Ludwik Lawin, który przyszedł na świat 24 stycznia 1908 roku w Łodzi, był wybitnym polskim architektem krajobrazu. Jego prace miały znaczący wpływ na rozwój tego zawodu w Polsce. Lawin zmarł 31 grudnia 1984 roku w Warszawie, zostawiając po sobie trwały ślad w dziedzinie projektowania przestrzeni zielonych.
Oprócz działalności zawodowej, pełnił także rolę wykładowcy akademickiego, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w edukację oraz przekazywanie wiedzy kolejnym pokoleniom.
Życiorys
Ludwik Lawin stracił swoich rodziców w młodym wieku podczas I wojny światowej, co spowodowało jego pobyt w państwowym zakładzie wychowawczym, mieszczącym się w Łodzi. Po ukończeniu Gimnazjum Humanistycznego im. Mikołaja Kopernika w Łodzi w 1930 roku, wstąpił do wojska, gdzie przeszedł szkolenie w podchorążówce piechoty przeznaczonej dla rezerwistów. W latach 1934–1935 pracował jako wychowawca w Średniej Szkole Ogrodniczej w Kijanach, a w 1935 roku podjął studia w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Uczestnik 12. Międzynarodowego Kongresu Ogrodniczego, który odbył się w Berlinie i Essen w 1938 roku, musiał przerwać naukę na SGGW z powodu skomplikowanej sytuacji materialnej oraz wybuchu II wojny światowej. We wrześniu 1939 roku zyskał stopień porucznika rezerwy i objął dowództwo kompanii sztabowej w 8. Pułku Piechoty Legionów. Objął udział w zaciętych walkach, a w szczególności w bitwie pod Iłżą oraz w starciach pod Tomaszowem Lubelskim. Udało mu się wydostać z okrążenia, dotarł do Warszawy, unikając niewoli.
Wiosną 1940 roku Ludwik Lawin podjął pracę w Wydziale Plantacji Miejskich w stolicy, gdzie zajmował się zakładaniem ogrodów działkowych. Niestety w lipcu 1940 roku został aresztowany przez Gestapo w Domu Akademiczek na ulicy Tamka. Spędził półtora miesiąca w Pawiaku, a 13 sierpnia 1940 roku przewieziono go do KL Auschwitz. Pracował tam w centralnym biurze budowlanym, a także w sekcji fotograficznej, gdzie z Tadeuszem Kubiakiem udało mu się zdobyć 52 zdjęcia dokumentujące niemieckie zbrodnie wojenne, które następnie zakopali w tajemnicy, licząc na przyszłe ich odkrycie.
W 1944 roku Ludwik został przeniesiony do obozu pracy w Leonbergu, gdzie zajmował się montażem skrzydeł samolotów. W ciągu kolejnych miesięcy zmieniał obozy, aż wreszcie został wyzwolony przez wojska amerykańskie w marcu 1945 roku w pobliżu Monachium. Po powrocie do Polski w latach 1945–1946 objął stanowisko zastępcy kierownika Wydziału Planowania Terenów Zieleni przy Stołecznej Radzie Narodowej w Warszawie.
W latach 1946–1949 dał się poznać jako projektant w Pracowni Architektoniczno-Urbanistycznej Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. W okresie od 1949 do 1951 roku pracował w Centralnym Biurze Projektów. Jednocześnie wznowił swoje studia, uzyskując 6 lipca 1950 roku tytuł inżyniera ogrodnika oraz magistra nauk agrotechnicznych na SGGW w Warszawie, a jego praca dyplomowa dotyczyła projektu parku ludowego na Szczęśliwicach, realizowanego pod kierunkiem Franciszka Krzywdy-Polkowskiego i kontynuowanego po jego śmierci pod opieką Władysława Niemirskiego.
W okresie 1951–1961 Lawin pracował jako adiunkt na Wydziale Ogrodniczym SGGW, a od 1961 do 1973 roku piastował stanowisko starszego wykładowcy. Pełnił funkcję członka Sekcji Architektury Krajobrazu Warszawskiego Oddziału SARP oraz Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Specjalizował się w projektowaniu terenów rekreacyjnych, w tym ogrodów, placów zabaw, terenów sportowych oraz zieleni w mieszkalnictwie.
Na stałe spoczął na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie.
Upamiętnienie
Odmiana glicynii, znana jako Wisteria floribunda ʽLudwik Lawin’, została upamiętniona przez dra Szczepana Marczyńskiego. Ta nazwa oddaje hołd Ludwikowi Lawinowi, który był znany ze swojego ogromnego zamiłowania do roślin.
Publikacje
Ludwik Lawin przyczynił się znacząco do wiedzy na temat zieleni i terenów sportowych poprzez liczne publikacje, które dostarczają cennych informacji w tej dziedzinie.
