Stanisław Hiller to postać niezwykle istotna w polskiej nauce, urodził się 27 grudnia 1891 roku w Łodzi. W swojej karierze zdobył renomę jako badacz, specjalizując się w histologii i embriologii. Jego praca miała kluczowe znaczenie dla rozwoju tych dziedzin w Polsce.
Pozostawił po sobie trwały ślad w społeczności naukowej, aż do swojej śmierci, która miała miejsce 5 lipca 1965 roku w Gdańsku.
Życiorys
W 1911 roku Stanisław Hiller zdał maturę w Gimnazjum Polskim w Łodzi. Następnie, od 1912 roku, kontynuował swoje kształcenie na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Wśród jego nauczycieli znajdował się profesor Emil Godlewski (młodszy). W 1914 roku, w momencie wybuchu I wojny światowej, wstąpił do 1 Kompanii Kadrowej pod dowództwem Józefa Piłsudskiego. Przez lata 1914–1917 pełnił istotną rolę jako szef sanitarny 1 pułku piechoty I Brygady Legionów Polskich. W 1918 roku zaangażował się w walki o Lwów przeciwko Ukraińcom, a następnie w szeregach 1 Dywizji Piechoty Legionów uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej.
W 1921 obronił swoją pracę doktorską. W latach 1926–1927 przebywał na stypendium Fundacji Rockefellera w Stanach Zjednoczonych, gdzie miał okazję odbyć staże na Uniwersytecie Cornella oraz Uniwersytecie Yale. Równocześnie pracował w Zakładzie Fizjologii, a później w Zakładzie Biologii i Embriologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1928 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie swojej pracy pt. Wpływ głodu na regenerację u aksolotla. Pomiędzy 1929 a 1939 rokiem pełnił funkcję kierownika Katedry Histologii i Embriologii na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W 1929 roku otrzymał tytuł profesora tytularnego, a dziewięć lat później – profesora zwyczajnego. W latach akademickich 1935/1936, 1937/1938 oraz 1939 był dziekanem Wydziału Lekarskiego tej uczelni.
W czasie II wojny światowej Hiller pracował w wileńskich szpitalach, a także angażował się w tajne nauczanie. Po wojnie, w 1945 roku, przeniósł się do Gdańska, gdzie objął stanowisko kierownika Zakładu Embriologii i Histologii w Akademii Lekarskiej, która w 1950 roku przekształciła się w Akademię Medyczną. Stanowisko to piastował aż do przejścia na emeryturę w 1962 roku. W latach 1959–1962 pełnił również funkcję prorektora Akademii Medycznej i był kuratorem Bratniej Pomocy Studentów tej uczelni.
Hiller był autorem trzydziestu prac naukowych oraz osiemdziesięciu sześciu rozdziałów w podręcznikach przeznaczonych dla studentów oraz lekarzy, a także artykułów o charakterze popularnonaukowym. Jego zainteresowania koncentrowały się głównie na procesach regeneracji tkanki mięśniowej i nerwowej u bezkręgowców. Wykonał również pionierskie badania histochemiczne dotyczące organogenezy u kręgowców. W obszarze jego naukowych zainteresowań znalazły się również mszywioły.
W 1939 roku Hiller został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, a w latach 1959–1963 sprawował urząd prezesa Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. W 1963 roku odznaczono go tytułem „Bene Meritus” Polskiego Towarzystwa Histochemików i Cytochemików. Po jego śmierci został pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon IX, kwatera profesorów).
Przypisy
- Stanisław Hiller. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 20.01.2019 r.]
- Profesorowie wyróżnieni godnością Członka Honorowego PTHC. histochemia.org. [dostęp 20.01.2019 r.]
- O GTN. gtn.cba.pl. [dostęp 20.01.2019 r.]
- Hiller Stanisław, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 20.01.2019 r.]
- a b c Stanisław Hiller. gedanopedia.pl. [dostęp 20.01.2019 r.]
- Zakład Embiologii. informator.gumed.edu.pl. [dostęp 20.01.2019 r.]
- a b c d e f g Uleczyć z niewoli. Sylwetki wybranych postaci walczących o niepodległość związanych z historią naszej Uczelni. gumed.edu.pl. [dostęp 20.01.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Wereszczyński | Józef Landau (chemik) | Andrzej Sopoćko | Anna Rynkowska | Samuel Sandler | Jan Garewicz | Radosław Żurawski vel Grajewski | Jolanta Daszyńska | Leszek Kuźnicki | Piotr Majer | Ze’ew Hadari | Grzegorz Gorzelak | Jan Michalski (chemik) | Agnieszka Kołakowska | Stanisław Krauze (farmaceuta) | Władysław Wilczyński (matematyk) | Maria Ludwika Bernhard | Przemysław Waingertner | Grażyna Bąkiewicz | Michał Grabowski (zoolog)Oceń: Stanisław Hiller