Aniela Kowalska, z domu Wasilewska, urodziła się 2 października 1905 roku w Łodzi, a zdarzyła się w Warszawie 2 grudnia 1997 roku. Była znaną historyk literatury oraz profesorem Uniwersytetu Łódzkiego.
Była córką Stanisława i Leontyny z Czerniejewskich. W 1925 roku ukończyła maturę w prywatnym gimnazjum humanistycznym, które nosiło imię Heleny Miklaszewskiej znajdującej się w Łodzi. Jej dalsza edukacja odbyła się na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie studia filologiczne były jej pasją.
W latach 1931–1939 pełniła rolę nauczycielki języka polskiego w różnych szkołach w Łodzi. Podczas tragicznego okresu okupacji hitlerowskiej aktywnie uczestniczyła w tajnym nauczaniu w Warszawie, co podkreśla jej oddanie dla edukacji. Od 1949 roku pracowała na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Łodzi, gdzie pozostała aż do 1951 roku. Po tym okresie, jej kariera akademicka kontynuowała się na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie w 1969 roku uzyskała tytuł profesora i objęła stanowisko kierownika Zakładu Współczesnej Literatury Polskiej.
Aniela Kowalska była także aktywną członkinią redakcji Prac Polonistycznych oraz przewodniczącą Komisji Historii Literatury Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Jej badania naukowe koncentrowały się na czasopiśmiennictwie oraz życiu literackim w okresie romantyzmu w Polsce, twórczości Cypriana Kamila Norwida, a także na recepcji kultury i literatury polskiej w Anglii oraz na twórczości Josepha Conrada. Również zajmowała się dydaktyką literatury polskiej w szkołach średnich, gdzie efektywnie wykorzystała swoje umiejętności w publikacjach metodycznych, takich jak opracowania Dżumy A. Camusa oraz wierszy Norwida.
Na koniec, jej autobiografia naukowa zatytułowana Moje dwa Uniwersytety (Jagielloński i Łódzki) stała się częścią pracy zbiorowej Moja droga do nauki, opublikowanej przez Łódzkie Towarzystwo Naukowe w Łodzi w 1997 roku, posiadającej ISBN 83-85879-87-0.
Najważniejsze prace
Oto przegląd kluczowych dzieł, które wyszły spod pióra Anieli Kowalskiej, wskazujących na jej znaczący wkład w polską literaturę i naukę. Wśród najważniejszych pozycji można wymienić:
- Andrzej Frycz Modrzewski. Warszawa: Czytelnik, 1947. Seria: Polscy Pisarze Polityczni i Społeczni z. 1,
- Conrad (1896–1900): strategia wrażeń i refleksji w narracjach Marlowa. Łódź, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973. Seria: Prace Wydziału I Językoznawstwa, Nauki o Literaturze i Filozofii, ISSN 0076-0404 nr 74,
- Conrad i Gombrowicz w walce o swoją wybitność. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986. ISBN 83-06-01211-9,
- Diariusz kultury łódzkiej: 1945–1947. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 1977. Seria: Szlakami Nauki, ISSN 0082-1314 nr 16 – współautor Jan Trzynadlowski,
- Dżuma Alberta Camusa. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1968. Seria: Biblioteka Analiz Literackich, ISSN 0519-7929 nr 29,
- Echa ciągle żywe: o kulturze i sprawie polskiej w Anglii przed i po powstaniu listopadowym. Warszawa: Czytelnik, 1982. ISBN 83-07-00749-6,
- John Bowring, tłumacz i propagator literatury polskiej w Anglii. Łódź, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, 1965. Prace Wydziału I Językoznawstwa, Nauki o Literaturze i Filozofii, ISSN 0076-0404 nr 62,
- Mochnacki i Lelewel współtwórcy życia umysłowego Warszawy i kraju 1825–1830. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971,
- „Momus” Alojzego Żółkowskiego 1820–1821: karta z dziejów prasy i sceny warszawskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1956,
- Od utopii do antyutopii. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1987. ISBN 83-02-02595-X,
- Warszawa literacka w okresie przełomu kulturalnego 1815–1822. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1961. Seria: Biblioteka Syrenki,
- Wiersze Cypriana Kamila Norwida. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1978. Seria: Biblioteka Analiz Literackich, ISSN 0519-7929 nr 53; wyd. 2 Warszawa: WSiP, 1983. ISBN 83-02-02166-0.
Oprócz powyższych publikacji Aniela Kowalska jest również autorką licznych artykułów zamieszczonych w periodykach, takich jak Prace Polonistyczne, Polonistyka, Przegląd Humanistyczny, Twórczość oraz Kultura i Społeczeństwo.
Przypisy
- Jadwiga J. Czachowska, Alicja A. Szałagan (red.), Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, t. 4, K, 1996 r., s. 325.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Mieczysław Bogucki | Bożena Nerlo-Pomorska | Wielisława Warzywoda-Kruszyńska | Anna Janina Dąbrowska | Piotr Paneth | Aleksander Welfe | Janusz Odziemkowski | Paweł Maślanka | Aleksandra Majewska | Marek Górski | Jan Karski | Jan Kubarski | Hanna Segal | Marek Trombski | Tadeusz Andrzejewski | Daniel Grinberg | Jerzy Targalski (1952–2021) | Maria Wieruszewska | Józef Żydanowicz | Irena AugustyniakOceń: Aniela Kowalska