Władysław Lewandowicz

---

Życiorys

Władysław Lewandowicz urodził się 25 marca 1894 roku w Łodzi, w rodzinie Adama i Stanisławy z Weberów. Jego edukacja rozpoczęła się w 1913 roku, kiedy to ukończył gimnazjum w rodzinnym mieście, a następnie podjął studia filozoficzne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po zaledwie pierwszym semestrze przeniósł się do Fryburga, gdzie kontynuował naukę.

Po wybuchu I wojny światowej Lewandowicz wrócił do Polski, a w 1917 roku założył szkołę w Sokołowie Podlaskim. Rok później podjął pracę jako nauczyciel języka polskiego w Gimnazjum Towarzystwa im. Jana Zamoyskiego w Warszawie. W tym czasie aktywnie angażował się w życie społeczne, pełniąc rolę sekretarza Towarzystwa Przyjaciół Młodzieży oraz uczestnicząc w tworzeniu Stowarzyszenia Przyjaciół Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”, którego został pierwszym prezesem.

W okresie 1920–1925 Lewandowicz był redaktorem naczelnym miesięcznika „Prąd”, który reaktywował. W 1920 roku wstąpił do Zgromadzenia Księży Marianów, rozpoczynając tym samym przygotowania do kapłaństwa. W latach 1925–1929 uczył się w Rzymie na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu, a od 1927 roku równocześnie pełnił odpowiedzialną funkcję kierownika Akcji Katolickiej w archidiecezji warszawskiej. Wspomniany rok przyniósł mu również przyjęcie święceń kapłańskich.

Lewandowicz zainicjował budowę domu katolickiego „Roma” i od 1933 roku był członkiem prymasowskiej Rady Społecznej. W latach 1933–1936 pełnił funkcję przełożonego domu zakonnego w Warszawie, a między 1937 a 1939 rokiem był dyrektorem Instytutu Wyższej Kultury Religijnej, również powołanego z jego inicjatywy. Kontynuował swoją działalność dydaktyczną, wykładając nauki społeczne w warszawskim seminarium duchownym w latach 1933–1940.

Po wybuchu II wojny światowej, 5 września 1939 roku, został powołany na wicedyrektora Stołecznego Komitetu Samopomocy Społecznej, instytucji, która odegrała znaczącą rolę w przetrwaniu ludności Warszawy. W okresie okupacji niemieckiej służył jako wiceprezes Stołecznego Komitetu Pomocy Społecznej, prowadząc pomoc dla mieszkańców okupowanej Warszawy w ramach warszawskiego oddziału Caritas, którym kierował. Lewandowicz kilkakrotnie był aresztowany oraz więziony na Pawiaku, a w celu ochrony własnego życia używał pseudonimu „Marian”.

Po zakończeniu II wojny światowej pełnił rolę rektora oraz wykładowcy w Instytucie Teologiczno-Filozoficznym księży marianów oraz pozostał zastępcą przełożonego polskiej prowincji marianów.

Znaczenie

Władysław Lewandowicz jest uznawany za jednego z najbardziej znaczących działaczy społecznych przed wybuchem II wojny światowej. Jego wkład w życie społeczne był niezmiernie istotny, jednak po zakończeniu wojny i w ramach PRL, represje dotyczące Kościoła katolickiego stały się poważną przeszkodą w kontynuacji jego działalności społecznej.

---

Oceń: Władysław Lewandowicz

---