Esplanada w Łodzi, znana również jako dawna siedziba Domu Handlowego Hugo Schmechela i Juliana Rosnera, to miejsce, które przyciąga uwagę nie tylko swoją architekturą, ale także bogatą historią.
Obiekt ten znajduje się przy ulicy Piotrkowskiej 100a, jednej z najbardziej rozpoznawalnych ulic w Łodzi, znanej z jej unikalnego klimatu i różnorodności.
Historia
W 1909 roku, podjęta została istotna decyzja, gdyż przedsiębiorstwo handlowe Hugo Schmechela i Juliana Rosnera zdecydowało się na wynajęcie od Zgromadzenia Majstrów Tkackich w Łodzi części posesji w miejscu znanym jako Piotrkowska 100, na okres 10 lat. W tym samym roku, powstał dwupiętrowy „dom konfekcyjny”, zaprojektowany w stylu secesyjnym przez uznanego łódzkiego architekta miejskiego, pochodzącego z Finlandii, Augusta Furuhjelma. Cechą charakterystyczną tego budynku jest ogromna witryna usytuowana na pierwszym piętrze, która przyciągała uwagę przechodniów.
W 1926 roku, nowy dzierżawca, Wawrzyniec Gerbich, postanowił przekształcić istniejący sklep w kawiarnię i cukiernię. Prace remontowe trwały dwa lata, a po ich zakończeniu lokal zyskał nową, wspólną nazwę „Esplanada”. Odkryty w centralnym punkcie ulicy Piotrkowskiej, szybko stał się miejscem licznych spotkań i towarzyskich wizyt mieszkańców miasta.
W okresie II wojny światowej, mimo niemieckiego zarządu, lokal nie utracił swojego charakteru i funkcjonował pod dotychczasową nazwą. Po wojnie, budynek wraz z kawiarnią i cukiernią został przekazany Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem” w Łodzi, co skutkowało zmianą jego nazwy na „Powszechna”. W nocy z 6 na 7 lipca 1946 roku, niespodziewanie, lokal został przekształcony w sklep.
Na parterze wyodrębniono dział z artykułami piśmiennymi, zabawkami oraz szkłem, podczas gdy drugie piętro zajmowały działy sprzedaży artykułów włókienniczych, „komercyjnych” oraz obuwniczych. Ciekawostką jest, że pomimo transformacji, w lokalu pozostała czynna cukiernia z kilkoma stolikami, co nawiązywało do głównych funkcji lokalu sprzed wojny.
W końcówce lat 90. XX wieku budynek przeszedł gruntowny remont, co pozwoliło na powrót do gastronomicznych tradycji, które wyróżniały „Esplanadę” na przestrzeni całego stulecia.
Architektura
Obiekt stanowi doskonały przykład architektury secesyjnej, nie tylko w Łodzi, ale także w szerszym kontekście Polski i Europy.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 18.08.2011 r.]
- Z kawiarni – Dom Towarowy powstaje w ciągu jednej nocy; [w:] „Kurier Popularny”, 07.07.1946 r., nr 185, s. 4.
- I.K. Przewrót w Esplanadzie; [w:] „Głos Robotniczy”, wyd. A, 08.07.1946 r., nr 187, s. 3.
- a b AnnaA. Rynkowska AnnaA., Ulica Piotrkowska, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1970 r., s. 200, ISBN 978-83-939822-4-0.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Steigertów w Łodzi | Kamienica Scheiblerów w Łodzi | Kamienica Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu w Łodzi | Dom Krystiana Wendischa | Dom Literatów w Łodzi | Dom mieszkalny urzędników Banku Polskiego w Łodzi | Dom Zgromadzenia Majstrów Tkackich w Łodzi | Kamienica Abrahama Prussaka w Łodzi | Kamienica Alojzego Balle w Łodzi | Kamienica Dawida Sendrowicza w Łodzi | Kamienica Szymela i Heleny Wileńskich w Łodzi | Kamienica Schmidtów w Łodzi | Kamienica Karola Kretschmera | Kamienica Józefa Czapiewskiego w Łodzi | Kamienica II Łódzkiego Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowego | Kamienica Franciszka Fischera w Łodzi | Kamienica Edwarda Kindermanna | Kamienica przy ul. Narutowicza 91 w Łodzi | Kamienica Braci Dawida i Lejba Klajmanów | Kamienica Bernarda Glüksmana w ŁodziOceń: Esplanada w Łodzi