Janusz Gorczykowski


Janusz Gorczykowski, znany także pod różnymi pseudonimami, takimi jak „Janusz”, „Mostowicz”, „Wróżdża” oraz „1224”, to postać o niezwykle bogatym życiorysie.

Urodził się 12 stycznia 1920 roku w Łodzi, a jego życie zakończyło się tragicznie 2 sierpnia 1944 roku w Warszawie podczas dramatycznych wydarzeń II wojny światowej.

Gorczykowski był nie tylko redaktorem i publicystą, ale także zaangażowanym harcerzem oraz narodowcem. Jego działalność i pasja do służby społecznej znalazły swój wyraz w uczestnictwie w powstaniu warszawskim, gdzie dał z siebie wszystko, walcząc o wolność kraju.

Życiorys

Rodzina i edukacja

Janusz Gorczykowski był dzieckiem Piotra, który był nauczycielem w Łodzi, oraz Leokadii, z domu Tylman. W 1943 roku zawarł związek małżeński z Marią Andziak, a owocem tej relacji była córka Elżbieta, która przyszła na świat w 1944 roku. W latach 1935-1937 uczęszczał do Gimnazjum Zgromadzenia Kupców z siedzibą w Warszawie. Po zdaniu matury, związał się ze Szkołą Podchorążych, której uczniem był do 1938 roku. Następnie związał swoje losy ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie, gdzie podjął studia do 1939 roku. Po krótkiej przerwie, kontynuował naukę na tej samej uczelni pod zmienioną nazwą Miejskiej Szkoły Handlowej w latach 1941-1943. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, zapisał się do ruchu narodowego, działając w organizacji Młodzież Wielkiej Polski. W trakcie studiów brał aktywny udział w Młodzieży Wszechpolskiej.

Działalność konspiracyjna

Już w jesieni 1939 roku, Janusz zaangażował się w działalność antyniemiecką w podziemiu. Po zaledwie krótkim czasie spędzonym w Łodzi, a następnie przymusowym wysiedleniu swojej rodziny do Warszawy, nawiązał więzi z konspiracyjnymi strukturami Stronnictwa Narodowego. Jako współredaktor tygodnika „Walka”, znacząco wpłynął na jego regularne wydawanie. Od 1942 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego młodzieżowego pisma narodowego, znanego jako „Młoda Polska”. Ponadto na początku tego samego roku zajął się wydawaniem „Warszawskiego Dziennika Narodowego”. Janusz aktywnie uczestniczył także w pracy konspiracyjnej w ramach harcerstwa, związując się z Hufcami Polskimi. W 1943 roku włączył się w tworzenie Porozumienia Polskich Organizacji Młodzieżowych, w skład którego weszli przedstawiciele wielu organizacji, takich jak Grupa Szańca, Konfederacja Narodu, Hufce Polskie, Młodzież SN „Kwadrat”, Front Odrodzenia Polski oraz „Unia”. W tym samym roku rozpoczął działania na rzecz odtworzenia jednolitej struktury Młodzieży Wszechpolskiej, współpracując z Janem Kornasem, Władysławem Furką, Zygmuntem Zagórowskim oraz Tadeuszem Łabędzkim. Gdy udało się zrealizować ten cel, objął stanowisko szefa Wydziału Wychowania Młodzieży Wszechpolskiej w Warszawie, a także kierował Działem Technicznym Centralnego Wydziału Propagandy Stronnictwa Narodowego w latach 1942-1944.

Powstanie warszawskie

W chwili wybuchu powstania warszawskiego, Janusz brał udział w walkach jako harcerz w Hufcach Polskich, przynależąc do batalionu „Oaza”. Niestety, jego życie zakończyło się już drugiego dnia powstania. Na początku roku 1945, jego ciało zostało ekshumowane i złożone na cmentarzu w Wilanowie.

Poglądy

Janusz Gorczykowski w swoim dorobku publicystycznym, szczególnie w kontekście konspiracyjnej działalności, wyraził stanowisko krytyczne wobec liberalizmu. Zdecydowanie podkreślał, że nacjonalizm nie powinien być postrzegany jako stała doktryna, lecz raczej jako etap w ewolucji społecznej, który odgrywa istotną rolę w dziejach narodu. Gorczykowski był przekonany, że ten kierunek myślenia ma przed sobą długą przyszłość, co sugeruje jego wiarę w utrzymującą się aktualność i potencjał nacjonalizmu w nadchodzących latach.

Publikacje

Janusz Gorczykowski jest znany ze swoich ważnych publikacji, które miały istotny wpływ na zrozumienie propagandy oraz idei narodowych.

  • Teoria i praktyka propagandy. Materiały do szkolenia prelegentów (1943),
  • Idea narodowa (1944) z Tadeuszem Wróblem.

Przypisy

  1. Powstańcze Biogramy - Janusz Gorczykowski [online], www.1944.pl [dostęp 18.08.2021 r.]
  2. K. Kosiński, „Ekonomia krwi”. Konspiracja narodowa w walczącej Warszawie: 1939-1944-1990, Warszawa 2020, s. 889.
  3. K. Kosiński, „Ekonomia krwi”. Konspiracja narodowa w walczącej Warszawie: 1939-1944-1990, Warszawa 2020, s. 295.
  4. K. Kosiński, „Ekonomia krwi”. Konspiracja narodowa w walczącej Warszawie: 1939-1944-1990, Warszawa 2020, s. 277.
  5. K. Kosiński, „Ekonomia krwi”. Konspiracja narodowa w walczącej Warszawie: 1939-1944-1990, Warszawa 2020, s. 258, 261.
  6. K. Kosiński, „Ekonomia krwi”. Konspiracja narodowa w walczącej Warszawie: 1939-1944-1990, Warszawa 2020, s. 253.
  7. K. Kosiński, „Ekonomia krwi”. Konspiracja narodowa w walczącej Warszawie: 1939-1944-1990, Warszawa 2020, s. 221-222.
  8. a b J. Mysiakowska-Muszyńska, Janusz Gorczykowski [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939-1955, red. W.J. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, t. 1, Warszawa 2010, s. 123.
  9. a b J. Mysiakowska-Muszyńska, Janusz Gorczykowski [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939-1955, red. W.J. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, t. 1, Warszawa 2010, s. 122-123.
  10. a b J. Mysiakowska-Muszyńska, Janusz Gorczykowski [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939-1955, red. W.J. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, t. 1, Warszawa 2010, s. 122.

Oceń: Janusz Gorczykowski

Średnia ocena:4.74 Liczba ocen:10