Marian Lichtman

---

Życiorys

Marian Lichtman przyszedł na świat w Łodzi, w rodzinie żydowskiej jako syn Stanisława, który odszedł w 1994 roku, i Anny Lichtmanów, zmarłej w 1995 roku. Swoją edukację zakończył w XXVII Liceum Ogólnokształcącym im. Icchoka Pereca w rodzinnym mieście.

W 1969 roku jego rodzice padli ofiarą antysemickiej nagonki, zorganizowanej przez władze PZPR, co zmusiło ich do zamknięcia sklepu, w którym sprzedawali galanterię skórzaną, a następnie sprzedaży swojego dobytku i wyjazdu do Danii.

Już w 1960 roku Marian zajął drugie miejsce na Festiwalu Młodych Talentów w Sopocie. W 1963 roku wraz z Krzysztofem Krawczykiem, Sławomirem Kowalewskim, Jerzym Krzemińskim oraz Bogdanem Borkowskim, założył zespół Trubadurzy, który szybko stał się jednym z najpopularniejszych polskich zespołów bigbitowych, łączącym elementy rocka z polską muzyką ludową. Z Trubadurami wykreował wiele znanych utworów, m.in.: „Kasia”, „Znamy się tylko z widzenia”, „Krajobrazy”, „Byłaś tu”, „Kim jesteś”, „Ej, Sobótka, Sobótka”, „Cóż wiemy o miłości” oraz „Przyjedź mamo na przysięgę”.

Po odejściu Jerzego Krzemińskiego oraz Bogdana Borkowskiego do zespołu No To Co, Marian wraz z Krzysztofem Krawczykiem i Mikołajczykiem stworzył eksperymentalny zespół Izomorf 67. Jednak po kilku miesiącach wrócili do Trubadurów.

W 1974 roku Marian postanowił na chwilę opuścić zespół i przenieść się do Danii, gdzie zamieszkał w Kopenhadze. Dalsza edukacja w szkole jazzu, nauka języka angielskiego oraz duńskiego były kolejnymi krokami jego kariery. W Skandynawii dołączył do supergrupy Mosala Dosa, grając u boku Randy’ego Castillo oraz Marilyn Mazur. Po dwóch latach zaczął występować jako perkusista zespołu Red Square oraz otworzył zawodowy klub muzyczny „Roxana”, w którym organizował koncerty.

Na początku lat 90. regularnie wracał do Polski na koncerty z zespołem Trubadurzy. W 1998 roku zespół wydał dwie płyty, „Zagrajmy rock and rolla jeszcze raz” oraz „Znamy się tylko z widzenia – Złote przeboje”, zdobywając status Złotej Płyty. W latach 1993-1996 emitowane były jego biesiadne i weselne piosenki w programie Disco Relax na antenie Polsatu, przy współpracy ze Sławomirem Kowalewskim. Największym hitem z tego okresu była „Zdrowie Jana”. W 1999 roku ukazała się płyta „Trubadurzy śpiewają Lichtmana”, w której Marian solo zaśpiewał m.in. utwory „Moje rodzinne miasteczko”, „Dla ciebie nie znaczy nic”, „Taki jazz”, „Mariana samba” oraz „Witamy rok 2000”.

W 2005 roku Marian wziął udział w kampanii wyborczej Samoobrony RP, co spowodowało odejście Ryszarda Poznakowskiego z zespołu. Obecnie, obok Lichtmana, w grupie występują Sławomir Kowalewski, Tadeusz Urbański i Jacek Malanowski, który gra też na klawiszach. W międzyczasie Lichtman próbował swoich sił jako solista, nagrywając projekty muzyczne z gatunku jazzu oraz dyskoteki. W 2006 roku współpracował z Iwoną Węgrowską, nagrywając hity „Moja zima” oraz „Mogę wszystko ci dać”.

W 2008 roku wydano jego solowy album „Traces in the Sand”, na którym znalazły się remiksy znanych utworów oraz nowe kompozycje, m.in. „Moje lato” oraz „Szał pod sufitem”. Teledyski z tej płyty, opublikowane na YouTube, zyskały dużą popularność. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych utworów z tego krążka to „Call of the Desert”, wykonany w oryginalnym stylu muzycznym – orient scat.

W 2008 roku Marian nagrał piosenkę „Nic nie wychodzi”, towarzyszyła jej produkcja teledysku, promującego jego stronę internetową. W grudniu tego samego roku wspólnie z Sławomirem Kowalewskim wydał album „Imieniny” z premierowymi utworami, w tym dwa były również wykonywane przez Krystynę Giżowską.

