Kamienica Karola Hiellego i Karola Dittricha w Łodzi

---

Historia

W latach 30. XIX wieku, pod numerem hipotecznym 58, w miejscu obecnej kamienicy znajdował się jeden z pierwszych szynków przy ulicy Piotrkowskiej. W połowie tego samego stulecia, na tym terenie powstał jeden z pierwszych sklepów. W 1849 roku na froncie nieruchomości stał drewniany dom. 1 kwietnia 1867 roku spółka „Hielle i Dittrich”, którą tworzyli Karol Teodor Hielle (1822–1871) i Karol August Dittrich (1819–1886), nabyła od Emmy Czernko działkę (od 1850 nr hip. 249), na której znajdował się dom piętrowy oraz oficyny, za 17 tysięcy rubli srebrem.

W 1882 roku, na zlecenie Towarzystwa Akcyjnego Zakładów Żyrardowskich, Hielle i Dittrich przystąpili do budowy nowoczesnej jak na owe czasy kamienicy. Była ona wyjątkowo komfortowo wyposażona, posiadała toalety oraz łazienki z wannami w poszczególnych mieszkaniach. Mieszkania przeznaczone były na wynajem – w 1893 roku korzystanie z trzypokojowego mieszkania na trzecim piętrze wiązało się z kosztem 550 rubli, co odpowiadało ponad dwukrotnością rocznych zarobków robotnika. Projekt architektoniczny kamienicy z 1881 roku wykonał Ignacy Markiewicz, a jego realizację sygnował architekt Hilary Majewski.

Na parterze budowli mieścił się skład fabryczny Zakładów Żyrardowskich, gdzie sprzedawano bogaty asortyment tkanin, materiałów oraz gotowych wyrobów, takich jak bielizna damska i męska. W kamienicy znajdowały się również pomieszczenia wykorzystywane jako skład czapek L. Szerma oraz główny magazyn produktów Warszawskiej Dystylarni Parowej K. Sznajdera.

Od 1908 roku nowym właścicielem nieruchomości stał się kupiec Abram Dawid Eisner, który prowadził skład przędzy przy ulicy Dzielnej 22 (obecnie ul. Narutowicza 24). W latach 20. XX wieku na posesji uruchomiono mechaniczną fabryczkę nici „Rohrman i Lajzerowicz”. W 1922 roku Eisner sprzedał połowę nieruchomości dziewięciu osobom, które pozostały współwłaścicielami aż do wybuchu II wojny światowej. W 1928 roku reszta posesji, należąca do Eisnera, przeszła na własność małżeństwa Josefa Hersza i Blimy Szpiro ze Zgierza. W związku z obecnością Żydów w kamienicy, na podwórku, na wysokości trzeciego piętra, zbudowano drewnianą kuczkę, w której pobożni Żydzi koczowali podczas święta Sukkot. Po wkroczeniu Niemców do Łodzi w 1939 roku kuczkę zniszczono.

Czterokondygnacyjna kamienica Hillego i Dittricha charakteryzuje się trzema balkonami na pierwszym piętrze, które posiadają ażurowe, metalowe balustrady. Środkową część fasady zdobią dwa pilastry w wielkim porządku, zakończone głowicami jońskimi, natomiast okna pomiędzy nimi są ujęte w dwie półkolumny. Całość wieńczy trójkątny fronton na pierwszym piętrze oraz prosty odcinek belkowania na drugim.

---

Oceń: Kamienica Karola Hiellego i Karola Dittricha w Łodzi

---