Izabela Nagórska, znana również jako Kalina, to wybitna postać w historii Polski. Urodziła się 22 kwietnia 1913 roku w Łodzi, a swoje życie zakończyła 17 listopada 2001 roku, również w tym samym mieście.
Była nie tylko bibliotekarką, ale także aktywną działaczką społeczną, która swoją pracą znacząco wpłynęła na życie lokalnej społeczności.
Życiorys
Izabela Nagórska urodziła się w Łodzi, gdzie rozpoczęła swoją edukację w szkole powszechnej oraz w Państwowym Gimnazjum Żeńskim, znajdującym się przy ulicy Pomorskiej. W 1931 roku zdała maturę, co otworzyło jej drogę do podjęcia studiów historycznych na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1935 roku uzyskała dyplom magistra filozofii. Już w 1934 roku rozpoczęła praktykę w Bibliotece Ordynacji Zamojskiej w Warszawie, a zaledwie dwa lata później podjęła pracę w V Miejskiej Wypożyczalni Książek dla Dzieci i Młodzieży w Łodzi, znajdującej się przy ul. Senatorskiej 36. W tym samym roku ukończyła również kurs bibliotekarski.
W 1937 roku objęła stanowisko kierowniczki IV Miejskiej Wypożyczalni Książek. Pracując w Łodzi, aktywnie współpracowała z Janem Augustyniakiem, organizując sieć bibliotek publicznych w tym mieście. Przed wybuchem II wojny światowej, w 1938 roku, ukończyła kurs PCK z zakresu ratownictwa sanitarnego.
Podczas II wojny światowej Nagórska pełniła rolę opiekunki społecznej w Ośrodku Zdrowia i Opieki Społecznej w Warszawie przy ulicy Opaczewskiej. W 1943 roku dołączyła do Armii Krajowej, przyjmując pseudonim Kalina. W czasie powstania warszawskiego zaangażowała się w działania Służby Kobiet „Pomoc Żołnierzom” na Żoliborzu. Po upadku powstania zajmowała się transportem chorych i osób starszych w obozie przejściowym w Pruszkowie.
Styczeń 1945 roku przyniósł jej powrót do Łodzi, gdzie wspólnie z Augustyniakiem reaktywowała Miejską Bibliotekę Publiczną. W 1949 roku zainicjowała organizację VII Rejonowej Wypożyczalni Książek dla Dorosłych przy ul. Rzgowskiej, którą kierowała aż do 1958 roku. Kolejne lata, od 1958 do 1977, spędziła w dziale Instrukcyjno-Metodycznym Miejskiej Biblioteki Publicznej, kierując tym działem od roku 1960. W latach 1976–1985 wykładała w filii Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy przy WiMBP w Łodzi.
Nagórska miała niezwykle bogaty dorobek twórczy, będąc autorką około 2000 publikacji dotyczących bibliotekarstwa, pedagogiki oraz czytelnictwa. W swoich pracach publikowała biogramy bibliotekarzy, artykuły wspomnieniowe oraz hasła encyklopedyczne. Dodatkowo, prowadziła wykłady oraz szkolenia dla bibliotekarzy oraz studentów. Była czynnie zaangażowana w działalność Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, do którego przynależała od 1936 roku, zasiadając w Zarządzie Głównym oraz Zarządzie Okręgu Łódź-Miasto. Ponadto, współtworzyła Łódzkie Towarzystwo Przyjaciół Książki oraz Towarzystwo Przyjaciół M BP im. J. Piłsudskiego (dawniej im. L. Waryńskiego).
Izabela Nagórska została pochowana nacmentarzu pw. św. Józefa w Łodzi przy ul. Ogrodowej, na kwaterze 22, w grobie 5.
Odznaczenia
Izabela Nagórska może poszczycić się licznymi odznaczeniami, które świadczą o jej znaczącym wkładzie w kulturę oraz edukację. Poniżej przedstawiamy szczegółową listę przyznanych jej wyróżnień:
- srebrny Krzyż Zasługi (1954),
- złoty Krzyż Zasługi (1961),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1970),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1989),
- medal Komisji Edukacji Narodowej,
- honorowa Odznaka Miasta Łodzi,
- honorowa Odznaka Województwa Łódzkiego,
- medal 30-lecia Polski Ludowej,
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
- honorowa Odznaka SBP,
- medal 70-lecia SBP,
- godność członka honorowego SBP,
- nagroda im. Heleny Radlińskiej II stopnia,
- medal za Wybitne Osiągnięcia w Upowszechnianiu Kultury w Łodzi.
Przypisy
- AndrzejA. Kempa, Z żałobnej karty: Izabela Nagórska (1913-2001), „Przegląd Biblioteczny” (z. 1-2), 2002, s. 149-152, ISSN 0033-202X [dostęp 20.02.2024 r.]
- Powstańcze Biogramy - Izabela Domańska [online], www.1944.pl [dostęp 20.02.2024 r.]
- a b c d e f g 20 rocznica śmierci Izabeli Nagórskiej – Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich – Ogólnopolski portal bibliotekarski [online], sbp.pl [dostęp 05.04.2022 r.]
- a b c d e MariaM. Wrocławska, Wywiad z mgr Izabelą Nagórską, „Przegląd Biblioteczny” (1), 1991, ISSN 0033-202X [dostęp 05.04.2022 r.] Brak numerów stron w czasopiśmie
- IzabelaI. Nagórska, Ulica Barska: ze wspomnień bibliotekarki opiekunki społecznej w Warszawie w czasie II wojny światowej, Łódź 1993, s. 3
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Stanisław Marzyński | Małgorzata Willaume | Marta Szoka | Piotr Pławner | Ludwik Lawin | Tadeusz Dubicki | Stanisław Goldstein | Jerzy Bolesław Lewandowski | Marc Brafman | Helena Kijeńska-Dobkiewiczowa | Kazimierz Zieliński | Jacek Brzozowski (historyk) | Lucyna Fagasiewicz | Czesława Garnysz | Zbigniew Klusek | George Anders | Włodzimierz Domagalski-Łabędzki | Romuald Bartnik | Bronisław Kazimierz Przybylski | Jerzy WaleńczykOceń: Izabela Nagórska