Tomasz Bocheński

---

Życiorys

Tomasz Bocheński jest absolwentem filologii polskiej na Uniwersytecie Łódzkim. W 1992 roku uzyskał stopień doktora, bazując na dysertacji dotyczącej Stanisława Ignacego Witkiewicza, skarbnicy polskiej literatury, w pracy zatytułowanej Stanisław Ignacy Witkiewicz jako powieściopisarz, pod opieką promotora Wiesława Pusza. W późniejszych latach, w 2007 roku, obronił pracę habilitacyjną, analizując czarny humor obecny w twórczości Witkacego, Gombrowicza oraz Schulza. Tematyka lat trzydziestych zajmuje szczególne miejsce w jego badaniach.

Bocheński jest związany z Uniwersytetem Łódzkim, gdzie pełni funkcję wykładowcy, koncentrując swoją uwagę na literaturze XX wieku. Prowadzi różnorodne zajęcia związane z literaturą współczesną oraz organizuje warsztaty pisarskie. Jest także autorem wielu rozpraw oraz esejów dotyczących wybitnych postaci polskiej literatury, w tym Witkacego, Leśmiana, Schulza oraz Gombrowicza, jak również Herberta. Tematyka powieści współczesnej często jest polem jego badań i refleksji.

Jako animator życia literackiego, miał przyjemność współorganizować spotkania z wieloma cenionymi autorami, w tym z Wiesławem Myśliwskim, Stefanem Chwinem, Sławomirem Mrożkiem, Józefem Henem, Manuelą Gretkowską, czy Piotrem Sobolczykiem. Znalazł również czas na współprace z Danielem Odiją, Magdaleną Miecznicką oraz Zbigniewem Kruszyńskim, a także z Michałem Witkowskim, Mariuszem Sieniewiczem, Krzysztofem Vargą, Michałem Głowińskim, Ewą Kuryluk, Januszem Rudnickim, Bronisławem Wildsteinem oraz Marianem Pilotem. Bocheński był także gospodarzem paneli dyskusyjnych, na przykład na temat współczesnej rumuńskiej dramaturgii, które odbyły się podczas XV Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Teatrze Powszechnym w Łodzi oraz debat o socrealizmie i aktualnych formach literackiego zaangażowania w ramach IV Festiwalu Puls Literatury 2010.

Dodatkowo, jest krytykiem sztuki i współpracuje z drzeworytnikiem Andrzejem Nowickim przy wydawaniu jednodniówek, które towarzyszą wernisażom artysty. W 2012 roku powołał w Łodzi do życia Akademię Literatury Polskiej, inicjując serię warsztatów pisarskich i wykładów prowadzonych przez uznanych autorów. Spotkania dotyczyły m.in. takich osobistości jak Antonim Liberą, Markiem Nowakowskim, Ingą Iwasiów, Markiem Bieńczykiem oraz Ewą Kuryluk.

W 2019 roku Tomasz Bocheński został nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii esej, co jest odzwierciedleniem jego talentu oraz wkładu w polską literaturę. Jego książka Tango bez Edka zyskała uznanie i podkreśla, jak istotny jest on w polskim krajobrazie literackim.

Publikacje

Książki Tomka Bocheńskiego stanowią istotny wkład w obszarze literatury i krytyki artystycznej. Wśród licznych publikacji wyróżniają się:

• Sztuka i mistyfikacja. Powieści Witkacego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1994,
• Czarny humor w twórczości Witkacego, Gombrowicza, Schulza. Lata trzydzieste (rozprawa habilitacyjna), Universitas, Kraków 2005,
• Witkacy i reszta świata, Wydawnictwo Officyna, Łódź 2010,
• Tango bez Edka, Wydawnictwo Kusiński, Łódź 2018,
• Myśliwski–Bocheński. Rozmowy istotne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2022, ISBN 978-83-8220-622-7.

Oprócz książek, Bocheński jest autorem licznych artykułów, w których zgłębia różnorodne aspekty literatury. Oto niektóre z nich:

• Koncepcja sztucznego państwa w „Dramatach” S.I. Witkiewicza i powieści Alfreda Kubina „Po tamtej stronie”, „Prace Polonistyczne”, XLII, 1986,
• Piękny widok na drzeworytnię, „Gazeta Wyborcza Łódź” 1994, nr 26,
• Szalony Orestes-Wat? JA z jednej strony i JA z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka, [w:] Szkice o poezji Aleksandra Wata, pod red. Jacka Brzozowskiego i Krystyny Pietrych, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 1999,
• Czarny humor w międzywojennej twórczości Gombrowicza. Rozważania o Pamiętniku Stefana Czarnieckiego, [w:] Gotycyzm i groza w kulturze, Łódź 2003,
• Czarny humor w twórczości Schulza, [w:] W ułamkach zwierciadła, Bruno Schulz w 110 rocznicę urodzin i 60 rocznicę śmierci, Lublin 2003,
• „Sądy boże” opisane przez Witkacego i Gombrowicza, „Przestrzenie Teorii” 7/2007,
• Artysta i ćwiczenia duchowe, „Drzewo i ryt. Jednodniówka Andrzeja Nowickiego i Tomasza Bocheńskiego”, Łódź 2008,
• Literatura nowoczesna jako choroba (o książce Michała P. Markowskiego Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy), „Arcana” 2008, nr 84,
• Drzeworyt jako nadzwyczajna realność, [w:] Andrzej Nowicki, Pater, Łódź 2009; „Tygiel Kultury” 2009, nr 4–6,
• Kołdra Hioba, „Hiob. Jednodniówka” [nr 9] z okazji wystawy Andrzeja Nowickiego w Galerii 137 Klubu Nauczyciela w Łodzi, Łódź 2010,
• Pamięć ciała w poezji Karaska i Kurylaka, [w:] Cielesność w polskiej poezji najnowszej, pod red. Tomasza Cieślaka i Krystyny Pietrych, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2010,
• Witkiewiczowie w Lovranie, „Przestrzenie Teorii” 14/2010.

---

Oceń: Tomasz Bocheński

---