Marian Kozłowski (podoficer)


Marian Kozłowski, urodzony 25 marca 1897 roku w Łodzi, to postać o znaczącym wkładzie w historię Polski. Zmarł 24 listopada 1968 roku, również w swoim rodzinnym mieście.

Był starszym sierżantem Wojska Polskiego i aktywnie angażował się w działalność niepodległościową, co czyni go ważnym członkiem społeczności historycznej. Jego odwaga i poświęcenie zostały docenione poprzez przyznanie mu Orderu Virtuti Militari, najwyższego odznaczenia wojskowego w Polsce.

Życiorys

Marian Kozłowski urodził się 25 marca 1897 roku w Łodzi, w rodzinie Antoniego oraz Marii z Piotrowskich. Swoją edukację rozpoczął od ukończenia prywatnych czterech klas gimnazjum.

W dniu 15 września 1915 roku przystał do Legionów Polskich w Piotrkowie. Został przydzielony do 1. kompanii 6 pułku piechoty, gdzie awansował na starszego legionistę. Jednak jego historia nie była prosta, gdyż 19 lipca 1917 roku, podczas kryzysu przysięgowego, został internowany w Szczypiornie, a później przeniesiony do obozu w Łomży.

Po likwidacji łomżyńskiego obozu 11 lipca 1918 roku, złożył przysięgę w 6. kompanii II batalionu 1 pułku piechoty Polskiej Siły Zbrojnej w Ostrowi-Komorowie. Stamtąd został awansowany na kaprala i przydzielony do kompanii wartowniczej w Warszawie. W listopadzie 1918 roku brał udział w rozbrajaniu Niemców w stolicy, a następnie objął wartę w Belwederze, co stanowiło pierwszą wartę po okupantach.

Jego zaangażowanie nie zakończyło się na Warszawie. Zgłosił się do I warszawskiego batalionu ochotniczego oddziału odsieczy Lwowa, a w styczniu 1919 roku udał się na front polsko-ukraiński. Niestety, 15 maja 1919 roku pod Kamionką Strumiłową odniósł ranę. Mimo to, po miesięcznym leczeniu, powrócił na front, gdzie został przeniesiony do III batalionu 26 pułku piechoty. Latem 1919 roku, zasłużenie mianowano go sierżantem liniowym.

W następnym roku brał udział w działaniach wojennych przeciwko bolszewikom. 10 czerwca 1920 roku został lekko ranny pod Rudnią Radowelską, lecz kontynuował walkę. W dniu 8 stycznia 1921 roku major Leopold Endel-Ragis wnioskował o odznaczenie Kozłowskiego Orderem Virtuti Militari, wskazując na jego heroizm oraz strategiczne działania, jakie podjął w krytycznym momencie bitwy.

Sierżant Kozłowski dowodził rezerwą batalionową w sile 1 plutonu i 1 karabinu maszynowego. Zauważywszy zagrożenie, przeprowadził spektakularny kontratak na wieś, zmuszając nieprzyjaciela do częściowego odwrotu, co umożliwiło bezpieczny powrót jego kompanie. Na początku sierpnia 1920 roku, jego jednostka odebrała nieprzyjacielską wieś Rudka-Czerwynśka. Jego postawa w czasie walki oraz umiejętność dowodzenia sprawiły, że wyróżnił się na polu bitwy, a jego determinacja doprowadziła do ciężkiej rany w nodze podczas nakazanego odwrotu, za co wówczas był hospitalizowany w Sosnowcu.

Po zakończeniu wojny, Kozłowski pozostał w służbie armii zawodowej. W 1925 roku został przeniesiony do 31 pułku piechoty, a w 1927 roku awansowano go na tytularnego starszego sierżanta. W roku 1934 pełnił funkcję szefa plutonu łączności. Równocześnie uczestniczył w kursie wieczorowym, który umożliwił mu zdobycie wymaganych kwalifikacji. W marcu 1935 roku awansowano go na rzeczywistego starszego sierżanta, a w kwietniu 1938 roku wspólnie z pułkiem przeniósł się do Sieradza.

W składzie swojego macierzystego pułku, brał udział w kampanii wrześniowej. Po klęsce polskich wojsk, osiedlił się w rejonie Opoczna. Po II wojnie światowej w 1945 roku, powrócił do Łodzi, gdzie rozpoczął pracę w handlu. Zmarł w Łodzi, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu św. Antoniego.

Marian Kozłowski był żonaty z Zofią z Łęgowskich, z którą miał syna Jerzego Stanisława, urodzonego 1 listopada 1924 roku.

Ordery i odznaczenia

Marian Kozłowski, jako podoficer, został odznaczony wieloma prestiżowymi medalami oraz orderami, które stanowią dowód jego zasług i zaangażowania.

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 1438 – 28 lutego 1921,
  • Krzyż Niepodległości – 24 października 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych,
  • Brązowy Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej”,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Krzyż Pamiątkowy 6 pułku piechoty Legionów Polskich,
  • Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych nr 887.

Przypisy

  1. Żołnierze Niepodległości: Kozłowski Marian. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 27.07.2023 r.]
  2. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 27.07.2023 r.]
  3. Hubka, Matuszak i Piasta 2018 ↓, s. 224.
  4. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 235.
  5. Polak (red.) 1991 ↓, s. 77, tu absolwent szkoły realnej.
  6. M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 19.03.1921, s. 479.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16.09.1922, s. 683.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 31.10.1938, s. 38.
  10. Abramowicz i Kreis 1929 ↓, s. 28.
  11. Kolekcja ↓, s. 10.
  12. Kolekcja ↓, s. 5–7.
  13. Kolekcja ↓, s. 9–10.
  14. Kolekcja ↓, s. 2.
  15. Kolekcja ↓, s. 3.

Oceń: Marian Kozłowski (podoficer)

Średnia ocena:4.82 Liczba ocen:17