Józef Landau, urodzony 29 kwietnia 1877 roku w Łodzi, był w znaczącej mierze postacią należącą do grona znakomitych chemików polskich. Zmarł 12 lutego 1944 roku w Radości.
Oprócz kariery naukowej, był także fabrykantem oraz wolnomularzem. Landau był członkiem organizacji B’nai B’rith, co potwierdza jego zaangażowanie w działalność społeczności żydowskiej w Polsce.
Życiorys
Józef Landau przyszedł na świat w przemysłowej i handlowej rodzinie Salomona oraz Heleny z Korngoldów, która zmarła w 1927 roku. W 1894 roku zakończył swoje kształcenie w Wyższej Szkole Zawodowej w Łodzi. Następnie w latach 1894–1898 podejmował studia na Politechnice w Charlottenburgu, a później do roku 1900 kontynuował naukę na Uniwersytecie w Berlinie, gdzie pod czujnym okiem K. Liebermanna obronił pracę doktorską na temat węglików krzemu. W późniejszym okresie jego działalność naukowa obejmowała także uzyskanie tytułu docenta, której to pracy również przewodził ten sam promotor.
Kolejnym krokiem w jego karierze było podjęcie działań w Sorbonie i Collège de France, gdzie miał okazję pracować pod przewodnictwem prof. Henriego Moissana. W 1907 roku stał się właścicielem fabryki znajdującej się na Borowym Polu, w pobliżu Zawiercia. Jego zaangażowanie w branży chemicznej przejawiało się w utworzeniu Towarzystwa Zakładów Chemicznych Strem w Warszawie, które współtworzył, pełniąc funkcje dyrektora oraz członka zarządu aż do 1939 roku.
Józef Landau był również jednym z inicjatorów Międzynarodowego Syndykatu Producentów Kleju Epidos, z siedzibą w Zurychu. W latach 1921-1935 przewodniczył Związkowi Przemysłu Chemicznego Rzeczypospolitej Polski, a przez kolejne lata pełnił funkcję wiceprezesa tegoż Związku. W 1921 roku aktywnie uczestniczył w zebraniach Société de la Chimie Industrielle oraz angażował się w działania Moissan de la Chimie, co podkreśliło jego międzynarodowe aspiracje w dziedzinie chemii.
Od 1928 roku zasiadał jako radca w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Warszawie, a od 1935 roku był członkiem zgromadzenia okręgowego Izby, gdzie pełnił obowiązki sędziego w Sądzie Kartelowym. W 1936 roku, na zaproszenie francuskiego ministra przemysłu, przebywał we Francji jako członek polskiej delegacji przemysłowców. Od 19 marca 1927 roku był również członkiem Stowarzyszenia Humanitarnego Braterstwo B’nasi B’rith w Warszawie.
Dodatkowo, aktywnie zaangażował się w działalność wolnomularstwa polskiego przyjmując imię zakonne Szczęsny Prawdzic. Najpierw członkiem warszawskiej loży Wolność Przywrócona, a później przeniósł się do nowo założonej loży Przesąd Zwyciężony w Krakowie w 1935 roku, a następnie do loży Staszic w Sosnowcu, gdzie w latach 1937–1938 pełnił zaszczytną rolę Czcigodnego Mistrza.
W jego bogatej karierze znalazły się także zarządy w Banku Zachodnim S. A. w Warszawie, Banku Handlowo-Przemysłowym w Łodzi, oraz Zakładach Chemicznych w Winnicy S. A. w Warszawie. Landau był autorem licznych artykułów dotyczących stearyny, gliceryny oraz tłuszczów zwierzęcych, a swoje publikacje umieszczał głównie we „Wiadomościach Przemysłu Chemicznego”. W kolejnych latach napisał prace takie jak „Odpadki zwierzęcego pochodzenia” (1916) oraz „Tłuszcze zwierzęce” (1917).
W 1908 roku ożenił się z Haliną Przeworską, która pochodziła z rodziny zajmującej się cukrownictwem. Para doczekała się dwojga dzieci: Stanisława Tadeusza, urodzonego w 1909 roku, oraz Marii Janiny, która przyszła na świat w 1923 roku. Niestety, 12 lutego 1944 roku, Landau i jego żona zostali rozstrzelani przez Policję Polską Generalnego Gubernatorstwa. Oboje znaleźli swój ostatni spoczynek na cmentarzu w Radości.
Ordery i odznaczenia
Józef Landau, wybitny chemik, został uhonorowany szeregiem prestiżowych odznaczeń za swoje osiągnięcia i wkład w rozwój nauki. Poniżej przedstawione są szczegóły dotyczące jego odznaczeń:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 30 kwietnia 1927 roku,
- Wielki Oficer Orderu Leopolda (Belgia),
- Krzyż Komandorski Orderu Leopolda (Belgia),
- Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja).
Przypisy
- Zapomniany grób ofiar Zagłady. Administracja cmentarza chce go zlikwidować? [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 20.05.2021 r.]
- a b c d e f g h Józef Landau [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 20.05.2021 r.]
- JosefJ. Landau, Ueber Diketohydrindenabkömmlinge der Cochenillesäure, „Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft”, 33 (2), 1900, s. 2446–2453, DOI: 10.1002/cber.190003302176, ISSN 1099-0682 [dostęp 20.05.2021 r.]
- M.P. z 1927 r. nr 100, poz. 246 „za wybitne zasługi około rozwoju przemysłu i przyciągnięcie do kraju kapitałów zagranicznych”.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Andrzej Sopoćko | Anna Rynkowska | Samuel Sandler | Jan Garewicz | Radosław Żurawski vel Grajewski | Jolanta Daszyńska | Leszek Kuźnicki | Piotr Majer | Józef Halperin | Jerzy Marian Langer | Jan Wereszczyński | Stanisław Hiller | Ze’ew Hadari | Grzegorz Gorzelak | Jan Michalski (chemik) | Agnieszka Kołakowska | Stanisław Krauze (farmaceuta) | Władysław Wilczyński (matematyk) | Maria Ludwika Bernhard | Przemysław WaingertnerOceń: Józef Landau (chemik)