W styczniu 2010 roku z Trubadurami nagrał piosenkę „W zimowy wieczór”, do której powstał teledysk. W tym samym roku zrealizował utwór „Marynarze szos”, z Krzysztofem Krawczykiem, którego również wzbogacono o wizualizację. Rok 2010 zakończył utworem „Bez Ciebie tak mi źle”, do którego powstał wideoklip.

W latach 2011-2013 Marian pełnił rolę menadżera Pikeja, rapera i artysty hip-hopowego, będącego bratem Natalii Kukulskiej. Przygotował również teksty do niektórych jego piosenek, a sama muzyka oraz beaty były dziełem jego firmy. W 2012 roku, razem z zespołem Chanel, wydał piosenkę oraz teledysk „Polska Samba”.

Oprócz aktywności z zespołem Trubadurzy, Marian tworzy również muzykę taneczną, głównie w duetach z Zbyszkiem Lemańskim, pod szyldem „Maniek & LeMan”. W 2016 roku nagrali album „Ipreza – piosenki na każdą okazję”. Współpracował także z zespołem Masters, którego najbardziej rozpoznawalnym utworem jest „Tylko muzyka”. W 2018 roku nagrał z Mr Sebii przebój „Do przodu biec”, który również zdobył uznanie.

W 2018 roku wydał płytę „Bez Ciebie tak mi źle”, zamykającą ważny rozdział jego solowej kariery. W grudniu tego samego roku wystąpił na koncertach radiowej Czwórce w audycji „Hejterska 4”, gdzie zaprezentował swoje umiejętności scat, wykorzystując sampel z Molesty, Żabsona, Hemp Gru oraz Toto granych przez DJ-a Bert. W trakcie tego występu swoje pałeczki przekazał mu Michał Bryndal, perkusista zespołu Voo Voo.

W lutym 2019 roku światło dzienne ujrzał utwór „Dziękuję bardzo”, wyrażający wdzięczność dla rodziny, fanów i przyjaciół za ich wsparcie i życzliwość przez całą karierę. Po czterech miesiącach zadebiutował teledysk do piosenki „Emigranci”, która powstała wiele lat wcześniej.

Na końcu marca 2020 roku wypuścił piosenkę „La Ula La”, w której gościnnie zagrał saksofonista Witold Ambroziak (ps. Brozzi). W maju wziął udział w drugiej edycji ogólnopolskiej akcji muzycznej Hot16Challenge, namawiając do wsparcia finansowego dla walki z koronawirusem. Pod koniec marca wystąpił w nagraniu utworu „Matka Ziemia – epidemia”, który stworzył z innymi artystami (wśród nich byli m.in. Zbigniew Fil, Krzysztof Jaryczewski, Kasia Nova, Paweł Stasiak, Stanisław Wenglorz), którzy nagrali swoje partii z własnych domów.

23 maja na YouTube wydano jego piosenkę „Życzenia dla medyków”, a 2 czerwca światło dzienne ujrzał utwór „Nasze Reggae”, do którego również powstał teledysk. W czerwcu oraz lipcu Marian prezentował kameralne koncerty w stylu scat pod tytułem Marian Lichtman-Trubadur. Jepepepej, które odbyły się w łódzkim Monopolis, z możliwością oglądania w systemie pay-per-view na stronie artkombinat.pl.

W lutym 2021 roku premierę miała jego piosenka „Zippy Zap”, wykonana w stylu scat w towarzystwie polsko-szwajcarskiego duetu DJ-skiego o nazwie „Lord & Eight”. W kwietniu tego samego roku, po emisji reportaży w programie Uwaga!, które ukazywały trudną sytuację Krzysztofa Igora Krawczyka, syna zmarłego piosenkarza Krzysztofa Krawczyka, Marian postanowił zaangażować się w pomoc, wspierając zbiórkę dla Krzysztofa juniora, prowadzoną przez Stowarzyszenie Integracja.

Nagrał utwór „Tato”, którego tekst stworzył sam, a melodia również jest jego dziełem. Premierą tej piosenki był wrzesień. W tym samym miesiącu wydał utwór „Vixa”, do którego stworzono teledysk z udziałem Krzysztofa Krawczyka juniora. W styczniu 2022 zaśpiewał w utworze „Testosteronowy Don”, stworzonym przez SB Maffija, którego gościnnie wspierał KęKę i Włodar. 5 kwietnia 2022 roku z okazji pierwszej rocznicy śmierci Krzysztofa Krawczyka nagrał piosenkę „Jak Trubadur”, dedykowaną jego pamięci.

Marian stworzył tekst i melodię do „Mamo”, którą wykonał Krzysztof Krawczyk junior, poświęconą Halinie Żytkowiak, matce juniora. Ten utwór miał premierę 26 maja 2022. W marcu 2023 roku zadebiutował teledysk do nagranej przez niego piosenki „Zadzwoń, zadzwoń”, oprócz tego powstał jeszcze utwór „Co się stało z moim krajem?”, który wykonał z Piotrem Cajdlerem.

