Franciszek Moczkowski


Franciszek Moczkowski, znany również pod różnymi pseudonimami, takimi jak Bankier, Franek, Gruchacz, Puchacz oraz Pietrzak, przyszedł na świat 11 grudnia 1910 roku w Łodzi.

Był on żołnierzem 98 pułku piechoty Armii "Karpaty" oraz aktywnym działaczem Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Po długim i pełnym poświęcenia życiu, zmarł 8 listopada 1990 roku w Gliwicach.

Życiorys

Franciszek Moczkowski był synem Władysława Moczkowskiego oraz Walentyny z domu Gałązka. Ukończył studia na Politechnice Lwowskiej, zdobywając tytuł inżyniera. W 1939 roku pełnił służbę w stopniu podporucznika w 98 pułku piechoty Armii „Karpaty”. Po kapitulacji Lwowa udało mu się uniknąć sowieckiej niewoli, wracając do Łodzi, gdzie dołączył do Związku Walki Zbrojnej. Działał tam jako szef Oddziału B – Łączność Okręgu Łódź w latach 1940–1941, a później, od 1941 do 1944 roku, pełnił funkcje szefa Oddziału Łączności Operacyjnej Komendy Okręgu Łódź ZWZ–AK. W wyniku swojej działalności w konspiracji został awansowany do stopnia kapitana.

Na początku wojny wspierał także inicjatywy Komitetu Pomocy Więźniom Radogoszcza. Niestety, 29 października 1944 roku został aresztowany przez łódzkie gestapo i osadzony w areszcie przy al. K. Anstadta 7 w Łodzi. W trakcie ewakuacji aresztu, w nocy 19 stycznia 1945 roku, zdołał uciec z kolumny więźniów w pobliżu Pabianic i ponownie powrócił do Łodzi. Niestety, pod koniec stycznia został aresztowany przez NKWD–UB i znów umieszczony w areszcie przy ul. Anstadta, a następnie przeniesiony do więzienia w Łęczycy. W trakcie napraw sieci wodno-kanalizacyjnej, w nocy z 8 na 9 marca, udało mu się uciec.

Po ucieczce zamieszkał w Tuszynie-Lesie u znajomych, a potem przeniósł się do Katowic, a później do Gliwic, gdzie żył pod przybranym nazwiskiem – Pietrzak. Po ogłoszeniu amnestii w 1947 roku wrócił do swojego prawdziwego nazwiska oraz zawodu, zostając projektantem w zakładzie energetycznym, a później pracując w Miastoprojekcie w Gliwicach.

Życie prywatne

Jego żoną była Barbara z domu Turska, bardziej znana pod pseudonimem Grażyna, która była aktywną działaczką WSK oraz szyfrantką w Komendzie Głównej Armii Krajowej. Para doczekała się trojga dzieci. Po śmierci, Franciszek Moczkowski został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Lipowym w Gliwicach.

Przypisy

  1. a b c d e f g SławomirS. Abramowicz SławomirS., Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956: słownik biograficzny, Instytut Pamięci Narodowej--Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2002, ISBN 978-83-89078-00-1 [dostęp 21.10.2023 r.]
  2. JerzyJ. Jędrzejewski JerzyJ., Pomoc dla zatrzymanych w obozie Radogoszcz, „Odgłosy” (9), bc.wbp.lodz.pl, 28.02.1987 r. [dostęp 21.10.2023 r.]

Oceń: Franciszek Moczkowski

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:24