Janusz Marchwiński

---

Życiorys

Janusz Marchwiński rozpoczął swoją edukację artystyczną w 1966 roku, kiedy to pozytywnie zdał egzamin w łódzkiej szkole filmowej. W jego roku kształcenia opiekę sprawował Adam Daniewicz, a dziekanem była Maria Kaniewska. Studiował na wydziale aktorskim PWSFTviT w Łodzi. W 1969 roku, w wyniku tzw. wydarzeń marcowych, musiał opuścić Polskę.

Od 1970 roku aż do 1994 roku pełnił funkcję spikera, a później dziennikarza w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Monachium. W tym czasie prowadził szereg popularnych audycji, takich jak Panorama Dnia, a także pisał słuchowiska oraz programy literackie i historyczne. Równocześnie założył agencję impresaryjną i producencką o nazwie Maverick Entertainments.

Marchwiński był również autorem scenariusza oraz reżyserem uroczystości, która odbyła się 20 czerwca 1994 w auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Uroczystość miała miejsce z udziałem Prezydenta RP Lecha Wałęsy oraz Jana Nowaka-Jeziorańskiego, a także licznych pracowników tej instytucji. W tym samym czasie otrzymał list od prezydenta USA Billa Clintona, skierowany do wszystkich pracowników rozgłośni, którzy odchodzili wówczas z RWE.

Po zakończeniu swojej misji w RWE, przeniósł się do Kolonii, gdzie rozpoczął współpracę z telewizją ARD oraz polskojęzycznymi programami w niemieckim radiu. Był jednym z współtwórców oraz pierwszym przewodniczącym Polskiej Rady w Niemczech (Bundesverband), która reprezentowała interesy społeczności polonijnej przed rządem RFN. Razem z Aliną Grabowską założył Porozumienie Niemiecko-Polskie imienia Mieroszewskiego. W Teatrze Narodowym w Mannheim wyreżyserował sztukę autorstwa Macieja Wojtyszki, swojego kolegi, zatytułowaną Księżniczka Bleutka.

W 1996 roku powrócił z emigracji i osiedlił się w Krakowie, gdzie zafascynował się teatrem tańca, nawiązując współpracę z grupą przyjaciół tworzących spektakle w tym stylu. Gdy w Krakowie organizowano Europejski Miesiąc Kultury, zaproponował sprowadzenie z Niemiec trzech spektakli tanecznych. W 2001 roku założył Cocon Music Club, który stał się pierwszym oraz przez wiele lat największym klubem gejowskim w Krakowie, a także jednym z pierwszych klubów LGBT w Polsce, działającym do 2019 roku.

W 2006 roku współtworzył powstanie Teatru Nowego jako mecenas generalny i wszedł w skład jego zespołu, gdzie wystąpił m.in. w głównej roli w adaptacji powieści Michała Witkowskiego, zatytułowanej Lubiewo. W 2016 roku był pomysłodawcą oraz założycielem Kawiarni Literackiej, z siedzibą przy Teatrze Nowym w Krakowie. W latach 2002 i 2003 występował jako członek jury oceniającego prace w konkursie o Nagrodę Tęczowego Pióra.

Życie prywatne

Janusz Marchwiński ma za sobą złożoną historię rodzinną. Jego matka była Żydówką, a po II wojnie światowej zmieniła imię z Ester na Elżbieta, aby ukryć swoje żydowskie pochodzenie. Natomiast jego ojciec pochodził z chłopskiej rodziny spod Płocka. Warto również wspomnieć o jego bracie Władysławie, który ukończył konserwatorium i został skrzypkiem.

Teatr

Role aktorskie

Janusz Marchwiński zyskał uznanie dzięki różnorodnym rolom, które odgrywał na scenie. W Gniewie dzieci pod reżyserią Piotra Siekluckiego w Teatrze Nowym w Krakowie, miał okazję zaprezentować swoje umiejętności w 2012 roku.

Następnie zagrał postać Patrycji w Lubiewie: Ciotowski bicz, również w reżyserii Siekluckiego, co miało miejsce w 2013 roku. Kolejnym krokiem w jego karierze była rola w Tu Wolna Europa w 2014 roku, gdzie nie tylko wystąpił, ale także współtworzył scenariusz.

W 2018 roku wystąpił w W najpiękniejszym mieście świata, a rok później, w 2019 roku, w Król Maciuś Pierwszy, ponownie w reżyserii Piotra Siekluckiego. Jego różnorodne role przyczyniły się do wzbogacenia polskiej sceny teatralnej.

Reżyseria

Jako reżyser, Marchwiński również osiągnął znaczące sukcesy. W 2014 roku zrealizował przedstawienie Wężowisko w Teatrze Nowym w Krakowie, które spotkało się z pozytywnym przyjęciem publiczności.

Kolejnym jego osiągnięciem w roli reżysera jest My z ZMP – komunistyczna rewia, która miała miejsce w 2015 roku. Również w tym przypadku miał wkład w tworzenie scenariusza, co pozwoliło mu na pełniejsze wyrażenie swojej artystycznej wizji.

Odznaczenia

Janusz Marchwiński został uhonorowany Orderem Odrodzenia Polski Polonia Restituta. W 2014 roku otrzymał prestiżowe odznaczenie Honoris Gratia, nadane przez prezydenta Krakowa, Jacka Majchrowskiego.

---

Oceń: Janusz Marchwiński

---