Halina Evert-Kappesowa

---

Życiorys

Halina Evert-Kappesowa była znaczącą postacią w polskiej historiografii. Była córkąLudwika Everta oraz siostrą Władysława. W latach 1923–1927 mieszkała w Stambule, gdzie rozpoczęła swoją intelektualną podróż. Ukończyła studia z zakresu historii na Uniwersytecie Warszawskim, pod kierunkiem Oskara Haleckiego. Następnie kontynuowała swoją karierę akademicką na UW, pracując pod opieką Kazimierza Zakrzewskiego.

W dalszym etapie kształcenia, Halina Evert-Kappesowa kontynuowała studia w Paryżu, gdzie miała przyjemność uczyć się pod okiem uznanych naukowców, takich jak Charles Diehl i Rodolphe Guilland. Okres II wojny światowej spędziła w Warszawie, gdzie w 1942 roku, dzięki tajnym kompletom, uzyskała tytuł doktora. Zatwierdzenie tytułu doktora przez Radę Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warszawskiego miało miejsce w 1945 roku.

W trakcie okupacji zaangażowała się w działalność organizacji „Wolność i Lud”, co podkreśla jej aktywne postawy w trudnych czasach. Po 1945 roku pracowała jako nauczycielka w szkole średniej oraz w Centralnej Szkole Wyszkolenia Sanitarnego. Ponadto pełniła funkcję lektora w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Łodzi, a wkrótce została zatrudniona na Uniwersytecie Łódzkim.

W latach 1951-1955 była adiunktem w Zakładzie Historii Starożytnej i Średniowiecznej UŁ. W latach 1956-1971 uzyskała tytuł docenta, a od 1971 roku została profesorem nadzwyczajnym, przechodząc na emeryturę w 1975 roku. W latach 1957–1970 pełniła rolę kierownika Zakładu Historii Bizancjum, a w okresie 1966–1975 kierowała Zakładem Historii Powszechnej Starożytnej i Średniowiecznej UŁ.

Halina Evert-Kappesowa zmarła i została pochowana na cmentarzu ewangelicko-augsburskim, znajdującym się przy ulicy Młynarskiej (aleja 24, grób 14). Za swoje osiągnięcia naukowe została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Złotą Odznaką Uniwersytetu Łódzkiego.

Zainteresowania badawcze

Zakres badań Haliny Evert-Kappesowej był niezwykle szeroki, obejmując niemal całe dzieje Cesarstwa Bizantyńskiego w okresie od IV do XV wieku. W trakcie swoich badań Evert-Kappesowa skupiała się na wielu istotnych tematach. Przykładowo, badała stosunki Bizancjum z Zachodem w kontekście unii lyońskiej, co pozwoliło na zrozumienie złożoności relacji między różnymi kulturami.

Dodatkowo, analizowała bizantyńsko-łacińskie interakcje na krótko przed zdobyciem Konstantynopola przez Turków — wydarzenie to miało ogromne znaczenie dla historii Europy. Jej badania obejmowały także gospodarczo-społeczne aspekty życia w Bizancjum w VII-IX wieku, a także kwestie związane z kolonizacją słowiańską w obrębie cesarstwa.

W ramach swoich działań naukowych Evert-Kappesowa badała również sytuację wsi bizantyńskiej oraz kryzys, który dotknął Bizancjum w XI wieku. Dzięki jej staraniom w 1957 roku powstał Zakład Historii Bizancjum, który stał się jedyną wówczas placówką specjalizującą się w bizantynologii w Polsce. Niestety, w wyniku reformy organizacyjnej, zakład ten zakończył działalność w 1970 roku.

Uczniowie

W gronie uczniów Haliny Evert-Kappesowej znajdują się znane osoby, które zdobyły uznanie w różnych dziedzinach. Wśród nich możemy wyróżnić Waldemara Cerana, Małgorzatę Dąbrowską oraz Piotra Krupczyńskiego.

