Monopolis

---

Historia

Historia tego miejsca sięga 1896 roku, kiedy rosyjskie Ministerstwo Skarbu nabyło teren od łódzkiego magistratu oraz prywatnego właściciela, położony w obszarze obecnego tzw. „skrzyżowania marszałków”. Już cztery lata później powstał na tym terenie kompleks budynków fabrycznych, wzniesiony z czerwonej cegły, gdzie rozpoczęto produkcję różnych rodzajów wódek. Projekt obiektu stworzył Franciszek Chełmiński, nadając mu charakterystyczny neogotycki wygląd.

W skład kompleksu weszły różne budynki, w tym: budynek filtracji i zmiękczania, laboratorium oraz morsownia, przepompownia spirytusu, magazyn ze zbiornikami spirytusu oraz magazyn spirytusu i denaturatu. Po wybuchu pierwszej wojny światowej teren został przekazany magistratowi. Wówczas fabryka zmieniła profil swojej produkcji, wytwarzając wódkę oraz tytoń. Dodatkowo w części budynków zorganizowano przytułek dla żebraków, prosektorium oraz szkołę.

W 1920 roku kompleks trafił w ręce Skarbu Państwa, który 9 grudnia 1927 roku przeniósł produkcję tytoniu na ul. Kopernika, przekształcając to miejsce w Państwową Wytwórnię Wódek nr 14, podporządkowaną Dyrekcji Monopolu Spirytusowego w Warszawie. W trakcie drugiej wojny światowej ograniczono produkcję alkoholu, otwierając w tym miejscu magazyn dla Wehrmachtu.

Po wojnie, w czasach PRL-u, wznowiono produkcję alkoholu, denaturatu oraz octu. W 1963 roku, na skutek połączenia fabryk z Łodzi i Kutna, powstały Łódzkie Zakłady Przemysłu Spirytusowego, które wprowadziły na rynek różne rodzaje wódek, denaturatu oraz spirytusu. W latach 70. XX wieku zakład osiągnął szczytową formę, zdobywając uznanie dla 22 produktów, które otrzymały znak jakości klasy światowej.

W 2007 roku zakład Polmosu został poddany likwidacji, co zakończyło produkcję alkoholu. Warto dodać, że zespół budynków fabrycznych został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/355/1-8 w dniu 25.10.1994 roku. Dzisiaj teren ten jest znany jako jeden z ważniejszych zabytków przemysłowych w Łodzi, tuż obok Manufaktury.

Projekt Monopolis

W 2013 roku kompleks przejął prywatny inwestor, firma Virako. Już w następnym roku zaprezentowano ambitny projekt pod nazwą „Monopolis”. Nazwa oraz logo zostały stworzone przez Janusza Kaniewskiego. Przez lata 2014 do 2017 teren był wykorzystywany jako przestrzeń do organizacji różnorodnych wydarzeń kulturalnych, artystycznych i muzycznych. Dodatkowo zrealizowano wizję lokalną z pracownikami Polmosu, aby lepiej zrozumieć potrzeby i kontekst miejsca.

16 maja 2017 roku ogłoszono szczegóły dotyczące rewitalizacji fabryki, z zamiarem przekształcenia jej w centrum kulturalne, rozrywkowe, usługowe i biurowe. Projekt ten przyczynił się do powstania drugiego takiego kompleksu w Łodzi, zaraz po Manufakturze. Powstanie Monopolis ma obejmować:

• 23 400 m² powierzchni biurowej klasy A, położonej w dwóch nowoczesnych biurowcach, liczących odpowiednio 9 i 11 pięter,
• 5000 m² powierzchni przeznaczonej dla gastronomii,
• muzeum poświęcone produkcji wódki, które odda hołd pracownikom byłego Polmosu,
• miejsce dla miejskiej galerii sztuki,
• basen rekreacyjny, siłownię oraz strefę fitness,
• prywatny teatr z mechaniczną widownią, mogącą zmieniać się w salę bankietową, z zapleczem gastronomicznym,
• przedszkole i plac zabaw, a także świetlicę środowiskową dla dzieci, w której znajdzie się kino oraz przestrzeń na zajęcia dydaktyczne,
• 6 zielonych tarasów na dachach i 2 parki kieszonkowe,
• 175 miejsc parkingowych dla rowerów, w tym szatnia i natryski,
• 258 miejsc parkingowych dla samochodów, w tym myjnia oraz 8 stacji do ładowania samochodów elektrycznych.

W związku z wpisaniem obszaru do rejestru zabytków, inwestor planuje także adaptację komina i torów kolejowych do celów użytkowo-dekoracyjnych.

Etapy adaptacji

• 2013 – nabycie terenu przez prywatnego inwestora,
• 2014-17 – otwarcie obiektu na cele kulturalne,
• maj 2017 – ogłoszenie szczegółów rewitalizacji,
• druga połowa 2017 – początek przebudowy,
• druga połowa 2018 – zakończenie przebudowy kompleksów pofabrycznych,
• 2019 – ukończenie 9-piętrowego biurowca M2,
• 2020 – finalizacja 11-piętrowego biurowca M3 oraz zakończenie całej inwestycji.

Wyróżnienia

W wrześniu 2020 roku kompleks Monopolis zyskał uznanie w branży, zdobywając prestiżową nagrodę podczas międzynarodowego konkursu MIPIM Awards 2020. Wyróżnienie przyznano mu w kategorii najlepszego obiektu wielofunkcyjnego.

---

Oceń: Monopolis

---