Bolesław Fichna

---

Życiorys

Bolesław Fichna przyszedł na świat w rodzinie, której głową był Franciszek, rzemieślnik, oraz matki Antoni z Mecnerów. Był starszym bratem Alfonsa, który zginął 5 listopada 1915 roku pod Wielkim Miedwieżem jako żołnierz 4. kompanii V batalionu 7 pułku piechoty.

Swoją edukację rozpoczął w Męskim Rosyjskim Gimnazjum Rządowym przy ul. Mikołajewskiej w Łodzi. W 1905 roku zaangażował się w strajk szkolny, a także w rzędy Polskiego Związku Młodzieży. W latach 1908–1910 pełnił funkcję lidera tej organizacji w Łodzi oraz był jednym z inicjatorów „Zarzewia”. 2 kwietnia 1910 roku, w związku z akcją bojkotującą szkołę rosyjską, wziął udział w zjeździe młodzieży gimnazjalnej w Warszawie, gdzie został aresztowany przez służbę bezpieczeństwa. Po ponad trzech miesiącach detencji, 19 lipca, został wydalony z terenu zaboru rosyjskiego.

Fichna poświęcił wiele wysiłku w walce o polski system edukacji, co znalazło swoje odzwierciedlenie w książce pt. Z dni górnych i chmur­nych. Wspomnienia, wydanej w 1929 roku. Przystąpił do matury po powrocie do Gimnazjum Polskiego w Łodzi i w 1911 roku był jednym z sześciu uczniów, którzy jako pierwsi pomyślnie zdali egzamin maturalny w tym renomowanym liceum. Zdecydował się na studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie był aktywnym członkiem organizacji studenckiej „Znicz”.

W latach 1914–1916 brał udział w walkach o niepodległość Polski jako legionista Józefa Piłsudskiego. Został jednym z żołnierzy, którzy 6 sierpnia 1914 roku, pod dowództwem Marszałka, wyruszyli z krakowskich Oleandrów. 18 sierpnia objął funkcję adiutanta I batalionu, a 9 października awansował na stopień podporucznika. Już 1 listopada został zastępcą komendanta 3. kompanii, a następnie komendantem plutonu w 4. kompanii VI batalionu 7 pułku piechoty. Niestety, 18 listopada odniósł poważne rany w bitwie pod Krzywopłotami.

Powróciwszy do Łodzi w 1916 roku jako oficer Legionów Polskich, w 1917 roku objął stanowisko komendanta Polskiej Organizacji Wojskowej w Łodzi. W roku 1918 uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podczas wojny polsko-bolszewickiej, jako ochotnik, wstąpił do wojska, gdzie został wpisany do rezerwy z stopniem kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919. W 1922 roku był przydzielony do 3 pułku piechoty Legionów. W 1934 roku zajmował się mobilizacją, był kapitanem pospolitego ruszenia piechoty oraz w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Łódź Miasto II. W tamtym czasie był „przewidziany do użycia w czasie wojny”.

Po zakończeniu wojny, Fichna wrócił do Łodzi, gdzie aktywnie działał w Narodowym Związku Robotniczym oraz zasiadał w Sejmie Ustawodawczym. W latach 1923–1927 pełnił funkcję przewodniczącego łódzkiej rady miejskiej. Z jego inicjatywy rada podjęła uchwałę o budowie Grobu Nieznanego Żołnierza w mieście. Brał również udział w Rotary Club, Towarzystwie Oświaty Ludowej oraz w Polskich Drużynach Strzeleckich. Od 1924 roku prowadził praktykę adwokacką w Łodzi. W latach 1930–1935 był posłem na Sejm III kadencji z listy BBWR, a w 1938 roku został senatorem RP V kadencji (1938–1939) z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego. W 1936 roku założył Towarzystwo Przyjaciół Łodzi i aktywnie działał w ruchu zawodowym jako jeden z liderów Polskich Związków Zawodowych „Praca”, związanych z NPR-Lewicą.

Fichna angażował się również w publikacje, zamieszczając swoje teksty w piśmie „Praca”, gdzie promował hasło: „Proletariusze polscy, łączcie się”. Jego działalność miała na celu obronę praw robotników, potępiając jednocześnie łódzkich przemysłowców oraz krytykując różne ruchy zawodowe, które jego zdaniem były powiązane ze stroną międzynarodową. Często występował publicznie w sprawach związanych z walką z bezrobociem.

W lipcu 1939 roku, podczas tzw. „uroczystości grunwaldzkich”, Fichna wygłosił na placu Wolności w Łodzi patriotyczne przemówienie, które zostało nagrane. W swoim orędziu zaapelował do mieszkańców Łodzi o przygotowanie do obrony przed Niemcami, gdyż w tym okresie mieszkał przy ul. Nawrot 7.

W czasie okupacji niemieckiej od 1940 roku, działał w Warszawie w podziemiu, był aktywistą Konwentu Organizacji Niepodległościowych i jego reprezentantem w Społecznym Komitecie Antykomunistycznym. Po powstaniu warszawskim trafił do obozu koncentracyjnego w Dachau, a następnie do Flossenbürga, gdzie zginął 22 kwietnia 1945 roku, tragicznie podczas likwidacji obozu.

Publikacje

Oto wybrane publikacje Bolesława Fichny, które odzwierciedlają jego życie i twórczość.

• Cztery lata pracy w samorządzie (1923–1927) (1927),
• Z dni chmurnych i górnych. Wspomnienia (1929),
• Dzień 11 listopada 1918 w Łodzi (1938).

Ordery i odznaczenia

Bolesław Fichna otrzymał wiele wyróżnień i odznaczeń za swoją odwagę oraz służbę dla ojczyzny. Poniżej przedstawiamy szczegółową listę tych nagród:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6559,
• Krzyż Niepodległości (przyznany 7 lipca 1931),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany 10 listopada 1928),
• Krzyż Walecznych.

Upamiętnienie

W 1992 roku, w ważnym i symbolicznym momencie, marszałek SejmuWiesław Chrzanowski miał zaszczyt odsłonić tablicę na budynku sejmowym. Na tej tablicy umieszczono 296 nazwisk posłów i senatorów, którzy zginęli w trakcie II wojny światowej, w tym także nazwisko Bolesława Fichny.

---

Oceń: Bolesław Fichna

---