Członkostwo w towarzystwach naukowych

Halina Evert-Kappesowa była zaangażowana w różnorodne towarzystwa naukowe, co znacząco przyczyniło się do jej osiągnięć w dziedzinie badań nad kulturą antyczną i bizantyjską. Była członkiem kilku istotnych organizacji, w tym Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej przy Polskiej Akademii Nauk oraz Komisji Bizantynologicznej tego samego komitetu.

Jej działalność obejmowała również międzynarodowe stowarzyszenia, takie jak Association Internationale des Études Byzantines i Polskie Towarzystwo Historyczne (PTH). Oprócz tego, Halina była również aktywnym członkiem Łódzkiego Towarzystwa Naukowego oraz Komisji Bałkanistycznej Komitetu Słowianoznawstwa PAN.

Ważnym aspektem jej pracy naukowej było także uczestnictwo w komitetach redakcyjnych prestiżowych czasopism. Jej wkład w rozwój wiedzy był znaczący, co znajduje odzwierciedlenie w jej zaangażowaniu w redakcje publikacji takich jak „Byzantinoslavica” z Pragi, „Palaeologia” z Osaki oraz „Nautologia” z Gdyni.

Bibliografia prac Haliny Evert-Kappesowej

Oto szczegółowa lista prac Haliny Evert-Kappesowej, które stanowią ważny wkład w historiografię oraz badania nad Bizancjum. Wiele z tych publikacji ukazuje jej talent badawczy oraz zaangażowanie w rozwój wiedzy o tematyce bizantyjskiej. Poniżej przedstawiamy jej znaczące osiągnięcia:

