Jerzy Damsz

Wojsko i służby mundurowe

Jerzy Damsz, urodzony 6 września 1911 roku w Łodzi, a zmarły 22 czerwca 1987 roku w Sopocie, to postać niezwykle zasłużona dla historii Polski. Był nie tylko utalentowanym pilotem sportowym i wojskowym, ale także ostatnim dowódcą 307 dywizjonu myśliwskiego, który odegrał ważną rolę w obronie naszego kraju.

W trakcie swojej kariery Jerzy Damsz wykazał się także umiejętnościami inżynieryjnymi oraz stał się specjalistą w dziedzinie kriogeniki, co oznacza, że zajmował się badaniami i technologiami związanymi z niskimi temperaturami.

Niezwykła osoba, jaka był, zyskała uznanie jako działacz społeczny i patriotyczny, co potwierdzają jego wysiłki na rzecz społeczności oraz chęć zjednoczenia Polaków wokół wartości narodowych. Jego odwaga i patriotyzm zostały uhonorowane przyznaniem Orderu Virtuti Militari, najwyższego odznaczenia wojskowego w Polsce.

Życiorys

Jerzy Damsz był osobą o niezwykle bogatej biografii, osadzonej w trudnych czasach historycznych. Jego ojciec miał znaczący wkład w życie narodowe, pracując w banku w Łodzi oraz jako oficer w różnych armiach, biorąc udział w wojnach, które wpłynęły na losy Polski. Jerzy ukończył Prywatne Gimnazjum i Liceum Męskie A. Zimowskiego w Łodzi, zdobijając maturę w 1929 roku, choć niektóre źródła podają datę 1931. W tym samym roku, rozpoczynając naukę, zapisał się na Wydział Mechaniczny Politechniki Warszawskiej, który ukończył w 1936, zdobywając tytuł inżyniera.

W czasie swoich studiów, w 1934 roku, Jerzy przeszedł kurs szybowcowy w Aeroklubie Warszawskim, a także zdobył umiejętności pilotażu samolotów silnikowych w ramach Przysposobienia Wojskowego Lotniczego. W 1936 roku odniósł znaczący sukces jako nawigator, zdobywając pierwsze miejsce w ogólnopolskich zawodach lotniczych. Jego kariera wojskowa zaczęła się w Dęblinie, gdzie ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Lotnictwa, a jego zaangażowanie w lotnictwo tylko się nasilało.

Rok 1939 był dla niego punktem zwrotnym. Po ewakuacji z Instytutu Technicznego Lotnictwa, Jerzy wspólnie z żoną, Zofią Krupińską, udał się na Wschód, przechodząc przez Jugosławię aż do Francji, gdzie kontynuował swoją służbę wojskową. Po upadku Francji, poprzez ewakuację trafił do Wielkiej Brytanii i rozpoczął pracę jako pilot w Air Transport Auxiliary, co umożliwiło mu szybką adaptację w zmieniającej się rzeczywistości wojennej.

W 1941 roku dołączył do 307 dywizjonu myśliwskiego nocnego, gdzie zdobył pierwsze zwycięstwa, zestrzeliwując podczas misji różne niemieckie samoloty. Po zakończeniu działań operacyjnych w lutym 1944 roku, Jerzy Damsz objął stanowisko inżyniera w Royal Aircraft Establishment, gdzie prowadził istotne badania związane z silnikami lotniczymi. Jego powrót do 307 dywizjonu nastąpił już po zakończeniu działań, po czym przeszedł w 1947 roku demobilizację.

Po wojnie Jerzy zdecydował się na nowe życie w Argentynie, gdzie miał nadzieję prowadzić firmę transportową, jednak po pewnych niepowodzeniach, skupił się na pracy w warsztacie naprawczym silników. Z czasem objął stanowisko techniczne w kopalni gipsu w Paragwaju, a później wrócił do Argentyny, by kontynuować karierę w przemyśle motoryzacyjnym. W 1958 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w różnych laboratoriach oraz angażował się w polonijną działalność.

Po zakończeniu kariery zawodowej w 1975 roku, Jerzy powrócił do Polski, gdzie osiedlił się w Sopocie, w towarzystwie drugiej żony, Teresą Remiszewską. W latach 80. zaangażował się w działania NSZZ „Solidarność”, dokumentując swoje doświadczenia. Jego wspomnienia zostały wydane w 1990 roku przez Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.

Jerzy Damsz znalazł spokój na cmentarzu komunalnym w Sopocie (kwatera N4-19-14), pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii oraz w pamięci tych, którzy go znali.

Oceń: Jerzy Damsz

★★★★★
Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:25