Dawid Lande (architekt)

---

Życiorys

Dawid Lande był synem Samuela i Frajdy Zand, a także bratem Zygfryda. Po ukończeniu szkoły rzemieślniczej w Łodzi, postanowił kontynuować edukację i studiował w Petersburgu, w prestiżowym Instytucie Inżynierów Cywilnych. Po zakończeniu nauki przez dwa lata zdobywał doświadczenie zawodowe w Berlinie, gdzie pracował w biurze architektonicznym „Keyser i Grossheim”.

Po powrocie do Łodzi, Lande założył własne biuro architektoniczne i jako jeden z pionierów w regionie wprowadzał do lokalnego budownictwa secesyjne formy architektoniczne, które stały się znakiem rozpoznawczym jego projektów. Jego wkład w rozwój architektury w Łodzi był znaczący, a jego prace wpłynęły na estetykę miasta.

Po śmierci Dawid Lande został pochowany nacmentarzu żydowskim w Łodzi przy ul. Brackiej, gdzie złożono jego prochy, oddając hołd jego dorobkowi oraz wkładowi w rozwój architektury.

Ważniejsze dzieła

Do kluczowych realizacji architektonicznych Dawida Landego można zaliczyć szereg budynków, które w znaczący sposób wpłynęły na krajobraz Łodzi oraz Warszawy. Wśród nich znajdują się:

• w 1895 roku: budynek przy ul. Gdańskiej (dawniej Długiej) 42,
• w 1894 roku: Kamienica Mieczysława Pinkusa i Jakuba Lende zlokalizowana przy al. Kościuszki 1,
• w latach 1896–1897: luksusowa neorokokowa kamienica przy al. Kościuszki 21, znana jako Kamienica Nissena Rosenbluma,
• w 1897 roku: Kamienica Dawida Sendrowicza przy ul. Piotrkowskiej 12,
• w 1897 roku: Dom handlowy przy ul. Piotrkowskiej 114/116,
• w 1901 roku: kamienica Zaręby w Warszawie, usytuowana u zbiegu Chmielnej i Zielnej, za którą otrzymał pierwszą nagrodę w 1899 roku,
• w latach 1900–1903: budynek Poczty Głównej znajdujący się przy ul. Tuwima 38 (wcześniej Przejazd), wykonany według projektu rosyjskiego architekta Michała Boczarowa,
• przy ulicy Piotrkowskiej jego budowle można znaleźć pod numerami: 12 (róg Rewolucji 1905, dawniej Południowej) – Kamienica Dawida Sendrowicza oraz pod numerami 35, 53, 56, 85, 123, 126,
• w 1903 roku: dom niemieckiego przemysłowca Reinhardta Bennicha, charakteryzujący się secesyjną dekoracją,
• Grand Hotel przy ul. Piotrkowskiej 72, który na początku mieścił fabrykę Ludwika Meyera. Przebudowa na hotel miała miejsce w 1887 roku, a kolejna przebudowa została przeprowadzona w latach 1912–1913 na podstawie projektu Hilarego Majewskiego i Dawida Landego,
• w 1903 roku: kamienica Maurycego Spokornego w Warszawie, usytuowana u zbiegu Alej Ujazdowskich i ul. Fryderyka Chopina (nie istnieje),
• w przybliżonym czasie 1903 roku: kamienice przy ul. Jasnej 8 i 10 w Warszawie, wzniesione dla Maksymiliana Harczyka,
• w 1904 roku: Willa Leona Rappaporta zbudowana przy ul. Rewolucji 1905 roku,
• w latach 1905–1908: Bank Państwa w Łodzi usytuowany przy al. Kościuszki 14,
• w 1910 roku: Pałacyk znajdujący się przy ul. Gdańskiej 107,
• w latach 1923–1928: Budynek Banku Gospodarstwa Krajowego w Łodzi przy al. Kościuszki 63,
• projekt rozbudowy łódzkiej elektrowni przy ul. Targowej z przekształceniem pierwotnego projektu.

---

Oceń: Dawid Lande (architekt)

---