Jehuda Lajb Lubiński

Inne

Jehuda Lajb Lubiński, urodzony 30 czerwca 1923 roku w Łodzi, był znaczącą postacią związana z tragicznymi wydarzeniami II wojny światowej. Jako Żyd zamieszkały w Łodzi, Lubiński stał się więźniem Litzmannstadt Ghetto, gdzie życie codzienne przeplatało się z niepewnością i strachem związanym z realiami okupacji.

W swojej krótki, lecz niezwykle wartościowym życiu, Lajb Lubiński stał się autorem dziennika, który dokumentuje jego doświadczenia w getcie. Niestety, jego los zakończył się tragicznie w 1944 roku, czyniąc go jedną z licznych ofiar Holocaustu. Jego zapis stanowi ważny świadectwo tego, co przeżyli ludzie w trudnych czasach, a pamięć o nim i jego twórczości pozostaje żywa.

Życiorys

Jehuda Lajb Lubiński, syn Mojżesza (Moszka) oraz Ghany Mirli, przyszedł na świat w 1886 i 1901 roku, odpowiednio. W jego młodości istotnym punktem edukacyjnym była Szkoła Przemysłowa Towarzystwa Szerzenia Oświaty i Wiedzy Technicznej wśród Żydów, znana również jako Szkoła Talmud–Tora. Ucząc się tam, Lubiński ukończył pierwszą klasę, a jego edukacja miała miejsce przy ul. Pomorskiej 48 w Łodzi. Mieszkał ze swoimi rodzicami przy ul. 11 Listopada, która obecnie nosi nazwę ul. Legionów 37A.

W wyniku okupacji Łodzi przez Niemców we wrześniu 1939 roku, dom Lubińskich został zabrany, co zmusiło rodzinę do przeprowadzki do krewnych przy ul. Narutowicza 11. Z tego miejsca, po pewnym czasie, musieli udać się do getta, które znajdowało się na ulicy Franciszkańskiej 38. Po kilku miesiącach od wybuchu II wojny światowej, w najbiedniejszej dzielnicy Łodzi – Bałut, hitlerowcy utworzyli 30 kwietnia 1940 roku getto dla Żydów, znane jako Litzmannstadt Ghetto.

Wiosną 1940 w getcie w dzielnicy Marysin formowały się młodzieżowe komuny. Jehuda Lajb, który był znany wśród znajomych i rodziny jako Lolek, przystąpił do jednej z takich grup, która miała siedzibę przy ul. Okopowej 134/136, składającej się z absolwentów Szkoły Przemysłowej. Wspólnota ta działała do wiosny 1941, kiedy to została rozwiązana.

Jehuda Lajb aktywnie uczestniczył także w działalności organizacji syjonistycznej, która powstała w getcie i nosiła nazwę Chazit Dor Bnej Midbar, czyli Front Pokolenia Synów Pustyni. Jednym z jej założycieli był Aron (Arnold) Jakobson, urodzony w 1919 roku. Po deportacji z getta w 1944 roku trafił do obozu skoncentrowanego Auschwitz-Birkenau, a następnie do obozu pracy Goerlitz II, gdzie zmarł w pożarze wywołanym przez SS-manów.

Po rozwiązaniu wspólnoty w Marysinie, Jehuda powrócił do rodziców przy ul. Franciszkańskiej 38. Podjął wtedy pracę w Centralnym Biurze Zakupów [Zentrall Einkaufstelle], które było agendą Przełożonego Starszeństwa Żydów, Chaima Mordechaja Rumkowskiego, w Litzmannstadt Ghetto. Lubiński służył tam aż do likwidacji getta w końcu sierpnia 1944 roku. Następnie, został wywieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, a później do obozu Kaufering, gdzie pomimo walki o przetrwanie, zmarł z powodu wycieńczenia.

Publikacja

W roku 2003 dokonano niezwykle ważnego odkrycia – odnaleziono jeden z tomów osobistych dzienników Jehudy Lajba Lubińskiego, który był pisany w łódzkim getcie. Zawiera on szczegółowy opis wydarzeń rozgrywających się od 1 stycznia do 27 października 1941 roku. Fragmenty tego dziennika zostały później opublikowane, dając wgląd w życie codzienne oraz obawy ludzi w tragicznych czasach.

Lajb Lubiński w swoich zapiskach wspominał o członkach organizacji syjonistycznej, w tym o Mordechaju Zylberbergu, aktywnym uczestniku ruchu syjonistów-rewizjonistów Bejtar, który był znany ze swojego talentu recytatorskiego w języku jidysz.

Interesującą postacią, o której pisał, była Frania, tj. Frajda Jakubowicz, urodzona w 1923 roku. Będąc członkinią tej samej organizacji, działała w grupie Haszalszelet [Łańcuch]. Niestety, w sierpniu 1944 roku została wywieziona do Oświęcimia (Auschwitz), a następnie do obozu koncentracyjnego Stutthof (KL). Tam poniosła śmierć z powodu głodu i wyczerpania.

Obecnie dziennik Jehudy Lajba Lubińskiego znajduje się w zbiorach Muzeum Miasta Łodzi, gdzie można go zobaczyć i poznać bogatszą historię tamtych czasów.

Oceń: Jehuda Lajb Lubiński

★★★★★
Średnia ocena:4.61 Liczba ocen:6