Tadeusz Wacław Nowacki

---

Życiorys

Tadeusz Wacław Nowacki to wybitna postać w polskiej pedagogice. Ukończył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1933–1937, gdzie obronił pracę dyplomową zatytułowaną „Rozwój świadomości społecznej dziecka robotniczego Łodzi”. W czasie swoich studiów aktywnie uczestniczył w działalności Związku Młodzieży Polskiej „Zet” oraz odbył roczną służbę wojskową. Po ukończeniu studiów pełnił funkcję asystenta w Katedrze Pedagogiki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracował także jako wykładowca w Państwowym Pedagogium w Łodzi oraz był aktywnie zaangażowany w Instytut Przemysłowo-Rzemieślniczy.

Podczas drugiej wojny światowej znalazł się w obozie pracy w Kumie, gdzie pracował jako drwal i wozak. Po ataku III Rzeszy na ZSRR udało mu się dotrzeć do Krakowa, gdzie wstąpił do Związku Odrodzenia Rzeczypospolitej, a następnie wyjechał na Kielecczyznę, gdzie organizował tajne nauczanie.

Po zakończeniu II wojny światowej Tadeusz osiedlił się w Lublinie. Jako delegat PKWN ds. oświaty powrócił do Łodzi, gdzie objął stanowisko naczelnika Wydziału Kształcenia Nauczycieli w Kuratorium Oświaty w Łodzi. Tam współtworzył Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Łodzi oraz współorganizował Katedrę Pedagogiki Uniwersytetu Łódzkiego, a także nauczał w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego. W 1946 roku obronił doktorat w zakresie pedagogiki na Uniwersytecie Łódzkim, przedstawiając rozprawę na temat „Samopoczucie dziecka przewlekle chorego”.

W 1954 roku rozpoczął pracę w Instytucie Pedagogiki w Warszawie, gdzie zainicjował utworzenie oraz przez wiele lat pełnił funkcję dyrektora (1972–1983) Instytutu Kształcenia Zawodowego. W 1957 roku uzyskał tytuł naukowy docenta, a w 1971 roku został profesorem zwyczajnym nauk humanistycznych. Od 2009 roku pracował jako profesor w Zakładzie Andragogiki na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Był również członkiem Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk oraz Sekcji Nauk Rolniczych Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Życie prywatne

Jego pierwszą żoną była Maria z domu Majerek, która zmarła w 1966 roku. Z tego małżeństwa miał syna Jacka oraz córkę Małgorzatę. Druga żona to Kazimiera z domu Korabiowska, która była pracownicą naukową Zakładu Kształcenia Politechnicznego. Po zakończeniu swojego życia został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie (kw. 154 c, rz. 5, miejsce 5).

Działalność naukowa

Nowacki zajmował się badaniami interdyscyplinarnymi, które obejmowały różne dziedziny, takie jak pedagogika, psychologia, dydaktyka oraz metodyka. Dodatkowo, jego zainteresowania obejmowały również historię wychowania i oświaty.

Jako wykładowca i badacz, był autorem mniej więcej 700 publikacji, w tym 40 prac autorskich, ponad 100 pozycji redakcyjnych oraz powyżej 500 studiów i artykułów. Jego intensywna praca przyczyniła się do formalnego uznania pedagogiki pracy za autonomiczną dyscyplinę naukową w 1972 roku.

W zakresie pedagogiki pracy Nowacki badał pracę ludzką, dostosowywanie stanowisk pracy do indywidualnych potrzeb pracowników oraz ich przystosowanie do warunków pracy. Był również współtwórcą nowoczesnych standardów nauczania dotyczących zagadnień związanych z bezpieczeństwem i ochroną zdrowia.

Jego zaangażowanie w propagowanie bezpieczeństwa i ergonomii pracy wykazało, jak istotne jest połączenie teorii z praktyką, co miało istotny wpływ na rozwój tej dziedziny nauki.

Odznaczenia

Tadeusz Wacław Nowacki, uznawany za znaczącą postać w polskiej historii, otrzymał wiele zaszczytnych odznaczeń, które podkreślają jego wkład w rozwój kraju oraz edukacji.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Doktor honoris causa Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego (2004),
• Doktor Honoris Causa Narodowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. M.P. Dragomanowa w Kijowie.

Odznaczenia te nie tylko honorują jego osiągnięcia, ale także świadczą o jego znaczeniu jako uczonego oraz nauczyciela w dziedzinie edukacji i kultury.

---

Oceń: Tadeusz Wacław Nowacki

---