Jacek Bartyzel

---

Życiorys

Wykształcenie i praca zawodowa

Jacek Bartyzel jest synem Władysława i Urszuli. Ukończył studia z zakresu filologii polskiej na Uniwersytecie Łódzkim w 1978 roku. W okresie między 1983 a 1989 rokiem aktywnie publikował swoje prace w „Polityce Polskiej”. W 1986 roku uzyskał doktorat, a następnie habilitację w 2003 roku, co potwierdziło jego znaczący wkład w rozwój nauk społecznych, a w 2013 otrzymał tytuł profesora.

W latach 1986-1989 był wykładowcą na Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie oraz w Instytucie Teologicznym w Łodzi. Przez ponad piętnaście lat, od 1988 do 2004, pełnił rolę adiunkta w Zakładzie Dramatu i Teatru na Uniwersytecie Łódzkim. Tam wcześniej pracował jako asystent, w latach 1981–1982 oraz 1983–1986. Od 1996 do 1998 roku wykładał w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Łodzi, a od 1997 współpracował z Instytutem Edukacji Narodowej. Od 2004 roku jest profesorem na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie specjalizuje się w naukach politologicznych na Wydziale Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie, który powstał w 2009 roku. Również, był wykładowcą w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu.

Działalność publicystyczna

Do roku 2009, Bartyzel publikował swoje teksty w kwartalniku „Pro Fide Rege et Lege”, jednak współpraca ta została zakończona w wyniku kontrowersyjnego wywiadu z gen. Wojciechem Jaruzelskim, który przeprowadził redaktor naczelny Adam Wielomski. Jacek Bartyzel był również autorem artykułów dla „Naszym Dzienniku”. Jego publikacje ukazywały się także w takich miesięcznikach jak „Zawsze wierni” oraz „Opcja na Prawo”, a także w tygodniku „Myśl Polska”.

Działalność polityczna

Już w 1975 roku Jacek Bartyzel aktywnie angażował się w wydarzenia społeczno-polityczne, uczestnicząc w zbieraniu podpisów pod Listem 218 do Sejmu PRL, protestując przeciwko zmianom w Konstytucji. W latach 1976-1977 współpracował z Komitetem Obrony Robotników oraz z KSS „KOR”. Działalność na rzecz praw człowieka kontynuował w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, gdzie w latach 1977-1979 przyczynił się do wydawania podziemnych publikacji. Jako współzałożyciel i rzecznik Ruchu Młodej Polski, kierowanego przez Aleksandra Halla, w dniu 27 września 1981 roku był jednym z sygnatariuszy deklaracji założycielskiej Klubów Służby Niepodległości. W latach 1979-1981 był stypendystą TKN, a po wprowadzeniu stanu wojennego, 13 grudnia 1981 roku, został internowany w Ośrodku Odosobnienia w Sieradzu oraz przetrzymywany w Łowiczu i Kwidzynie, a zwolniono go 2 grudnia 1982 roku.

W tamtym okresie był redaktorem podziemnych pism „Polityka Polska” oraz „Prześwit”. Aktywnie uczestniczył w Klubie Inteligencji Katolickiej w Łodzi oraz był częścią Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, przewodniczącym NSZZ „Solidarność”. Był pod obserwacją Wydziału III KW MO/WUSW w Łodzi w latach 1977-1989. W latach 1989-1994 związał się z Zjednoczeniem Chrześcijańsko-Narodowym, a od 1993 roku zasiadał w Radzie Naczelnej tej partii. W latach 1994-1996 był współzałożycielem stowarzyszenia i partii Prawica Narodowa oraz przewodniczącym jej Rady Naczelnej. Jako prezes Klubu Konserwatywnego w Łodzi, pełni tę rolę od powstania organizacji w kwietniu 1989 roku.

Bartyzel jest honorowym członkiem Klubu Zachowawczo-Monarchistycznego, w którym do kwietnia 2007 roku pełnił również funkcję przewodniczącego Straży Klubu, a także członkiem honorowym Organizacji Monarchistów Polskich. Od 26 października 2013 roku, przynależy do partii Kongres Nowej Prawicy jako członek honorowy.

Poglądy

Światopogląd Jacka Bartyzela jest osadzony w ideologii konserwatywnego monarchizmu, który obejmuje tradycjonalizm oraz kontrrewolucję. W jego filozofii politycznej dominują także elementy tradycjonalizmu katolickiego, co łączy go z Fraternité Sacerdotale Saint-Pie X (FSSPX). Jacek Bartyzel nie kryje swojego krytycznego stanowiska wobec demokracji, co wyraża się w jego publicznych wypowiedziach.