• (współautor: Janina Schoenbrenner), Wyprawy krzyżowe (krucjaty), Warszawa 1947,
• Evert Ludwik Józef (1863 – 1945) [w:] Polski słownik biograficzny, t.6, Kraków 1948, s. 323,
• La societe byzantine et l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica” 10 (1949), s. 28-41,
• Stronnictwo antyłacińskie w Konstantynopolu w przeddzień jego upadku, „Przegląd Historyczny” 44 (1949), s. 128-143,
• [rec.] Charles Diehl, Ch. Marcais, Le monde Oriental de 395 a 1081. Histoire Generale, T.3, Paris 1944. Ch. Diehl, L. Oeconomos, R. Guilland, R. Grousset, L’Europe Orientale de 1081 a 1453. Histoire Generale, T.9, Paris 1945, – „Kwartalnik Historyczny” 58 (1949), s. 175-178,
• [rec.] F.I. Uspenskij, Istorija Vizantijskoj Imperii, t. 3, Moskva – Leningrad 1948, -„Kwartalnik Historyczny” 58 (1949), s. 173-175,
• [rec.] Historia starożytna, pod red. prof. A. Miszulina, wyd.2 Warszawa 1958 – „Wiadomości Historyczne” 4(1951), z. 1(15), s. 47-50,
• Le clerge byzantin et l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica”, 13 (1952), s. 68-92,
• [rec.] Nina V. Pigulewskaja, Vizantija na putjach v Indiju, Moskva – Leningrad 1951, -„Byzantinoslavica” 13 (1952), s. 334-342,
• La tiare ou le turban, „Byzantinoslavica”, 14 (1953), s. 245-257,
• [rec.] N.V. Gajdukevic, Bosporskoe carstvo, Moskva – Leningrad 1949, – „Przegląd Nauk Społeczno – Historycznych” 3 (1953), s. 339-342,
• (opracowanie i tłumaczenie tekstów) Bizancjum we wczesnym średniowieczu [w:] Upadek Cesarstwa Rymskiego na i początki feudalizmu na zachodzie i w Bizancjum, red. M. H. Serejski, Warszawa 1954, s. 136-186,
• [rec.] Alexander Kazhdan, Agarnye otnosenija v Vizantii v XIII – XIV v., Moskva 1952, – „Kwartalnik Historyczny” 61 (1954), s. 245-253,
• [rec.] J. Lindsay, Byzantium into Europe, London 1952, – „Byzantinoslavica” 15 (1954), s. 241-244,
• Byzance et le St Siege a l’epoque de l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica” 16 (1955), s. 297-317,
• Wieś bizantyjska i jej struktura w świetle badań współczesnej historiografii burżuazyjnej i radzieckiej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego”, seria I, (1955), z. 1, s. 47-49,
• [rec.] A. Hadjinikolou – Marava, Recherches sur la vie des escalves dans le monde byzantin, Athenes 1950, – „Byzantinoslavica” 16 (1955), s. 352-355,
• Biedaczyna Prodomos – człowiek niepotrzebny.Szkic z życia społeczeństwa bizantyńskiego, „Meander” 12 (1957), z. 9, s. 269-282,
• [rec.] A. Aymard, J. Auboyer, L’Orient et la Grece Antique, Paris 1955; A. Aymard, J. Auboyer, Rome et son empire, Paris 1954, – „Kwartalnik Historyczny” 14 (1957), z. 6, s. 109-113,
• [rec.] Franz Dölger, Das Kaiserjahr der Byzantiner, „Sitzungsberichte der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Philosophisch – historische Klasse” 1949, – „Studia Źródłoznawcze” 1 (1957), s. 291-292,
• [rec.] E. Eichman, Weiche und Kronung des Papstes im Mittelalter, Munchen 1951, -„Byzantinoslavica” 18 (1957), s. 103-106,
• [rec.] Sylwiusz Mikucki, Studia nad najdawniejszą dyplomatyką ruską . 1.Traktaty rusko bizantyjskie z X w., „Pamiętnik Słowiański” 3 (1952), s. 106-146, – „Studia Źródłoznawcze” 1 (1957), s. 278-280,
• (współautor: Bogumił Zwolski) Historia starożytna dla klasy VIII, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1958 (następne wydania: 1959, 1960, 1961, 1962, 1963, 1965),
• L’etat et l’avenir des etudes byzantines en Pologne, „Byzantinoslavica” 19 (1958), s. 226-230,
• Issledovanija po vizantinovedeniju v Polsce, „Vizantijskij Vremennik” 13 (1958), s. 327-336,
• [rec.] M. V. Levćenko, Ocerki po istorii rusko – vizantijskij otnoścenii, Moskva 1956, – „Kwartalnik Historyczny” 65 (1958), nr 3, s. 916,
• Casimir Zakrzewski, le premier byzantologue polonais, „Palaeologia”, 7 (1959), z. 3/4, s. 99-106,
• La fin de l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica”, 17 (1959), s. 1-18,
• [rec.] Joan M. Hussey, The Byzantine Word, London 1957, – „Byzantinoslavica” 20 (1959), s. 78-82,
• [rec.] Joseph Gill, The Council of Florence, Cambrigde 1959, – „Byzantinoslavica” 21 (1960), s. 301-310,
