Antoni Sikorski (wojskowy)

---

Życiorys

Antoni Sikorski urodził się 13 czerwca 1893 roku w Łodzi, w rodzinie Władysława, mistrza budowlanego, oraz Marii z Papińskich. Miał dwóch braci: Bronisława (1894–1943), adwokata i kapitana piechoty rezerwy, który został odznaczony Orderem Virtuti Militari, a także zamordowanym w KL Sachsenhausen, oraz Henryka (1901–1978), urzędnika i podporucznika saperów rezerwy, również odznaczonego Orderem Virtuti Militari i Medalem Niepodległości. Wśród rodzeństwa byli także Stefan Wacław (1905–1944), adwokat, porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, wchodzący w skład Komendy Okręgu Kraków Armii Krajowej, a także Stanisława ps. „Sokoliczówna” (1892–1982), członkini Polskiej Organizacji Wojskowej, która otrzymała Medal Niepodległości. Ród Sikorskich obejmował również Eugenie (1896–1975), Pelagię (1898–1988), oraz trójkę dzieci, Mariannę (zm. 1907), Aleksandra (zm. 1901) i Zdzisławę, żonę Zdzisława Maćkowskiego.

Antoni spędził pierwsze lata swojego życia w Łodzi, jednak wkrótce rodzina przeniosła się do Piotrkowa, gdzie nabyli dom i parcelę. Od 1907 do 1913 roku uczęszczał do polskiego gimnazjum w Piotrkowie, które ukończył, zdając egzamin dojrzałości. W czasie nauki działał w Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie” oraz, od 1913 roku, w Polskich Drużynach Strzeleckich, pełniąc także funkcję komendanta drużyny harcerskiej.

W grudniu 1918 roku Antoni został wzięty do niewoli przez Ukraińców. Początkowo osadzono go w więzieniu w Tarnopolu, a od 4 maja 1919 roku przebywał w obozie internowanych Polaków w Dolinie. Już 28 maja tego samego roku udało mu się uciec i 1 czerwca przybył do swojego pułku, który wówczas dopiero co zmienił nazwę na 8 pułk piechoty Legionów. W nowej jednostce szybko objął dowództwo kompanii marszowej, a następnie dowodził 10. kompanią.

W listopadzie 1921 roku Antoni wrócił do 8 pp Leg. na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy III batalionu. Dnia 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana, uzyskując 1441. lokatę w korpusie oficerów piechoty. 18 lutego 1928 roku prezydent RP mianował go majorem w korpusie oficerów piechoty, przyznając mu 122. lokatę. Wkrótce, 1 sierpnia 1928, przeniesiono go do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 4 w Tomaszowie Mazowieckim na stanowisko zastępcy komendanta.

15 grudnia 1933 roku Antoni przeszedł do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie objął dowództwo batalionu KOP „Nowe Święciany”. Prezydent RP 24 stycznia 1934 roku nadał mu stopień podpułkownika i 12. lokatę. W sierpniu 1936 roku przeniesiono go do 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. W 1938 roku zajął stanowisko zastępcy kierownika w 10 Okręgowym Urzędzie Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego w Przemyślu.

W chwili wybuchu II wojny światowej Antoni służył w Przemyślu. Po mobilizacji został wysłany jako oficer do zadań specjalnych Armii „Karpaty”, która 6 września przekształciła się w Armię „Małopolska”. Otrzymał rozkaz przekroczenia do obrony linii Wisły od Zawichostu do Baranowa Sandomierskiego, co miało miejsce 6 września, w celu przejęcia dowództwa Grupy „Sandomierz”. Po odwrocie oddziału i walkach pod Tomaszowem Lubelskim, przekroczył granicę polsko-węgierską 28 września.

W grudniu 1939 roku na wezwanie Naczelnego Wodza, generała Władysława Sikorskiego, udał się do Paryża, a 20 czerwca 1940 roku wyjechał do Anglii. W lutym 1941 roku został internowany w tzw. Stacji Zbornej Oficerów w Rothesay.

W marcu 1942 roku Antoine opuścił Rothesay i rozpoczął pracę jako wykładowca taktyki połączonych rodzajów wojska w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Cowdenbeath w Szkocji. Prowadził również wykłady w sąsiedniej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii oraz pełnił funkcję komendanta Centrum Wyszkolenia Artylerii Przeciwpancernej w Crawford. W 1945 roku w obozie dla jeńców ukraińskich znajdował się w brytyjskiej strefie okupacyjnej w Niemczech jako komendant polskiej grupy oficerskiej. Wiosną 1946 roku objął stanowisko komendanta w Polskim Obozie Repatriacyjnym w Polkemmet, organizując transporty polskich żołnierzy do kraju.

Po powrocie do Polski 5 grudnia 1947 roku, Antoni Sikorski zmarł 18 listopada 1987 roku we Włochach, a jego pogrzeb odbył się na cmentarzu parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus i Męczenników Rzymskich (sektor A3, rząd 4, grób 48). Był dwukrotnie żonaty – z Janiną ze Skrzyneckich (1896–1961), z którą miał córkę Krystynę Marię po mężu Hofman (1922–2011) oraz syna Witolda, urodzonego 28 czerwca 1928 roku. W 1968 roku ożenił się ze Szkotką Robiną Wiliamson Adamson.

Ordery i odznaczenia

Antoni Sikorski był nie tylko wojskowym, lecz także osobą, która zdobyła wiele cennych odznaczeń za swoje zasługi.

• Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 242,
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 916,
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1985 „za prace historyczno-niepodległościowe”,
• Krzyż Niepodległości – 16 marca 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1975,
• Krzyż Walecznych czterokrotnie,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych,
• Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką,
• łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 6 sierpnia 1929.

---

Oceń: Antoni Sikorski (wojskowy)

---