Anastazy Bitdorf, znany także pod nazwiskiem Bittdorf, to postać, która zasługuje na szczegółowe omówienie. Urodził się w Łodzi 28 lutego 1840 roku, w mieście, które odegrało kluczową rolę w historii Polski. Bitdorf był nie tylko farbiarzem, ale także osobą, która wzięła czynny udział w wydarzeniach z okresu powstania styczniowego.
W czasie tego zrywu narodowego, zajmował stanowisko setnika kosynierów, co świadczy o jego zaangażowaniu w walkę o wolność i niezależność. Jego życie zakończyło się 26 czerwca 1900 roku również w Łodzi, co potwierdza silne związki z rodzinnym miastem, w którym spędził większość swojego życia.
Życiorys
Anastazy Bitdorf urodził się w niemieckiej, katolickiej rodzinie, która zajmowała się farbiarstwem. Ta rodzina imigrowała do Tomaszowa Mazowieckiego w XVIII wieku. W swoim życiu edukacyjnym ukończył Łódzką Szkołę Realną, co stanowiło niewątpliwie ważny krok w jego dalszej karierze. Podczas powstania styczniowego odegrał kluczową rolę jako organizator ruchu oporu w Łodzi, a także wyróżnił się jako setnik kosynierów. Uczestniczył w bitwie pod Dobrą, która miała miejsce 24 lutego 1863 roku, podczas której odniósł ciężkie rany. Jego odwaga w walce spowodowała, że po bitwie został skazany na zesłanie na Syberię.
W 1892 roku Bitdorf był jednym z założycieli Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” w Łodzi, w którym współpracował m.in. z Fryderykiem Sellinem, Leonem Gajewiczem oraz Bronisławem Wilkoszewskim. Po powrocie z zesłania, poświęcił się prowadzeniu własnej farbiarni, która znajdowała się przy ul. Ogrodowej w Łodzi. Anastazy Bitdorf spoczywa na Starym Cmentarzu w Łodzi, w lokalizacji 10A-1-4. Jego imię zostało nadane jednej z ulic Łodzi, co świadczy o jego lokalnym znaczeniu i pamięci w społeczności.
Życie prywatne
Był synem Antoniego Bitdorfa, który pełnił funkcję radnego w Łodzi, a także ławnika miejskiego i starszego w cechu szewców. Dodatkowo posiadał browar, co również podkreśla rodzinne tradycje Anastyzego oraz ich znaczenie w lokalnej społeczności.
Order Virtuti Militari
Jak podaje Muzeum Miasta Łodzi, Anastazy Bitdorf został odznaczony orderem Virtuti Militari „w wariancie przyznawanym do 1831”. Minał jednak czas, w którym władze powstańcze nie nadawały odznaczeń ani wyróżnień. Takie praktyki zaczęto wprowadzać dopiero po odzyskaniu niepodległości, rozpoczęte w 1920 roku. Wśród weteranów powstania, łącznie 60 osób otrzymało to odznaczenie, jednak nazwisko Bitdorfa nie znajduje się na liście, która dokumentowałaby przyznania Krzyża Walecznych, Krzyża Niepodległości ani Medalu Niepodległości. Inne źródła sugerują, że jego ojciec mógł brać udział w powstaniu listopadowym, a srebrny krzyż Virtuti Militari był z szacunkiem przechowywany w rodzinie.
Przypisy
- a b c d Łódzkie Oblicza Niepodległej, [w:] Panteon Wielkich Łodzian 2.0 [online], Muzeum Miasta Łodzi, 27.11.2018 r. [dostęp 14.09.2023 r.]
- a b DanutaD. Bieńkowska DanutaD., ElżbietaE. Umińska-Tytoń ElżbietaE., Słownik nazewnictwa miejskiego Łodzi. B [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 14.09.2023 r.]
- a b c d e „Piękno odzyskane”: pomniki bohaterów powstania listopadowego i styczniowego, Telewizja Polska S.A, 25.10.2019 r. [dostęp 04.11.2021 r.]
- a b c MarekM. Budziarek MarekM., Anastazy Bitdorf, „Gazeta Wyborcza–Łódź” (72), 26.03.2001 r., s. 9 [dostęp 14.09.2023 r.]
- Rocznik łódzki [online], docplayer.pl [dostęp 05.11.2021 r.]
- Z miasta, „Dziennik Łódzki” (128), 30.05.1892 r., s. 1
- RyszardR. Bonisławski RyszardR., JoannaJ. Podolska JoannaJ., Spacerownik [online], 27.10.2007 r. [dostęp 14.09.2023 r.]
- MirosławM. Jaskulski MirosławM., Prawdziwa fortuna [online], jkk.w4u.csk.umed.pl, 02.04.1996 r. [dostęp 14.09.2023 r.]
- Bogusław Szwedo: Powstańcy Styczniowi odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari. Mińsk Mazowiecki - Warszawa - Tarnobrzeg: Oficyna Wydawnicza "Zbroja" / Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, 2013 r., s. 143-148. ISBN 978-83-63164-36-2.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Harald Krusche | Feliks Piekielnik | Witold Szymański | Kazimierz Soduła | Alicja Perz-Szletyńska | Henryk Lenk | Jerzy Stawski | Henryk Kozanecki | Wanda Węgierska | Krzysztof Hofman | Piotr Juszczak (pułkownik) | Zenon Sikorski | Włodzimierz Barankiewicz | Leszek Jaworski | Zygmunt Walter-Janke | Leszek Dziomdziora | Bolesław Izydorczyk | Władysław Marek Cianciara | Aleksander Jan Wróblewski | Halina PipiórskaOceń: Anastazy Bitdorf