• [rec.] Rodolphe Guilland, Etudes byzantines, Paris 1959, – „Kwartalnik Historyczny” 17 (1960), z. 4, s. 1117-1120,
• [rec.] Władysław Kowalenko, Znowu o Dagome Iudex, „Roczniki Historyczne” R.14 (1958), s.233-251, – „Byzantinoslavica” 21 (1960), s. 106-107,
• Aleiok – Alzek [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t.1: A-E, s. 19,
• Ałogobotur [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 21,
• Azowskie Morze [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 63,
• Bajan [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 69,
• Bałkany [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 71-72,
• Bazyli I Macedoński [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 97-98,
• Bazyli II [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 98,
• Belzetia [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 102,
• Bezmer [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 109,
• Bitolij [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 121-122,
• Bizancjum [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 123-124,
• Bizancjum – Stosunki ze Słowianami [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 124-125,
• Boritakan [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 150,
• Borys – Michał [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 151,
• Chalkokondyles Laonikos [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 237,
• Chronikon Gradense [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 258,
• Dabragezas [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławinskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 309,
• Eutychiusz [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 462,
• [rec.] W. Ohnsorge, Abendland und Byzanz, Weimar 1959, – „Byzantinoslavica” 22 (1961), s.93-95,
• (współautor: B. Zasterova), Le XIe Congres International des Sciences Hisstoriques a Stockholm, „Byzantinoslavica”, 23 (1962), s. 130-133,
• [rec.] A.P. Kazdan, Dve vizantijskije chroniki X veka, Moskva 1951, – „Studia Źródłoznawcze” 7 (1962), s. 162-165,
• Une grande propriete Fonciere du VIII s a Byzance, „Byzantinoslavica”, 24 (1963), s. 32-40,
• Studia nad historią wsi bizantyjskiej w VII-IX w., Łódź – Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1963. Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału II Nauk Historycznych i Społecznych, nr 47. Recenzje: Ewa Wipszycka, Tadeusz Wasilewski, „Przegląd Historyczny”, 60 (1964),s. 668-673; Oktawiusz Jurewicz, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 28 (1965),s. 157-158; Frances, „Studii”, 18 (1965), s .500-501; Alexander Kazhdan, „Vizantijskij Vremennik”, 26 (1965), s. 283-286; Rodolphe Guilland, „Byzantinoslavica”, 28 (1966), s. 71-72,
• (współautorzy: Waldemar Ceran i Sławomir Wiśniewski) Antonine et Belasire [w:] Byzantine Beitrage, Herausgegeben von Johannes Irmscher, Berlin 1964, s. 55-70,
• Focjusz [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1964, t. 2: F-K, s.63-64,
• Georgios Akropolita [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1964, t. 2: F-K, s. 94,
• Gregoras Nikephoros [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra – Spławińskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków 1964, t. 2: F-K, s. 155,
• Historie konstantynopolitańskie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1964 (wyd. 2 popr. i uzup. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1988),
• Przedmowa [w:] Kazimierz Zakrzewski, U schyłku świata antycznego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1964, s. 5-21,
• Bibliografia prac Kazimierza Zakrzewskiego [w:] Kazimierz Zakrzewski, U schyłku świata antycznego, Warszawa 1964, s. 259-261,
• Quelques remarques sur la colonisation slave, w: „Actes du XII Congres International des Etudes Byzantines, t.2, Beograd 1964, s. 78-81,
• [rec.] Tadeusz Wasilewski, Administracja bizantyńska na ziemiach słowiańskich i jej polityka wobec Słowian w XI-XII w., „Kwartalnik Historyczny” 70 (1963), nr2, s. 303-323, -„Byzantinoslavica” 26 (1965), s. 393-394,
