Gustaw Adolf Geyer to postać znana w historii przemysłu łódzkiego, której życie i osiągnięcia miały ogromny wpływ na rozwój tego prężnie działającego wtedy regionu. Urodził się 26 stycznia 1844 roku, a jego zmarła 20 listopada 1893 roku w Łodzi pozostawiła po sobie ślad w lokalnej gospodarce.
Geyer był synem Ludwika Geyera, a jego działalność pierwotnie rozpoczęła się w ramach firmy ojca, która z biegiem lat zyskała na znaczeniu. W 1886 roku Gustaw objął funkcję pierwszego prezesa przedsiębiorstwa, kiedy to przekształcone zostało w spółkę akcyjną.
Życiorys
Gustaw Geyer, wybitny przedsiębiorca, zdobył swoje wykształcenie w łódzkiej Szkole Realnej, a także odbył praktykę w renomowanym angielskim banku Fridrich Huth. Po śmierci swojego ojca w 1869 roku, przejął on rodzinne interesy i zarządzał nimi wraz z Ryszardem oraz Emilem Geyerami aż do 1878 roku, kiedy to przekształcono firmę w spółkę rodzinną. Konflikty rodzinne nasiliły się z powodu trudnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa oraz zazdrości rodzeństwa o jego wysoką pozycję w firmie. Ostateczne uregulowanie kwestii własnościowych nastąpiło dopiero z powstaniem Towarzystwa Akcyjnego Fabryk Bawełny „Ludwik Geyer” w 1886 roku, na czele którego stanął Gustaw. W czasach jego zarządzania, firma stała się jednym z czołowych producentów odzieży w Królestwie Polskim, nastawiając się na zwiększenie wydajności produkcji.
W latach 1874–1879, Geyer współpracował również przy prowadzeniu Fabrycznego Towarzystwa Cegielni, działając na Brusie. W dodatku, zarządzał majątkiem Skęczniew oraz w 1880 roku dokonał zakupu ziemi, nabywając folwark Sikawa. Jego innowacyjne podejście do produkcji zaowocowało założeniem w 1888 roku nowoczesnej fabryki koronek i firanek, która początkowo znajdowała się przy placu Reymonta, a później przeniosła się na ulicę Piotrkowską 278.
Gustaw Geyer był również aktywnym członkiem rady Banku Handlowego w Łodzi oraz jednym z założycieli Społecznego Komitetu Budowy Wodociągów i Kanalizacji Łodzi w 1886 roku. Wspierając lokalne inicjatywy, angażował się także w działalność straży ogniowej. Mimo że jego działania skutkowały przetrwaniem rodzinnej firmy przez kryzys finansowy, ciągły stres związany z zarządzaniem firmą oraz problemy osobiste miały negatywny wpływ na jego zdrowie. W poszukiwaniu ulgi, Gustaw często korzystał z kuracji w różnych miejscowościach, takich jak Friedrichroda. Niestety, po udarze mózgu, którego doświadczył w Nauheim, jego stan zdrowia nie poprawił się. Ostatecznie powrócił do Łodzi, gdzie zmarł 20 listopada 1894 roku w wyniku zawału serca.
Dom Towarzystwa Akcyjnego Fabryk Bawełny L. Geyera
Budynek, który stał się siedzibą Towarzystwa Akcyjnego Fabryk Bawełny Ludwika Geyera, zlokalizowany przy ul. Piotrkowskiej 74, pochodzi z końca XIX wieku. Projekt budynku wykonał Hilary Majewski, który był również odpowiedzialny za inne budynki w Pasażu Mayera. Neobarokowy pałac, bogato zdobiony ornamentyką, został zrealizowany przez Ryszarda i Gustawa Geyerów, którzy zakupili działkę od Ludwika Meyera za kwotę 32 tysięcy rubli. Z biegiem czasu, ten historyczny obiekt stał się integralną częścią lokalnej architektury i gospodarki, nadal przypominając o dziedzictwie Gustawa Geyera.
