Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego

---

Historia i współczesność

Katedra Etnografii na Uniwersytecie Łódzkim ruszyła w wiosennych miesiącach 1945 roku, a jej organizatorką była dr Kazimiera Zawistowicz-Adamska. W ciągu kilku kolejnych lat, w szczególności na początku lat 90. XX wieku, przeszła ona metamorfozę, przybierając nazwę Katedry Etnologii. W 2005 roku przekształciła się w obecnie funkcjonujący Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej.

W archiwum naukowym IEiAK UŁ od 1946 roku gromadzone są różnorodne materiały dotyczące etnograficznych badań terenowych. W skład tych zbiorów wchodzą m.in. wywiady, fotografie, kwerendy archiwalne, biblioteczne oraz mapy, które dokumentują bogatą kulturę Polski i Europy.

W bibliotece Humanistycznej UŁ dostępny jest specjalistyczny księgozbiór, który w pełni odpowiada naukowo-dydaktycznemu profilowi Instytutu. IEiAK UŁ prowadzi także różnorodne programy studiów, w tym studia stacjonarne I i II stopnia oraz studia doktoranckie III stopnia.

W Instytucie funkcjonuje również Studencko-Doktoranckie Koło Naukowe Etnologów pod nazwą „Wagabunda”, które angażuje studentów i doktorantów w różnorodne projekty badawcze oraz inicjatywy naukowe.

Kierownicy/Dyrektorzy

W historii Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego, kierownicy oraz dyrektorzy odegrali kluczową rolę w kształtowaniu jego obecnego charakteru.

• 1945–1967 – prof. dr Kazimiera Zawistowicz-Adamska, która pełniła funkcję kierowniczki Katedry Etnografii,
• 1967–1970 – w tym okresie stanowisko kierownika Katedry Etnografii było nieobsadzone,
• 1970–1994 – kierownikiem Katedry Etnografii została prof. dr hab. Bronisława Kopczyńska-Jaworska,
• 1994–2012 – prof. UŁ dr hab. Władysław Baranowski pełnił rolę kierownika Katedry Etnologii (1994–2005), a następnie dyrektora Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej (2005–2012),
• 2012–2019 – prof. UŁ dr hab. Grażyna Ewa Karpińska, która była dyrektorką Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej,
• 2019– obecnie prof. UŁ dr hab. Inga Kuźma sprawuje funkcję dyrektorki Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej.

Każda z wymienionych postaci wniosła istotny wkład w rozwój instytutu, a ich kierownictwo stanowi nieodłączną część historii tej placówki naukowej.

Struktura

Zakład Antropologii Kulturowej

Na czele tego zakładu stoi prof. UŁ dr hab. Marcin Kępiński, który prowadzi badania w różnorodnych dziedzinach.

Obszary badań

W ramach prac szczegółowo analizowane są: antropologia symboliczna, antropologia medyczna, transhumanizm oraz technologizacja kultury, antropologia pamięci, a także współczesna kultura Podhala. Dodatkowo, zakład zajmuje się historią i kulturą XIX i XX wieku.

Zakład Teorii i Badania Kultury Współczesnej

Dirigowany przez prof. UŁ dr hab. Grażynę Ewa Karpińską, zakład ten koncentruje się na istotnych problemach współczesnej antropologii.

Obszary badań

W obszarze jego zainteresowań znajdują się między innymi: antropologia miasta oraz antropologia w mieście, problem pamięci w kontekście kulturowym, przeszłość w krajobrazie miasta i wsi, cyfrowe archiwa oraz dokumentacja przeszłości. Ponadto, podejmuje się też kwestii teorii etnologicznej oraz metodologii współczesnej antropologii, antropologii jedzenia, antropologii rzeczy i etnografii zamieszkiwania, a także dokumentów życia codziennego, folkloru współczesnego oraz etnobotaniki.

Pracownia Antropologii Praktycznej

Kierowana przez prof. UŁ dr hab. Ingę Kuźmę, pracownia ta stawia na praktyczne zastosowanie antropologii.

Obszary badań

W jej ramach prowadzone są antropologiczne badania w działaniu, etos regionalisty, a także badania dotyczące instytucji lokalnych i ich kreatorów. W szczególności zajmuje się nowymi technologiami oraz antropologią wizualną.

Etnograficzne archiwum im. Bronisławy Kopczyńskiej-Jaworskiej

Samodzielni pracownicy naukowi

Obecni

Wśród aktualnych członków zespołu badawczego Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego znajdują się cenieni naukowcy. Wymienić można:

• prof. UŁ dr hab. Katarzyna Kaniowska,
• prof. UŁ dr hab. Grażyna Ewa Karpińska,
• prof. UŁ dr hab. Marcin Kępiński,
• prof. UŁ dr hab. Inga Kuźma,
• prof. UŁ dr hab. Ewa Nowina-Sroczyńska,
• prof. dr hab. Wiesław Puś.

Emerytowani

Wielu zasłużonych akademików zakończyło swoją aktywność zawodową w instytucie, w tym:

• prof. UŁ dr hab. Władysław Baranowski,
• prof. dr hab. Bronisława Kopczyńska-Jaworska,
• prof. dr hab. Violetta Krawczyk-Wasilewska,
• prof. dr hab. Jadwiga Kucharska,
• prof. UŁ dr hab. Andrzej Lech,
• prof. dr hab. Sławoj Szynkiewicz,
• prof. UŁ dr hab. Andrzej Paweł Wejland,
• prof. dr hab. Maria Wieruszewska-Adamczyk,
• prof. dr hab. Kazimiera Zawistowicz-Adamska.

---

Oceń: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego

---