Willa Oskara Zieglera to niezwykły obiekt, który znajduje się przy ulicy Marii Skłodowskiej-Curie 11 w Łodzi. Znana wcześniej jako ul. Podleśna, willa ta powstała w latach 1895–1913, co czyni ją ważnym elementem historycznego krajobrazu tego miasta.
Jej architektura oraz otoczenie świadczą o bogatej historii oraz znaczeniu Łodzi jako miejsca o różnorodnych wpływach kulturowych.
Historia i architektura
Powstanie i pierwsza rozbudowa
Na narożnej działce, znajdującej się na skrzyżowaniu ulic Marii Skłodowskiej-Curie oraz Żeromskiego (dawniej znanej jako ulica Pańska), pierwotnie znajdowały się tereny należące do Izydora Mayera. To właśnie on w latach 1895–1910 postawił na tym obszarze pierwsze parterowe budynki. W 1910 roku nieruchomość została zakupiona przez Marceliego Karwacińskiego, renomowanego adwokata z Łodzi, oraz jego żonę Antoninę. Rozpoczęto równocześnie prace nad projektem przebudowy domu, który przygotował technik budowlany, Albin Jankau.
W trakcie realizacji pierwotny plan został znacząco zmodyfikowany przez nowych właścicieli. W efekcie powstał murowany dom, częściowo jednopiętrowy z poddaszem, a także piwnicami. Do budynku wprowadzono balkon, taras oraz nadbudowę w postaci wieży, a całość pokryto dachówką. Obok willi zbudowano również parterową oficynę mieszkalną, która była kryta papą, oraz stajnię z wozownią.
Druga rozbudowa
Choć projekt na drugą rozbudowę nawiązywał do historyzmu oraz klasycyzmu, sama willa nabyła cechy charakterystyczne dla architektury „dworkowej”. Po odejściu Marcelego Karwacińskiego w 1913 roku, nowym właścicielami posiadłości zostali Armanda i Oskar Zieglerowie. W tym samym roku odbyła się kolejna przebudowa, która miała miejsce według wytycznych inżyniera Henryka Brzozowskiego. Planowano wtedy nadbudowę drugiej kondygnacji i wprowadzenie mansardowego dachu.
Wieża została podwyższona i pokryta dachem czterospadowym, a zmieniono również kształty ryzalitów i portyków. W ten sposób willa uzyskała nowy, architektoniczny wyraz, wyróżniający się kubicznością oraz blokowością bryły. Wrażenie całości przypomina raczej dwór wiejski niż przestrzeń miejską, a jej kompozycję tworzą parterowa kordegarda, brama wjazdowa, budynki gospodarcze oraz stajnia z parterową wozownią z tremolem. Elewacje różnią się dekoracjami, które zostały ukształtowane w zależności od położenia oraz pełnionej funkcji wnętrz. Wyjątkowy charakter miały także wnętrza, które łączyły funkcjonalność z komfortowym wyposażeniem.
Okres od dwudziestolecia do dzisiaj
Rok 1926 przyniósł sprzedaż posiadłości Alfonsowi i Marcie Gregorom, którzy zamieszkali w willi aż do zakończenia II wojny światowej. W 1945 roku, po opuszczeniu przez właścicieli, przestrzenie te zajęła Katedra Badań Czwartorzędu Uniwersytetu Łódzkiego. Aktualnie, w budynku swoją siedzibę ma Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 30.08.2011 r.]
- Zespół willi Oskara Zieglera w Łodzi - Regionalny Katalog Zabytków Województwa Łódzkiego [online], www.kultura.lodz.pl [dostęp 15.01.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Wille i dwory":
Dom przy Bednarskiej 15 w Łodzi | Dom Reinholda Wyssa | Dom Zabaw Ludwika Geyera w Łodzi | Dwór Benedykta Górskiego w Łodzi | Dom letniskowy Teodora Steigerta | Willa Edwarda Herbsta w Łodzi | Willa Ernsta Leonhardta | Willa Eugeniusza Geyera | Willa Gustawa Schreera | Willa Henryka Michela | Willa Leopolda Kindermanna | Willa Léona Allarta | Willa Jezajasza Kestenberga | Willa Jakuba Kestenberga | Willa Hüffera w Łodzi | Willa Alfreda Jarischa | Willa „Trianon” | Willa Ludwika Grohmana | Willa Jakuba Wiwe | Willa Henryka GrohmanaOceń: Willa Oskara Zieglera