Pałac Maksymiliana Goldfedera w Łodzi

---

Historia

Maksymilian Goldfeder, pochodzący z Warszawy, przybył do Łodzi w 1870 roku. Na początku swojej kariery zawodowej związał się z bankiem, w którym pracował starszy brat, Adolf Goldfeder. Zaledwie kilka lat po zawarciu związku małżeńskiego w 1873 roku, Maksymilian zdecydował się na otwarcie własnego kantoru bankowego.

W latach 1891-1892 powstał jego pałac, usytuowany w najznamienitszej części Łodzi. Budynek ten nie tylko pełnił funkcje mieszkalne, ale także komercyjne, gdyż ulokowano w nim dom bankowy. Projekt architektoniczny został opracowany przez Bronisława Żochowskiego, a kluczowe zatwierdzenie dostarczył architekt miejski – Hilary Majewski, który prawdopodobnie miał swój udział w pracach nad planem.

Rezydencja Goldfedera, będąca połączeniem funkcji mieszkalnych i reprezentacyjnych, przetrwała wiele lat. Po jego śmierci w 1923 roku, działalność jego firmy dobiegła końca. W 1930 roku, budynek przeszedł w ręce Towarzystwa Łódzkich Wąskotorowych Elektrycznych Kolei Dojazdowych. Od lat 50. XX wieku, frontowa część budynku została przekształcona w siedzibę łódzkiej Rady Okręgowej Zrzeszenia Studentów Polskich, która organizowała na parterze klub studencki „77”, znany również jako „Siódemka”. Z kolei w oficynie kontynuowane było użytkowanie przestrzeni przez MPK Łódź, gdzie do lat 80. XX wieku działała „Centrala Ruchu”.

Architektura

Pałac, który przetrwał do dzisiaj, to wyjątkowa budowla usytuowana wzdłuż linii regulacyjnej ulicy. Posiada jednopiętrową konstrukcję, która czerpie inspiracje z renesansu włoskiego. Do budynku przylega oficyna, co dodatkowo podkreśla jego architektoniczną wartość. Na szczycie obiektu znajduje się gzyms kordonowy, który jest zdobiony tralkową balustradą. Dawniej na tym elemencie architektonicznym umieszczone były wazy oraz obeliski.

Centralnym punktem fasady jest brama przejazdowa, która znajduje się na bocznej osi. To właśnie przez nią prowadzi główne wejście do wnętrza budynku. Ozdoby w postaci rustykalnego boniowania zdobią parter, podczas gdy na piętrze jest ono gładkie. Pod gzymsem znajdują się fryzy, w których umieszczono małe kwadratowe okna, otoczone dekoracją przedstawiającą girlandy, podtrzymywane przez delikatne putta.

Okna parteru, jak również brama, mają półkoliste zamknięcie, podczas gdy okna na piętrze są prostokątne, z półkolistym tympanonem przedstawiającym motyw konchy. Dwa okna typy porte-fenêtre prowadzą na balkony z marmurową, ażurową balustradą i bogato zdobionymi wspornikami.

Wejścia do budynku zlokalizowane były w dwóch miejscach: główne prowadziło przez bramę przejazdową, natomiast drugie stanowiło przejście gospodarcze do bocznej klatki schodowej w oficynie. W parterowej części budynku mieścił się dom bankowy z bezpośrednim dostępem z bramy. Nieopodal znajdowało się wejście na klatkę schodową, prowadzącą na pierwsze piętro, gdzie zlokalizowane były pomieszczenia mieszkalne. Klatka schodowa była znakomitym elementem architektury, z bogato zdobioną balustradą z kutej kraty oraz oknem witrażowym.

Pierwsze piętro zajmowały reprezentacyjne pomieszczenia, różnorodne stylistycznie, rozmieszczone w układzie amfiladowym. Centralnym punktem był kwadratowy hall, oświetlany poprzez świetlik wypełniony witrażem. Z hallu prowadziły wejścia do imponującej sali w stylu neorokokowym, która uwagę przyciągała bogato zdobionym piecem w tym samym stylu, a także do dwóch saloników oraz dwóch pokoi o stylu neorenesansowym, oddzielonych rozsuwanymi drzwiami z witrażami (jeden z nich z pewnością mógł pełnić funkcję jadalni).

W części podwórzowej znajdował się salonik w stylu mauretańskim. Oficyna natomiast pomieściła pomieszczenia mieszkalne, kuchenne oraz pokoje dla służby. Obecnie w tym zabytkowym pałacu ma swą siedzibę klub studencki Siódemki, który funkcjonuje od 1955 roku, a także restauracja irlandzka Irish Pub oraz ekskluzywna restauracja Klub Spadkobierców. Konstrukcja pałacu jest nie tylko świadectwem dawnych czasów, ale także świadkiem współczesnych wydarzeń społecznych.

---

Oceń: Pałac Maksymiliana Goldfedera w Łodzi

---