W zakresie swoich zainteresowań znajduje się teatrologia, historia doktryn politycznych oraz filozofia polityki. Ostatnie wydarzenia, w których uczestniczył, związane były z kontrowersjami na temat jego opinii odnośnie do antysemityzmu i Holokaustu. W 2019 roku post na Facebooku został określony przez media jako antysemicki, co doprowadziło do zainteresowania się sprawą przez władze Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (UMK), które wystąpiły z wnioskiem do rzecznika dyscyplinarnego uczelni.

Chociaż sprawa została zaalarmowana do prokuratury w Toruniu, została umorzona. Prokurator uznał, że wypowiedzi Bartyzela mieszczą się w granicach dozwolonej prawem krytyki i nie zawierają nawoływania do nienawiści. Dodatkowo, komisja dyscyplinarna na UMK również uniewinniła go od wszystkich zarzutów.

Na swoim profilu w mediach społecznościowych, Jacek Bartyzel nie ukrywa wsparcia dla premiera Węgier Viktora Orbána. W związku z wyborami parlamentarnymi w 2022 roku wypowiedział się zuchwale, pisząc „Jutro albo Orbán albo Żidopeszt”. Dodatkowo, prezentuje poglądy, które nawołują do surowego karania śmiercią urzędników za przestępstwa dokonane z chęci zysku.

Życie prywatne

Jacek Bartyzel jest wdowcem po Małgorzacie Bartyzel (1955–2016), która była posłanką na Sejm V kadencji reprezentującą Prawo i Sprawiedliwość oraz Prawicę Rzeczypospolitej. W roku 2021 postanowił ożenić się z Kingą Oczachowską, co otworzyło przed nim nowy rozdział w życiu osobistym.

Ich syn, Jacek Władysław Bartyzel, odniósł sukces jako liberalny publicysta. Jest również założycielem stowarzyszenia „Kluby Liberalne”, co pokazuje jego zaangażowanie w kwestie społeczne i polityczne. Poza tym, Jacek Władysław działał aktywnie w różnych ugrupowaniach politycznych, w tym w Platformie Obywatelskiej oraz partiach związanych z Januszem Palikotem, a także w Nowoczesnej.

Warto zaznaczyć, że jego aktywność polityczna nie ogranicza się tylko do tych partii; był także w niezarejestrowanej wówczas Federacji dla Rzeczypospolitej, a w 2019 roku przystąpił do KORWiN, która jest częścią Konfederacji WiN. Tego rodzaju zaangażowanie świadczy o jego głębokim zainteresowaniu sprawami politycznymi i społecznymi oraz pragnieniu aktywnego wpływania na bieg wydarzeń w Polsce.

Odznaczenia

W 2000 roku Jacek Bartyzel został wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury, co było uznaniem jego wkładu w kulturę krajową. Dwa lata później, w 2002, otrzymał Nagrodę Klio, która była kolejnym potwierdzeniem jego talentu i zaangażowania w dziedzinie literatury.

Najważniejszym momentem w jego karierze było nadanie mu 11 listopada 2006 roku Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. To odznaczenie zostało mu przyznane za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz za działalność na rzecz demokratycznych przemian w kraju, a także za propagowanie wiedzy o historii Narodu Polskiego.

Kolejnym poważnym wyróżnieniem było jednogłośne dokooptowanie go do Kapituły Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza 11 listopada 2007 roku, co jeszcze bardziej uwydatniło jego rolę w literackim krajobrazie Polski.

W dniu 14 listopada 2009 roku, podczas Konwentu OMP we Wrocławiu, otrzymał Krzyż Jubileuszowy OMP, co było uznaniem jego zasług w Organizacji Monarchistów Polskich, a z kolei 23 czerwca 2017 roku został odznaczony przez prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Wolności i Solidarności. To wyróżnienie podkreśla jego znaczącą rolę w działalności na rzecz wolności i niezależności w Polsce.

Wybrane publikacje

Oto wybór publikacji Jacka Bartyzela, znanego polskiego myśliciela i pisarza, który specjalizuje się w myśli konserwatywnej i politycznej.

