Jacob Bronowski

---

Życiorys

Jego rodzicami byli Abram Bronowski, który prowadził interes w branży pasmanteryjnej, a także Celia Flatto. W wyniku niemieckiej okupacji Polski podczas pierwszej wojny światowej, rodzina Bronowskich zdecydowała się na emigrację do Niemiec, gdzie spędzili czas aż do zakończenia konfliktu. W 1920 roku przeszli do Londynu.

W Londynie Bronowski uzyskał stypendium matematyczne w Jesus College na Uniwersytecie Cambridge, gdzie rozpoczął studia z zakresu matematyki. W trakcie swojej edukacji współredagował literackie czasopismo „Experiment”, w towarzystwie Williama Empsona, które po raz pierwszy ukazało się w 1928 roku. W 1930 roku otrzymał tytuł Senior Wrangler, co stanowiło dużą nobilitację wśród studentów matematyki.

Życie młodego „Bruna”, jak go nazywali przyjaciele, nie było proste. Po przybyciu do Wielkiej Brytanii stawał przed dużymi wyzwaniami z powodu nieznajomości języka angielskiego, co w pierwszych chwilach w Central Foundation School w Londynie przysparzało mu wielu trudności. Spędzając czas w szkole, szybko odnalazł idealne połączenie między swoimi dwiema pasjami – literaturą oraz nauką.

Wspominał później:

Wraz z dorastaniem stawałem się obojętny na różnice pomiędzy literaturą i nauką, co w okresie mojej młodości było proste, nabywałem doświadczenia ucząc się dwóch języków jednocześnie.

Na etapie studiów Bronowski skoncentrował się na doktoracie z geometrii algebraicznej. W latach 30. mieszkał na Majorce, gdzie był w pobliżu Laury Riding oraz Roberta Gravesa, co miało wpływ na jego twórczość literacką.

Lata 50. przyniosły nowe kierunki w zainteresowaniach Bronowskiego. Ujawnił się w nowym świetle, dając wyraz swoim myślom poprzez słowa:

Jestem matematykiem działającym w fizyce, który został wciągnięty w nauki życia w średnim wieku poprzez serię szczęśliwych szans.

W miarę jak rozwijał swoje zainteresowania biologiczne, stał się współzałożycielem, a od 1964 roku dyrektorem Instytutu Salka. Warto także wspomnieć, że jego córką jest znana brytyjska uczona Lisa Jardine.

Twórczość pisarska

Jacob Bronowski był nie tylko wybitnym naukowcem i filozofem, ale także uznawanym autorem wielu znaczących prac. Jego pisarska twórczość obejmuje szereg dzieł, które miały ogromny wpływ na myślenie o nauce, sztuce oraz relacjach międzyludzkich.

• Źródła wiedzy i wyobraźni (PiW, 1984, ISBN 83-06-01051-5),
• Obrona poety,
• William Blake i epoka rewolucji (ISBN 0-7100-7277-5, hardcover; ISBN 0-7100-7278-3, pbk.),
• Potęga wyobraźni (PIW, 1988, ISBN 83-06-01308-5, angielska wersja pod tytułem The Ascent of Man, ISBN 0-613-12463-4, związana z dokumentalnym serialem BBC),
• Oblicze przemocy,
• Zdrowy rozsądek nauki,
• Nauka i wartości ludzkie,
• Wgląd (książka związana z serialem telewizyjnym BBC),
• Tożsamość człowieka,
• Przyroda a wiedza: filozofia współczesnej nauki,
• William Blake, 1757–1827; człowiek bez maski,
• Zachodnia tradycja intelektualna,
• Poczucie przyszłości.

Twórczość Bronowskiego charakteryzowała się głęboką analizą oraz refleksją nad ludzką naturą i miejscem nauki w naszym życiu. Jego podejście zyskało uznanie zarówno w kręgach akademickich, jak i wśród szerokiego kręgu czytelników.

Pozostała twórczość

Jacob Bronowski był nie tylko utalentowanym naukowcem, ale także twórcą wpływowych dzieł w dziedzinie dokumentalistyki. Wśród jego znaczących osiągnięć należy wymienić serial dokumentalny wyprodukowany przez BBC pt. The Ascent of Man, który miał głęboki wpływ na rozwój popularnych nauk. Warto zaznaczyć, że jego prace zainspirowały Carla Sagana do stworzenia niezwykle popularnego serialu telewizyjnego Cosmos, który przyczynił się do popularyzacji nauki w masowych mediach.

---

Oceń: Jacob Bronowski

---