Marek Nowicki (działacz społeczny)

Polityka i administracja

Marek Nowicki, który przyszedł na świat 21 lipca 1947 roku w Łodzi, to postać, która w znaczący sposób wpłynęła na rozwój ruchu obrony praw człowieka w Polsce. Zmarł 10 października 2003 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii.

Jako działacz społeczny i obrońca praw człowieka, Nowicki wyróżniał się nie tylko swoją działalnością, ale również swoją profesjonalną ścieżką, gdyż z wykształcenia był fizykiem jądrowym. Jego zaangażowanie w sprawy obrony praw człowieka zaowocowało współtworzeniem Komitetu Helsińskiego w Polsce, który miał na celu monitorowanie przestrzegania praw człowieka w kraju.

Warto również zaznaczyć, że przez wiele lat pełnił funkcję prezesa Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, organizacji działającej na rzecz przestrzegania i promowania praw ludzi w Polsce i na świecie. Jego działania i pasja dla obrony wartości humanitarnych zainspirowały wielu innych do walki o sprawiedliwość i równość.

Życiorys

W drugiej połowie XX wieku, w latach sześćdziesiątych, Marek Nowicki odegrał kluczową rolę w rozwoju studenckiego ruchu alpinistycznego w Polsce. Jego działalność zaowocowała objęciem w następnym dziesięcioleciu stanowiska Prezesa Federacji Akademickich Klubów Alpinistycznych oraz członka Zarządu Polskiego Związku Alpinizmu. W latach 1972–1981 pracował na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskał tytuł ukończenia studiów w 1973 roku.

Okres 1980–1981 był dla niego czasem intensywnej działalności w ramach NSZZ Solidarność, w którym pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Mediacji oraz Szefa Zespołu do spraw Technicznej Organizacji Akcji Protestacyjnych Regionu Mazowsze. Marek Nowicki prowadził organizację demonstracji ulicznych oraz tworzył plany strajkowe. Po wprowadzeniu stanu wojennego, został internowany w miejscach takich jak Białołęka, Załęż oraz w Kielcach-Piaskach.

Po uwolnieniu w latach osiemdziesiątych, Marek Nowicki założył podziemną oficynę wydawniczą Neutrino, a także pełnił rolę redaktora naczelnego kwartalnika Praworządność. Pismo to, dotyczące tematów związanych z prawem i naruszeniami, było jego platformą, na której występował pod pseudonimem Man. Od grudnia 1982 roku przyczynił się do powstania podziemnego Komitetu Helsińskiego w Polsce, współtworząc jego pierwsze raporty dotyczące naruszeń praw człowieka w PRL. Raporty te były następnie przekazywane na forum Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Po obaleniu komunizmu Marek Nowicki współtworzył Helsińską Fundację Praw Człowieka, gdzie pełnił rolę prezesa od 1990 roku. Warto podkreślić, że był jednym z przywódców reaktywowanej Polskiej Partii Socjalistycznej w 1987 roku. Jako ceniony ekspert w dziedzinie praw człowieka był wielokrotnie zapraszany przez organizacje międzynarodowe, takie jak OBWE i ONZ, a także przez komisje parlamentarne w Polsce.

Nowicki współtworzył projekt „Karty Praw i Wolności”, który miał istotny wpływ na kształtowanie polskiej konstytucji. Jego dorobek obejmował liczne publikacje, scenariusze filmów dotyczące historii i filozofii praw człowieka oraz programy edukacyjne, w tym Szkołę Praw Człowieka Helsińskiej Fundacji. Jego inspiracje dotyczyły nie tylko Polski, ale także ochrony praw człowieka w krajach autorytarnych oraz w nowo powstających demokracjach, szczególnie w krajach postradzieckich. Aż do końca swojego życia z pasją podróżował, prowadząc wykłady w Rosji, Azji Centralnej i Kaukazu.

Na zawsze pozostanie w pamięci jako osoba, która swoją działalnością przyczyniła się do rozwoju świadomości na temat praw człowieka. Zmarł 28 września 2020 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 197-3-18).

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: STEFAN NOWICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 05.02.2020 r.]
  2. Helsińska Fundacja Praw Człowieka – Lista członków. [dostęp 14.12.2011 r.]

Oceń: Marek Nowicki (działacz społeczny)

★★★★★
Średnia ocena:4.82 Liczba ocen:9