• „Kryzys” czy „przesilenie”? Mesjanizm jako próba przezwyciężenia świadomości katastroficznej, wydana przez Młodą Polskę [II obieg] w Łodzi, 1979,
• Katechizm prawicowca, Materiały Wydziału Szkolenia Politycznego ZG ZChN, Warszawa, 1992,
• Katolicyzm a liberalizm, Materiały Wydziału Szkolenia Politycznego ZG ZChN, Warszawa, 1992,
• Zawracanie kijem Wisły. Artykuły – felietony – polemiki. Wybór z lat 1986–1993, EXTER, Gdańsk, 1993,
• Konserwatyzm bez kompromisu. Studium z dziejów zachowawczej myśli politycznej w Polsce w XX wieku, Wyd. Adam Marszałek, Toruń, 2001,
• „Umierać, ale powoli!” O monarchistycznej i katolickiej kontrrewolucji w krajach romańskich, 1815–2000, Wyd. Arcana, Kraków, 2002; wydanie II, poprawione i uzupełnione, Kraków, 2006,
• Demokracja, POLWEN, Radom, 2002,
• Klub Konserwatywny w Łodzi 1989–2001. Dokumenty i publicystyka (opracowanie oraz współautorstwo), Papier-service Wojciech Grochowalski, Łódź, 2002,
• W gąszczu liberalizmów. Próba periodyzacji i klasyfikacji, Servire Veritati, IEN, Lublin, 2004; wydanie 2 poszerzone, Lublin, 2012,
• Encyklopedia Polityczna, tom I Myśl polityczna: główne pojęcia, doktryny i formy ustroju, POLWEN, Radom, 2007 [współautorzy: Bogdan Szlachta, Adam Wielomski]; tom 2 Myśl polityczna starożytności. Od najdawniejszych czasów do narodzenia Chrystusa, POLWEN, Radom, 2009 [współautor i redaktor naukowy],
• Chronologia Akcji Francuskiej i Karola Maurrasa w kontekście historii Francji współczesnej i Kościoła katolickiego / Chronologie de l’Action française et de Charles Maurras dans le contexte d’histoire de la France contemporaine et de l’Église catholique, UMK, Toruń, 2008,
• Śmiertelny bóg Demos. Pięć wykładów o demokracji i jej krytykach, Fijorr Publishing, Warszawa, 2009,
• Legitymizm. Historia i teraźniejszość, Biblioteka Rojalisty, Wrocław, 2009; wydanie II, poprawione i uzupełnione, Fundacja Virtus Nobilitat, Wrocław, 2011,
• Na ubitej ziemi. Moje awantury Dwudziestolecia, Fijorr Publishing, Chicago – Warszawa, 2010,
• „Don Carlos Marx”. Studium przypadku rewolucyjnej transgresji tradycjonalizmu w socjalizm w hiszpańskim karlizmie, Fundacja Virtus Nobilitat, Wrocław, 2011,
• Krzyż pośrodku Księżyca. Historia i ideario meksykańskiego synarchizmu oraz katolickiej organizacji podziemnej El Yunque (1932–2012). Poprzedzone zarysem dziejów konfliktu katolicyzmu z liberalizmem w niepodległym Meksyku, Wyd. Arte, Biała Podlaska, 2012,
• Nic bez Boga, nic wbrew Tradycji. Kosmowizja polityczna tradycjonalizmu karlistowskiego w Hiszpanii, Wyd. von Borowiecky, Radzymin, 2015; wydanie II, poprawione i uzupełnione, Wyd. von Borowiecky, Radzymin – Warszawa, 2019,
• Prawica – nacjonalizm – monarchizm. Studia politologiczno-historyczne, Wyd. von Borowiecky, Radzymin – Warszawa, 2016; wydanie II, poprawione i uzupełnione, Wyd. von Borowiecky, Radzymin – Warszawa, 2020,
• Stanisław i Józef Mackiewiczowie – litewscy szlachcice i polscy pisarze. Żywoty równoległe, Wyd. „Lena”, Wrocław, 2016,
• Zboże polskiego myślenia, Wyd. von Borowiecky, Radzymin – Warszawa, 2021,
• Tradycjonalizm bez kompromisu. Dzieje dynastii, myśli i akcji karlistowskiej w Hiszpanii 1833–1936, Wyd. von Borowiecky, Radzymin – Warszawa, 2023,
• Demokracja. Wydanie nowe, poprawione i uzupełnione, Wyd. Prohibita, Warszawa, 2023,
• Rzeczy odsłonięte. Recenzje – przedmowy – laudacje, Wyd. Prohibita, Warszawa, 2023,
• „Przestępny Makiawel” i inni. Szkice o pisarzach i myślicielach politycznych, Wyd. von Borowiecky, Radzymin – Warszawa, 2024.

---

Oceń: Jacek Bartyzel

---