Maks Kon, znany także pod innymi pseudonimami takimi jak Max Kon, Maksymilian Kon oraz Max Kohn, to postać o bogatej historii, której losy są szczególnie istotne w kontekście polskiej przedsiębiorczości.
Urodził się 20 kwietnia 1896 roku w Łodzi, a swoje życie zakończył w 1982 roku w Londynie.
Jako polski przemysłowiec, Maks Kon wpłynął znacząco na rozwój rodzimego przemysłu, kształtując tym samym swój wkład w historię gospodarki w Polsce.
Życiorys
Maks Kon przyszedł na świat w Łodzi, w rodzinie mającej żydowskie korzenie. Jego ojcem był znany fabrykant Oskar Kon. Ukończył studia w Szwajcarii oraz zdobył wykształcenie na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. W trakcie swojego życia brał czynny udział w wojnie polsko-bolszewickiej, w uznaniu jego zasług odznaczono go Krzyżem Zasługi.
Po zakończeniu wojny objął stanowisko prokurenta w firmie ojca, która prowadziła działalność w branży tekstylnej, Widzewskiej Manufaktury. Z czasem awansował na prezesa zarządu tej spółki. W latach 1928–1939 pełnił funkcję konsula honorowego Szwecji oraz reprezentował polsko-szwedzką Izbę Handlową, podejmując działania na rzecz współpracy obu krajów. Dzięki jego aktywności w Towarzystwie Polsko-Estońskim zyskał odznaczenie komandorii estońskiej za zasługi wspierające zbliżenie polsko-estońskie.
Rok 1930 przyniósł mu decyzję o otwarciu sklepu spożywczego przy zakładzie swojego ojca. Oprócz tego był aktywnym członkiem Rady Nadzorczej Banku Rzemiosła oraz kuratorem towarzystwa dobroczynnego „Uzdrowisko”. Należał również do zarządu Polskiego Czerwonego Krzyża, pełnił funkcję wiceprezesa w żydowskim Stowarzyszeniu Pomocy „Noten Lechem” oraz wiceprezesa w Łódzko-Kaliskim oddziale Polskiego Związku Przemysłowców Metalowych. Był sędzią rozjemcą giełdy pieniężnej w Łodzi, członkiem zarządu aeroklubu łódzkiego oraz skarbnikiem szkoły przemysłowej Towarzystwa Szerzenia Oświaty i Wiedzy Technicznej, a także współpracował z Towarzystwem Śpiewaczym „Stella” przy X oddziale Łódzkiej Ochotniczej Straży oraz pełnił funkcję komendanta w X oddziale Łódzkiej Ochotniczej Straży Pożarnej, za co również uhonorowano go złotym medalem „Za zasługi dla pożarnictwa”. Dodatkowo, był kierownikiem klubu sportowego WiMa Łódź, a także zorganizował półkolonie letnie dla ubogich dzieci pracowników i zainicjował wydanie gazety „Głos Poranny”.
Kiedy zbliżał się wybuch II wojny światowej, dokładnie 20 sierpnia 1939 roku, wyruszył w podróż na pokładzie MS Batory do Nowego Jorku. Jednak w trakcie rejsu zmienił zdanie o wyjeździe do Stanów Zjednoczonych i wysiadł w Anglii, gdzie objął stanowisko dyrektora w British Overseas Bank. Ostatecznie osiedlił się w Londynie, gdzie przeżył trudne lata II wojny światowej.
Życie prywatne
Maks Kon był synem Oskara Kona oraz Marii Kon z domu Rubin. Zawarł związek małżeński 18 czerwca 1929 roku z Felicją Schorr (zmarła w 1984), córką prominentnego polityka oraz rabina Mojżesza Schorra, z którą doczekał się czterech synów: Jakuba, Stefana Icchaka oraz Jacka. Ich drogi rozeszły się po tym, jak Maks wyjechał do Londynu. Felicja, uciekając przed wojną, osiedliła się w Nowym Jorku i po śmierci Maksymiliana ponownie wyszła za mąż.
Maks mieszkał na Widzewie, w eleganckiej willi przy ul. Konstytucyjnej 42c, wspólnie z matką, która rozstała się z jego ojcem. Warto zaznaczyć, że jego relacje z ojcem nie były najlepsze, co ostatecznie doprowadziło do tego, że Oskar Kon nie zostawił mu żadnego majątku.
Przypisy
- BolesławB. Lesman, Recepta na miliony. Z dziejów rodu Konów, Wydawnictwo Kusiński, 2017 r. [dostęp 10.03.2022 r.]
- P. Waingertner, Widzewska dynastia. Wzlot i upadek rodziny Konów; „Kronika Miasta Łodzi”, 2009 r., nr 2, s. 167–178.
- a b c d e AndrzejA. Kempa, Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych, wyd. 1, Łódź: Oficyna Bibliofilów, 2001 r. [dostęp 10.03.2022 r.]
- a b c d e f MichaelM. Beizer, Case of Rabbi, Scholar and Public Figure Moses Schorr, „Conference on Jewish Studies, Kyiv”, 2003 r. [dostęp 10.03.2022 r.]
- Wirtualna Łódz, historycznie.uni.lodz.pl [dostęp 10.03.2022 r.]
- a b Pesach’keP. Burstein, What a Life!: The Autobiography of Pesach’ke Burstein, Yiddish Matinee Idol, Syracuse University Press, 01.04.2003 r. [dostęp 10.03.2022 r.]
- Księga Adresowa Miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego. Rocznik 1937–1939, 1939 r.
- Z galerii wybitnych przedstawicieli żydostwa łódzkiego, „Nasz Przegląd Ilustrowany. dodatek specjalny do „Naszego Przeglądu”” (R. 10, nr 25), polona.pl, 18.06.1933 r. [dostęp 10.03.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Juliusz Heinzel | Franciszek Ramisch | Adolf Dobranicki | Szaja Rosenblatt | Bruno Biedermann | Władysław Sachs | Ludwik Anstadt | Gustaw Geyer | Teodor Finster | Oskar Kon | Aneta Wilmańska | Alfred Biedermann | Stanisław Silberstein | Helena Skrzydlewska | Juliusz Teodor Heinzel | Karol Scheibler III | Paweł Samecki | Andrzej Dojnik | Bogusław Grabowski | Herman Edward WernerOceń: Maks Kon