Wśród jego najważniejszych prac można wymienić:
- rozdział „Zieleń terenów sportowych” w publikacji „Urządzenia sportowe” z 1959 roku,
- rozdział „Dobór drzew i krzewów pod względem cech plastycznych” w zbiorze „Drzewoznawstwo” z 1965 roku,
- artykuł „Higiena osiedla i znaczenie zieleni osiedlowej” opublikowany w czasopiśmie „Biologia w Szkole” nr 6 z 1954 roku,
- liczne artykuły w czasopismach „Ogród, Park, Krajobraz” oraz „Ogrodnictwo”,
- około 40 haseł w Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN.
Realizacje
W twórczości Ludwika Lawina znajdziemy wiele istotnych projektów, które przyczyniły się do rozwoju architektury krajobrazu w Polsce. Oto niektóre z jego znaczących realizacji:
- – Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku w Chorzowie, znany później jako Park Śląski (1950–1958, współautor: Władysław Niemirski),
- – Białowieski Park Krajobrazowy,
- – Park Kaskada w Warszawie (1951),
- – Ogród Botaniczny PAN w Warszawie (współautor: Aleksander Bartosiewicz),
- – Północny Park Kultury w Warszawie (1951),
- – Zielone otoczenie Stadionu Śląskiego.
Konkursy
Ludwik Lawin brał udział w licznych prestiżowych projektach, które podkreślały jego kreatywność oraz umiejętności w dziedzinie architektury. Poniżej przedstawiamy kilka jego znaczących osiągnięć:
- projekt koncepcyjny centrum handlowego dla osiedla Saska Kępa w Warszawie (1961), autorstwo wspólne z Leszkiem Klajnertem, Alfredem Przybylskim, Henrykiem Włodarczykiem, Wiesławem Żochowskim, Zbigniewem Pawłowskim, Jerzym Salingerem, Bogdanem Kuś oraz Zbigniewem Serewa i Jerzym Kruszwili, wyróżnienie II stopnia,
- projekt koncepcyjny zagospodarowania przestrzennego terenów części zachodniej Osi Saskiej w Warszawie (1961), wspólna praca z Leszkiem Klajnertem, Alfredem Przybylskim oraz Janem Skawińskim, wyróżnienie II stopnia równorzędne.
Odznaczenia
Osoba, o której mowa, posiada na swoim koncie kilka ważnych odznaczeń, które są świadectwem jej wkładu w życie społeczne i publiczne.
- medal 10-lecia Polski Ludowej, który został przyznany w 1955 roku,
- złoty krzyż zasługi, który otrzymała w 1973 roku.
Przypisy
- a b c d e f g MarcinM. Lis MarcinM., ZIELEŃ TO ŻYCIE 2012 – Skarby ogrodów [online], clematis.com.pl [dostęp 25.03.2022 r.] (pol.).
- a b c d e f g In memoriam – Pamięci Architektów Polskich – Ludwik Lawin [online], Izba Architektów RP [dostęp 25.03.2022 r.] .
- - a b c d e f g JanJ. Łukaszkiewicz JanJ. i inni, Ursynowska szkoła architektury krajobrazu – mistrzowie i ich dzieło (cz. 2), „ACTA SCIENTIARUM POLONORUM – Architectura Budownictwo”, 18 (2), 2019, s. 125–138, DOI: 10.22630/ASPA.2019.18.2.29, ISSN 1644-0633 [dostęp 25.03.2022 r.] .
- - a b LudwikL. Lawin LudwikL., Relacja, [w:] JanJ. Rylke (red.), Warszawska szkoła architektury krajobrazu, [s.n.], 2016, OCLC 946343635 [dostęp 26.03.2022 r.] . Brak numerów stron w książce
- - a b JarosławJ. Zieliński JarosławJ., Realizm Socjalistyczny w Warszawie: urbanistyka i architektura, Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009 [dostęp 25.03.2022 r.] . Brak numerów stron w książce
- - Zbieranie dowodów zbrodni / Informowanie świata / Historia / Auschwitz-Birkenau [online], auschwitz.org [dostęp 25.03.2022 r.] .
- - M.P. z 1955 r. nr 125, poz. 1624
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tadeusz Dubicki | Stanisław Goldstein | Jerzy Bolesław Lewandowski | Marc Brafman | Helena Kijeńska-Dobkiewiczowa | Dawid Ber | Alicja Napiórkowska | Jan Kożuchowski | Przemysław Smolarek | Ignacy Ryszard Danka | Piotr Pławner | Marta Szoka | Małgorzata Willaume | Stanisław Marzyński | Izabela Nagórska | Kazimierz Zieliński | Jacek Brzozowski (historyk) | Lucyna Fagasiewicz | Czesława Garnysz | Zbigniew KlusekOceń: Ludwik Lawin