Dyskografia

Trubadurzy

Historia muzyczna Mariana Lichtmana jest pełna znakomitych osiągnięć, w tym niezwykle popularnych albumów jego zespołu Trubadurzy. W 1968 roku ukazała się płyta Krajobrazy (Pronit), która zdobyła status Złotej Płyty, a to zaledwie początek jego sukcesów. Kolejne albumy, takie jak Ej Sobótka, Sobótka (1969), i Kochana (1970), także uzyskały ten zaszczytny tytuł.

Należy podkreślić zaufaj sercu (1971), Będziesz Ty (1973), a także Znowu razem (1973) – wszystkie te wydania również zostały uhonorowane Złotą Płytą. Poza tym, w 1991 roku zespół wydał album Popołudnie z młodością.

W dalszym ciągu rozwijali swoją karierę, a w 1994 roku pojawiła się płyta Znamy się tylko z widzenia (Muza). W 1997 roku powstał album Trubadurzy śpiewają piosenki S. Kowalewskiego, wydany przez Polskie Nagrania i kontynuowali tworzenie muzyki na przestrzeni lat, zyskując coraz większą popularność w Polsce.

Nie możemy zapomnieć o albumie Znamy się tylko z widzenia – Złote przeboje (1998), który również zdobył Złotą Płytę. W 1998 roku wydali albumy Zagrajmy rock & rolla jeszcze raz, Kochana (Polskie Nagrania) i Będziesz Ty (Polskie Nagrania) – reedycję z 1973.

Rok 1999 to czas premier Moje rodzinne miasteczko i Trubadurzy – Złote Przeboje. W 2000 roku, ukazały się wydania Krajobrazy…plus…Ej, Sobótka, Sobótka i Kochana…plus…Zaufaj sercu.

Ważne albumy, takie jak Cóż wiemy o miłości – Złota kolekcja (EMI Music Poland, 2002), 45 RPM: Kolekcja singli i czwórek (Polskie Nagrania, 2005), i Gwiazdozbiór muzyki rozrywkowej (Polskie Nagrania, 2005) dopełniły ich dyskografii. Ostatnie lata przyniosły takie wydania jak The Best – Cóż wiemy o miłości (Agencja Artystyczna MTJ, 2006) i Polskę trzeba zLepperować (ZAiKS, 2005).

W 2008 roku z okazji setnej rocznicy istnienia klubu ŁKS Łódź wydano album ŁKS to drużyna nasza jest (ZAiKS). Na sam koniec, w 2009 roku, ukazało się wydanie Imieniny – Trubadurzy Lichtman & Kowalewski (Agencja Artystyczna MTJ).

Kariera solowa

Kariera solowa Mariana Lichtmana to kolejny ważny rozdział w jego muzycznym dorobku. Wydał on szereg singli, w tym jeden z najbardziej znanych – Moja zima, nagrany wspólnie z Iwoną Węgrowską w 2006 roku. W 2008 roku nastąpiła premiera albumu Traces In The Sand (ZAiKS), a kolejne wydanie, Bez Ciebie tak mi źle, ujrzało światło dzienne w 2018 roku.

Płyty wydane w duetach

W 2016 roku Marian Lichtman współpracował ze Zbigniewem Lemańskim, co zaowocowało wydaniem albumu Impreza – piosenki na każdą okazję. To pokazuje jego zaangażowanie w różnorodne projekty muzyczne, które wzbogacają jego artystyczny dorobek.

Odznaczenia

W 2004 roku, Marian Lichtman, wraz z innymi członkami legendarnego zespołu Trubadurzy, został uhonorowany przez ówczesnego Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego Złotym Krzyżem Zasługi. To ważne odznaczenie stanowi wyraz uznania dla jego działalności artystycznej oraz wkładu w rozwój polskiej muzyki.

18 kwietnia 2011 roku, w Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina, podczas jubileuszowego koncertu zespołu Trubadurzy, Marian dostał Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, który został mu nadany przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego, Bogdana Zdrojewskiego. To wyróżnienie podkreśla znaczenie jego twórczości w kontekście kultury narodowej.

W 2017 roku, podczas obchodów 50-lecia działalności zespołu Trubadurzy, Marian Lichtman otrzymał z rąk Piotra Glińskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. To kolejne dowód na jego wpływ i znaczenie w polskiej muzyce oraz kulturze.

Życie prywatne

Marian Lichtman jest żonaty z Bożeną, z którą wychowuje dwoje dzieci: Roksanę oraz Maksa.

W 2010 roku, w trakcie wyborów prezydenckich, został członkiem Łódzkiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego.

---

Oceń: Marian Lichtman

---