Jakub Goldberg, znany także pod hebrajskim imieniem יעקב גולדברג, to postać istotna dla akademickiego zaplecza historycznego. Urodził się 2 lutego 1924 roku w Łodzi, a swoje życie zakończył 15 listopada 2011 roku w Jerozolimie.
Był on polsko-izraelskim historykiem, którego prace koncentrowały się na historii Żydów w Polsce. Jego badania obejmowały stosunki polsko-żydowskie w czasach nowożytnych, co czyniło go czołową postacią w tej dziedzinie. Goldberg był również wydawcą dokumentów i przywilejów dla Żydów polskich, które datowane są od XIII do XVIII wieku.
Życie i praca naukowa
Podczas drugiej wojny światowej Jakub Goldberg był więźniem łódzkiego getta, a także obozów Buchenwald i Meuselwitz w Turyngii. Po zakończeniu wojny rozpoczął swoją działalność akademicką na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie rozwijał swoje zainteresowania badawcze i naukowe.
W wyniku nagonki antysemickiej, która miała miejsce w 1967 roku, profesor Goldberg emigrował do Izraela. Tam objął wykład na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, a jego wiedza i doświadczenie oraz wykłady zabrzmiały także w takich miejscach jak Oksford, Kolonia, Monachium, Kassel oraz Hajfa. W 1993 roku otrzymał tytuł doctor honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.
Był aktywnym członkiem Polskiej Akademii Umiejętności oraz Polskiej Akademii Nauk, co świadczy o jego znaczącym wkładzie w polską naukę. Zawodowa dewiza profesora Goldberga, którą sam ukuł, wyraża jego przekonania:
Nie ma historii Polski bez historii Żydów i nie ma historii Żydów bez historii Polski.
W życiu osobistym związany był z etnolog i etnograf Olgą Goldberg-Mulkiewicz, która również miała wpływ na środowisko naukowe. Profesor Goldberg zmarł 17 listopada, a jego ciało zostało pochowane na cywilnym cmentarzu w kibucu Enat w Izraelu.
Wybrane publikacje
Przedstawiamy wybrane dzieła Jakuba Goldberga, które koncentrują się na historii Żydów w Polsce i ich relacjach w kontekście Rzeczypospolitej.
- August II wobec polskich Żydów [w:] Rzeczpospolita wielu narodów i jej tradycje, Kraków 1991,
- Jewish Privileges in the Polish Commonwealth: Charters of Rights Granted to Jewish Communities in Poland-Lithuania in the Sixteenth to Eighteenth Centuries, Jerusalem 1985,
- Stosunki agrarne w miastach ziemi wieluńskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, Łódź 1960,
- Żydowscy konwertyci w społeczeństwie staropolskim [w:] Społeczeństwo staropolskie. Studia i szkice, t. 4, Warszawa 1986,
- Żydowski Sejm Czterech Ziem w społecznym i politycznym ustroju dawnej Rzeczypospolitej [w:] Żydzi w dawnej Rzeczypospolitej, Wrocław 1991,
- (wstęp) Mojżesz Schorr, Żydzi w Przemyślu do końca XVIII wieku, Jerozolim : Art-Plus 1991.
Przypisy
- a b Doktoraty honorowe. [w:] Uniwersytet Warszawski [on-line]. uw.edu.pl. [dostęp 23.02.2018 r.]
- Władysław Bartoszewski: Kondolencje. Gazeta Wyborcza, 24.11.2011 r. [dostęp 24.11.2011 r.]
- Nekrolog umieszczony przez Hannę i Jerzego Jedlickich. Gazeta Wyborcza, 17.11.2011 r. [dostęp 18.11.2011 r.]
- a b Prof. Adam Teller: Nota biograficzna. [w:] Humanities & Social Sciences Online [on-line]. Michigan State University, 16.11.2011 r. [dostęp 18.11.2011 r.]
- Członkowie PAU. PAU. [dostęp 15.11.2011 r.]
- Członkowie PAN. PAN. [dostęp 15.11.2011 r.]
- Wykład prof. Goldberga w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie. Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, 29.09.2002 r. [dostęp 18.11.2011 r.]
- Bibliografia dorobku naukowego profesora Jakuba Goldberga, oprac. Ewa Wiatr, Adam Sitarek [w:] Należę do polskiej szkoły historycznej „. Studia i szkice ofiarowane prof. Jakubowi Goldbergowi z okazji odnowienia doktoratu na Uniwersytecie Łódzkim, pod red. Rafała Stobieckiego i Jacka Walickiego, Łódź 2010 r., s. 10-21
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Roman Kaczmarek | Bronisław Szwalm | Andrzej Bogusz (historyk sportu) | Jan Rzewuski (fizyk) | Irena Augustyniak | Józef Żydanowicz | Maria Wieruszewska | Jerzy Targalski (1952–2021) | Daniel Grinberg | Tadeusz Andrzejewski | Jerzy Luciński | Bogusław Śliwerski | Barbara Bogołębska | Elżbieta Muszyńska | Bogusław Wiłkomirski | Stanisław Tarnowski (krajoznawca) | Irena Szwalm | Zygmunt Śliwiński | Jerzy Krzywicki | Wojciech ChaładajOceń: Jakub Goldberg (historyk)