Józef Ab

Nauka i edukacja

Józef Lajb Ab, urodzony 22 sierpnia 1863 roku w Łodzi, to postać, która zapisała się na trwałe w historii miasta i polskiej oświaty. Zmarł 7 lutego 1941 roku w swoim rodzinnym mieście, gdzie poświęcił swoje życie edukacji i działalności społecznej.

Ab był nie tylko właścicielem, ale również dyrektorem szkoły, co podkreśla jego silne zaangażowanie w rozwój edukacji. Jego działania w zakresie oświaty miały na celu poprawę jakości kształcenia oraz promowanie wiedzy wśród młodzieży.

Życiorys

Józef Ab był synem Leona (Lewina) oraz Berty z Codików. W 1885 roku rozpoczął swoją karierę zawodową w szkolnictwie, mając już ukończone studia wyższe. W latach 1897–1910 pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Nauczycieli i Nauczycielek Żydów. Dodatkowo, był aktywnym członkiem Komitetu Walki z Analfabetyzmem, który miał na celu ograniczenie analfabetyzmu wśród społeczności żydowskiej.

W 1910 roku założył przy ul. Spacerowej (obecnie al. T. Kościuszki) 29 siedmioklasową Żeńską Szkołę Handlową. W 1913 roku szkoła została przeniesiona na ul. Zieloną 8, gdzie kontynuowała swoją działalność. W 1921 roku przekształcono ją w Gimnazjum Żeńskie o profilu humanistycznym, które ulokowano przy ul. Zielonej 10.

W 1920 roku miał miejsce pierwszy egzamin maturalny, a w roku szkolnym 1925/26 Józef Ab pozostawał właścicielem szkoły, mimo że formalnie przeszła ona pod zarząd grona nauczycieli, które działało jako „Zrzeszenie Pedagogów. Spółka z o.o.” W 1931 roku zrezygnował z funkcji dyrektora, a placówka przyjęła imię Józefa Aba. Dyrektorem został Ludwik Krajeński, a w latach 1933–1939 stanowisko to zajmowała Stella Estera Reinowa.

Nauczanie w gimnazjum odbywało się w języku polskim, a lekcje języka hebrajskiego miały status nadobowiązkowy. Warto zaznaczyć, że szkoła nie miała wcześniej statusu szkoły państwowej, a prawa te uzyskano dopiero w roku szkolnym 1938/39, przy czym liceum nadal ich nie miało. W latach 30. Józef Ab mieszkał z córką przy ul. Piotrkowskiej 118, a w getcie przy ul. Dworskiej 14.

Zmarł w getcie 7 lutego 1941 roku. Jego ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu żydowskim „nowym” przy ul. Brackiej (str. L, kw. R, nr grobu 7).

Życie prywatne

Józef Ab prowadził życie rodzinne z Bertą, którą nazywano również Bajlą Gitlą, urodzoną w 1865 roku i żyjącą do 1934 roku. Była ona lekarzem dentystą, co przyczyniało się do ich wspólnego życia, pełnego wyzwań zawodowych i osobistych.

Para doczekała się dwojga dzieci. Ich córka, Nadieżda, przyszła na świat w 1896 roku. Została nauczycielką oraz plastyczką, jednak szczegóły związane z jej późniejszym życiem pozostają nieznane, co nadaje tej postaci pewien aurę tajemniczości.

Syn Józefa, Michał, urodził się w 1894 roku i zanim skoncentrował się na studiach z zakresu matematyki, postanowił włączyć się do działalności wojskowej. Niestety, jego los okazał się tragiczny – jako sanitariusz zmarł w szpitalu w pobliżu Tarnopola w 1916 roku, a jego ostatni spoczynek znalazł w Buczaczu.

Przypisy

  1. Księga adresowa miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego (…). Rocznik 1937–1939, Zarząd Miejski w Łodzi, Łódź 1937 r., strona 31 Dział I Szematyzm miasta Łodzi.
  2. Księga adresowa miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego (…). Rocznik 1937–1939, Zarząd Miejski w Łodzi, Łódź 1937 r., strona 3 Dział II Wykaz mieszkańców m. Łodzi.
  3. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1920, Opracowany i wydany przez Wydział Statystyczny Magistratu m. Łodzi Łódź 1920 r., s. 395.
  4. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919, Wydany nakładem Magistratu m. Łodzi Łódź 1919 r., s. 162.

Oceń: Józef Ab

★★★★★
Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:8