Tadeusz Lewandowski, urodzony 30 marca 1927 roku w Łodzi, a zmarły 25 września 2014, to postać o istotnym znaczeniu w historii polskich służb porządkowych. Był on pułkownikiem oraz czołowym funkcjonariuszem Milicji Obywatelskiej, a także członkiem aparatu bezpieczeństwa w czasie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL).
Jego działalność w okresie, gdy Polską rządził system komunistyczny, wpłynęła na kształt i funkcjonowanie instytucji odpowiedzialnych za utrzymanie bezpieczeństwa publicznego w tym burzliwym okresie historii kraju.
Życiorys
Syn Adama i Stanisławy, Tadeusz Lewandowski, rozpoczął swoją edukację w Sopocie, gdzie w 1959 roku ukończył technikum ekonomiczne. Następnie, w 1970 roku, uzyskał dyplom na Wydziale Prawa UAM w Poznaniu.
Już od 1945 roku aktywnie brał udział w działalności ZWM oraz PPR. 19 lipca 1945 roku Tadeusz został mianowany młodszym referentem gminnym w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego (PUBP) w Tczewie. Jak postępowało jego życie zawodowe, 1 września 1947 roku objął stanowisko referenta w tej samej instytucji.
Od 1 października 1947 roku pełnił rolę starszego referenta w Referacie V PUBP w Tczewie. W latach 1947-1948 uczestniczył w kursie Szkoły Specjalnej Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku, a po jego zakończeniu, od 1 kwietnia 1948 roku, został referentem Sekcji 4 Wydziału IV WUBP.
1 maja 1949 roku Tadeusz został skierowany do PUBP w Sopocie na stanowisko starszego referenta sekcji 4, a 1 stycznia 1950 roku pełnił obowiązki kierownika tej sekcji. Od 1 czerwca 1950 roku wznowił pracę jako starszy referent w Kierownictwie PUBP. Jego kariera zawodowa posuwała się dalej i od 1 sierpnia 1950 roku zajął podobne stanowisko w Pruszczu Gdańskim, a od 1 czerwca 1951 roku pracował jako zastępca szefa PUBP w Lęborku.
Tadeusz Lewandowski kontynuował kształcenie i od września 1951 do sierpnia 1952 roku uczęszczał do Rocznej Szkoły MBP w Legionowie. Po jej ukończeniu od 1 września 1952 roku został zastępcą szefa PUBP w Wejherowie. Jego rozwój kariery trwał dalej, gdyż od 1 marca 1953 roku objął stanowisko kierownika sekcji Wydziału Szkolenia WUBP w Gdańsku, a w miarę czasu awansował na starszego instruktora oraz kierownika sekcji.
Od 1 maja 1956 roku Lewandowski pełnił funkcję zastępcy kierownika Miejskiego Urzędu doradztwa Bezpieczeństwa Publicznego w Gdyni. Jednakże 31 stycznia 1957 roku został zwolniony na własną prośbę. Później, 1 lutego 1959 roku, wznowił pracę jako starszy oficer operacyjny Sekcji I Wydziału III Komendy Wojewódzkiej MO w Gdańsku.
W kolejnych latach kierował Grupami w Wydziale II SB KW MO w Gdańsku. Od 1 marca 1967 roku przejął dowodzenie Samodzielną Sekcją Informacji i Sprawozdawczości w tej samej komendzie, a od 1 czerwca 1967 roku pełnił rolę zastępcy naczelnika Wydziału Ogólnego. W dniu 16 maja 1968 roku Tadeusz Lewandowski został starszym inspektorem w Inspektoracie Kierownictwa SB KW MO.
W 1974 roku nastąpiła jego przeprowadzka do centrali MSW w Warszawie, gdzie od 16 sierpnia pracował jako inspektor Departamentu I MSW. Od 1 lutego 1975 roku został rezydentem Departamentu I MSW w Wiedniu, działając pod przykryciem jako pracownik PHZ „Polcargo” w Gdyni. Po pewnym czasie, od jesieni 1979 roku, powrócił do Gdańska, a od 1 lutego 1980 roku do 28 lutego 1982 roku pełnił obowiązki starszego inspektora przy zastępcy komendanta wojewódzkiego MO ds. SB w Gdańsku.
Awanse
W zestawieniu przedstawiono awanse Tadeusza Lewandowskiego, który odbywał swoją służbę w kolejnych latach w strukturach wojskowych. Poniżej zebrane informacje o stopniach, które uzyskał:
- sierżant (1947),
- starszy sierżant (1948),
- chorąży (1949),
- podporucznik (1951),
- porucznik (1954),
- kapitan (1961),
- major (1965),
- podpułkownik (1969),
- pułkownik (1982).
Odznaczenia
W życiu Tadeusza Lewandowskiego, odznaczenia odgrywały znaczącą rolę, świadcząc o jego oddaniu oraz zaangażowaniu na rzecz ojczyzny. Poniżej przedstawiony jest wykaz wyróżnień, które zdobył w trakcie swojej kariery:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1983),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1979),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1969),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1959),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
- Srebrny Medal Za zasługi dla obronności kraju (1973),
- Brązowy Medal Za zasługi dla obronności kraju (1969),
- Srebrna Odznaka im. Janka Krasickiego (1963),
- Srebrna Odznaka Za zasługi w ochronie porządku publicznego (1980),
- Brązowa Odznaka Za zasługi w ochronie porządku publicznego (1974),
- Brązowa Odznaka W Służbie Narodu (1955),
- Srebrna Odznaka W Służbie Narodu (1967),
- Złota Odznaka W Służbie Narodu (1975).
Każda z tych nagród odzwierciedla jego wkład w budowę i bezpieczeństwo kraju, a także jego profesjonalizm oraz poświęcenie w trudnych czasach.
Przypisy
- GROBONET 2.6 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarz parafialny [online], sopotparafialny.grobonet.com [dostęp 30.11.2023 r.] .
- Katalog Biura Lustracyjnego IPN. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 05.02.2019 r.]
- 40-lecie ludowego Wojska Polskiego. „Nowiny”, s. 2, Nr 240 z 11.10.1983 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Aleksander Klein | Mieczysław Ubysz | Awigdor Ben-Gal | Aleksander Rode | Karol Jabłoński (major) | Lucjan Frakowski | Stanisław Brzezina | Józef Maciejowski | Roman Kolczyński | Włodzimierz Falcman | Józef Pielesiak | Stefan Lipiński (1902–1976) | Ignacy Harde | Filip Śmiłowski | Eugeniusz Kaszyński | Antoni Szadkowski | Zygmunt Zieliński (generał dywizji) | Marian Kozielewski | Leon Kołaczkowski | Zbigniew JaśniewiczOceń: Tadeusz Lewandowski (funkcjonariusz)