w 1953 roku oraz Studium Magisterskie na Wydziale Nauk Społecznych UW w 1970 roku. W 1974 roku obronił pracę doktorską na temat „Historia prasy sportowej”, co zaowocowało uzyskaniem tytułu doktora nauk politycznych.

W latach 1948–1952 był aktywnym członkiem Związku Młodzieży Polskiej, jednak został usunięty z organizacji z powodu oskarżeń o „antysocjalistyczną działalność”. Od 1967 roku stał się członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1963 roku podjął współpracę z Służbą Bezpieczeństwa, przyjmując pseudonim Fala.

Odznaczenia i wyróżnienia

W ciągu swojej kariery Bogdan Tuszyński osiągnął liczne odznaczenia i wyróżnienia, które stanowią dowód jego wkładu w kulturę i sport. Oto najważniejsze z nich:

• Złote Pióro (przyznane w latach 1966, 1969, 1975, 1981),
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej”,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Nagroda I stopnia Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za koncepcję i realizację obsługi Igrzysk Olimpijskich w Montrealu (1977),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany w 1997),
• Wawrzyny Olimpijskie: Wyróżnienie (1969, 1984 w dziedzinie literatury),
• Brązowy Wawrzyn Olimpijski w dziedzinie literatury (1988),
• Srebrny Wawrzyn Olimpijski PKOl (1992, 2008 w kategorii Leksykony olimpijskie),
• Złoty Wawrzyn Olimpijski (1994 w zakresie literatury, 2000 w dziedzinie literatury).

---

Oceń: Bogdan Tuszyński

---