Budynek centrali telefonicznej PAST w Łodzi

---

Historia

Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna (PAST) została założona w 1922 roku, jako wynik współpracy między Skarbem Państwa a szwedzką firmą Cedergren. Do 1914 roku to właśnie szwedzki akcjonariusz sprawował zarząd nad siecią telefoniczną w Warszawie. Spółka otrzymała zezwolenie na 25-letnią rozbudowę i eksploatację sieci telefonicznej, obejmującej m.in. Warszawę, Łódź oraz pobliskie rejony.

W 1929 roku zainaugurowano działanie PAST-owskiej automatycznej centrali telefonicznej, która stała się pierwszą tego typu w Polsce. Z tej okazji wprowadzono również pierwszą w kraju zegarynkę oraz jako pierwszy w Polsce, stworzono prototyp aparatury do zdalnego wybierania numerów warszawskich abonentów. Centralę tę zamknięto ostatecznie w 1983 roku, co czyni ją jedną z najdłużej działających nieprzerwanie central tego rodzaju na całym świecie.

Architektura

Projekt budynku, który dziś znamy jako gmach centrali telefonicznej PAST, został stworzony przez znanego architekta Józefa Kabana. Realizacja tego majestatycznego obiektu miała miejsce w latach 1927–1928, a jego forma architektoniczna do dziś przyciąga uwagę zwiedzających.

Fasada budynku charakteryzuje się wyjątkowym podziałem, który tworzą żłobkowane pilastry, zakończone eleganckimi diamentowymi kapitelami. Na szczególną uwagę zasługują motywy zdobnicze, które ozdabiają elewację frontową. Wśród nich znajdują się diamentowe bonie oraz rombowe podziały drzwi, które nadają gmachowi niepowtarzalny styl.

Dodatkowo, wzdłuż bram umieszczono żeliwne latarnie w wysublimowanym stylu art déco, które podkreślają estetykę i nowoczesność tego architektonicznego dzieła epoki międzywojennej.

---

Oceń: Budynek centrali telefonicznej PAST w Łodzi

---