Życie prywatne
Miłość Gustawa Geyera do jego przyszłej małżonki, Heleny Anny Weil (1855–1935), zainicjowała się podczas uroczystości ślubnej jego brata Ryszarda oraz Olgi Weil w 1871 roku. Wówczas młodsza siostra Olgi, Helena, nie przykuła uwagi Gustawa. Mimo tego, zaledwie szesnastoletnia wówczas Helena, często odwiedzała Geyerów w ich majątku z nadzieją na spotkanie Gustawa.
Wszystko zmieniło się w 1873 roku, podczas chrzcin pierwszego dziecka Olgi i Ryszarda. To wtedy Gustaw i Helena zasiedli obok siebie, co otworzyło nowy rozdział w ich relacji. Oboje otrzymali zaproszenie na bal wydany przez Karola Schlossera w Ozorkowie, gdzie Gustaw z pełnym zaangażowaniem okazał swoje uczucia, ułatwiając Helence posiłki oraz tańcząc jedynie z nią. Zabrano się częściej do spotkań, z reguły w obecności rodziny.
W tym samym roku, Gustaw, niespodziewanie, przybył do Modlnej, z zamiarem odwiedzin, gdzie poprowadził Helenę na spacer, prosząc ją o rękę. Po zaledwie trzech miesiącach, parę młodą połączył ślub, który miał miejsce w kościele w Hucie Bardzyńskiej. Rodzice Heleny, zgodnie z polską tradycją, przywitali młodą parę chlebem i solą w ich rodzinnym majątku w Gajówce.
U boku Heleny, Gustaw doczekał się dziewięciorga dzieci: Marii, Zofii, Stefanii, Heleny, Wandy, Janiny, Emilii, a także Gustawa Wilhelma oraz Roberta. Niestety, dwie córeczki, Stefania oraz Helena, zmarły w niemowlęctwie. W przypadku Stefanii wstrząsnęła rodziców wieść, że jej śmierć mogła zostać spowodowana zatruciem przez akuszerkę, chociaż nie odnaleziono dowodów potwierdzających te przypuszczenia. Największym dramatem dla małżeństwa Geyerów była jednak tragedia, która spotkała ich pięcioletnią córeczkę Zofię w 1882 roku, gdy ta nieszczęśliwie wypadła z powozu prosto pod koła pojazdu.
Przypisy
- Zatwierdzenie planu budowy budynku przy ulicy Piotrkowskiej. Szukaj w archiwach. [dostęp 28.09.2023 r.]
- Jakie były małżonki wielkich łódzkich przemysłowców [online], Dziennik Łódzki, 27.09.2017 r. [dostęp 27.09.2017 r.]
- a b c d e f g h Łódzcy fabrykanci – Archiwum Państwowe w Łodzi [online], 01.07.2009 r. [dostęp 12.01.2020 r.]
- a b c d e f g Geyerowie, [w:] Marcin Jakub M.J., Błażej B., Fabrykanci. Burzliwe dzieje rodów łódzkich przemysłowców, Warszawa: Zona Zero, 28.10.2016 r., s. 39, 46–49.
- a b c Leszek Skrzydło: Rody fabrykanckie. Łódź: Oficyna Bibliofilów, 1999 r., s. 28. ISBN 83-87522-23-6.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Teodor Finster | Oskar Kon | Franciszek Kindermann | Leon Grohman | Maurycy Hertz (fabrykant) | Jan Karol Zaunar | Henryk Barciński | Robert Geyer | Adolf Steinert | Josef Buchmann | Ludwik Anstadt | Władysław Sachs | Bruno Biedermann | Szaja Rosenblatt | Adolf Dobranicki | Franciszek Ramisch | Juliusz Heinzel | Maks Kon | Aneta Wilmańska | Alfred BiedermannOceń: Gustaw Geyer