• [rec.] Joseph Gill, Personalites of the Council of Florence and oter essays, Oxford 1964, -„Byzantinoslavica” 28 (1966), s. 376-382,
• [rec.] G. Karlsson, Ideologie et ceremonial dans l’epistolographie byzantine, Uppsala 1962, – „Studia Źródłoznawcze” 11 (1966), s. 163-166,
• Societe et organisation interieure au XIe siecle [w:] Supplementary Paper. The Proceedings of the XIIth International Congress of Byzantine Studies, Oxford 1967, s. 397-400,
• Bizantynistyka w Polsce [w:] Georg Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, przeł. pod red. Haliny Evert- Kappesowej, Warszawa 1967, s. 27-45,
• [Redakcja i tłumaczenie] Georg Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, Warszawa 1967 (wyd. 2 – 1968, wyd.3 – 2009),
• Studia nad historią wsi bizantyjskiej w VII-IX w.(Studien zur Gechichte des byzantinischen Dorfes im 7-9 Jahrhundert, [w:] Bibliotheca Classica Orientalis, Berlin 1967, s. 150-154,
• [rec.] Hélène Ahrweiler, Byzance et la mer, Paris 1966, – „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 29 (1968), s. 221-225,
• Recherches sur la colonisation slave a Byzance, „Reuve des Etudes Sud-Est Europeennes”, 7 (1969), z. 1, s. 63-71,
• Opracowanie przypisów [w:] Hans-Wilhelm Haussig, Historia kultury bizantyńskiej, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa 1969, s. 465-468 (wyd.2 popr. i uzup. 1980, s. 515-518),
• Słowianie pod Tessaloniką [w:] Europa -Słowiańszczyzna – Polska. Księga pamiątkowa ku uczczeniu Kazimierza Tymienieckiego, Poznań 1970, s. 180-196,
• (przekład) Konstantyn VII Porfirogeneta, O Rusach, którzy przybywają z Rusi do Konstantynopola w moksylach, tłumaczyła z greckiego, wstępem i komentarzem opatrzyła…, „Nautologia” 5 (1970), nr 3/4, s. 73-78,
• Evert Ludwik Józef (23 IX 1863 Kielce–20 III 1945 Grodzisk Mazowiecki) [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa – Łódź 1972, s. 209,
• [rec.] Actes de Lavra. Premiere partie: des origines a 1204, edition diplomatique par. L. Lemre, A.Guillou, N. Svoronos, avec collaboration de D. Papachrysanthou, Paris 1970, -„Byzantinoslavica” 35 (1974), s. 215-219,
• [rec.] Tadeusz Wasilewski, Bizancjum i Słowianie w IX w. Studia z dziejów stosunków politycznych i kulturalnych, Warszawa 1972, – „Byzantinoslavica” 35 (1974), s. 57-60,
• (współautor Waldemar Ceran), Les etudes byzantines en Pologne, „Byzantion” 44 (1974), s. 530-557.
• Morze w kulturze bizantyjskiej [w:] Morze w kulturach świata, pod red. A. Piskozuba, Wrocław 1976, s. 283-294,
• L’ Archipel de Marmara comme lieu d’exil, „Byzantininische Forschungen”, 5 (1977), s. 27-34,
• Opracowanie przypisów [w:] Robert Browning, Justynian i Teodora, Warszawa 1977, s. 240-244 (wyd.2 popr. 1996, s. 254-258),
• [rec.] Donald M. Nicol, The Last Centuries of Byzantium 1261-1453, London 1973, – „Roczniki Historyczne” 53 (1977), s. 179-185,
• Międzynarodowy Kongres Studiów nad Europą Południowo – Wschodnią, „Kwartalnik Historyczny” 82 (1977), s. 497-498,
• (współautor: Waldemar Ceran), XV Międzynarodowy Kongres Bizantynistów, Ateny 5-11 IX 1976, „Studia Źródłoznawcze”, 23 (1978), s. 265-268,
• Wyspy Archipelagu Marmara jako miejsca zesłania [w:] Polska – Niemcy – Europa. Księga ku czci prof. Janusza Pajewskiego, Poznań 1978, s. 33-44,
• The Social Rank of a Physician in Early Byzantine Empire( IVth – VIIth Centuries A.D.), [w:] Byzance et Slaves. Melanges Ivan Dujcev, Paris 1979, s. 139-164,
• [rec] Alain Ducellier, Le drama de Byzance. Ideal etechec d’une societe chretiene, Paris 1976, – „Byzantinoslavica” 50 (1979), s. 221-223,
• Bizancjum a Kuria Rzymska w okresie unii lyońskiej (1274-1282), „Acta Uniwersitatis Lodziensis”, Folia historica 14 (1983), s. 3-25,
• Formy zesłania w państwie bizantyńskim, „Harvard Ukrainian Studies” 7 (1983), s. 166-173,
• Porfiriusz biskup Gazy a poganie, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, z.497, „Antiquitas”, 9 (1983), s.33-41,
• Wielka i drobna własność ziemska w Egipcie w IV-VII w., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia historica” 23 (1986), s. 3-15.

---

Oceń: Halina Evert-Kappesowa

---