Retkinia

---

Znani retkinianie

Retkinia to miejsce, które może poszczycić się wieloma znanymi osobami, które mają związek z tą okolicą. Wśród nich wyróżniają się:

• Franciszek Plocek (1894–1980) – był niezwykle zaangażowanym działaczem niepodległościowym oraz politykiem. W II RP pełnił rolę posła na Sejm III kadencji i senatora IV kadencji. Reprezentował jeden z kilku „klanów retkińskich”, zwany klanem Plocków, który do dziś zamieszkuje te tereny,
• Walery Kosyl (ur. 1944) – to znany hokeista, który reprezentował ŁKS i dwukrotnie miał zaszczyt być olimpijczykiem,
• Łukasz Płoszajski (ur. 1978) – popularny polski aktor oraz mentalista, którego kariera wzbudza zainteresowanie,
• Andrzej Sapkowski (ur. 1948) – ceniony pisarz fantasy, najbardziej znany jako autor serii książek o Wiedźminie.

Retkinia współcześnie

Retkinia to jedno z najbardziej zajętych osiedli w Łodzi, składające się z setek czteropiętrowych, dziesięciopiętrowych oraz jedenastopiętrowych bloków. Na obszarze tym przebywa około 71 000 osób, łącząc w sobie osiedla: Karolew, Retkinia oraz Smulsko. Tak znacząca liczba mieszkańców pochodzi z oficjalnych raportów Urzędu Miasta Łodzi, który przedstawia dane dla administracyjnych jednostek, jak Osiedle Karolew-Retkinia Wschód czy Osiedle Retkinia Zachód-Smulsko, stąd zrozumiałe jest włączenie sąsiadujących osiedli.

Granice

Retkinia nie jest odrębną jednostką administracyjną, co sprawia, że formalnie nie ma wytyczonych granic. Zasadniczo określa się je wzdłuż ulic, z zachodnią arterią Popiełuszki, a południową Maratońską. Z kolei wschodnią stronę wyznaczają ulice Bandurskiego i Waltera-Janke, natomiast północną Kusocińskiego. Niektóre źródła podają, że do osiedla wliczają się również domki jednorodzinne mieszczące się na Smulsku i Pienistej.

Główne ulice osiedla

Ulicą, która stanowi oś Retkini, jest aleja im. kard. Stefana Wyszyńskiego (wcześniej znana jako ulice Juliana Marchlewskiego i Ernesta Thälmanna, w czasie budowy osiedla w PRL). Aleja ta przecina całą długość Retkini. Dzięki temu, możliwe jest sprawne przemieszczanie się mieszkańców. Kolejną ważną ulicą jest ulica Armii Krajowej (dawniej im. F. Dzierżyńskiego), która nie tylko łączy osiedle, ale również dzieli je administracyjnie. Inna istotna ulica to Retkińska, która pozostała główną ulicą osady Retkinia, nie zmieniając swego przebiegu w ciągu ostatnich lat.

Wykaz retkińskich placów i ulic

• ul. Armii Krajowej – rozdziela część wschodnią i zachodnią Retkini,
• ul. Józefa Babickiego – osiedlowe mniejsze ulice (osiedle Hufcowa (Botanik)),
• ul. Balonowa – położona na osiedlu (Sympatyczna oraz Retkinia-Południe),
• al. ks. bp. Władysława Bandurskiego – dojazd do Retkini od centrum (Trasa W-Z),
• ul. Batalionów Chłopskich – uliczka osiedlowa (osiedle Sympatyczna),
• ul. Bratysławska – uliczka osiedlowa (osiedle Zagrodniki),
• ul. Florecistów – kolejna osiedlowa uliczka (osiedle Zagrodniki),
• pl. Bartosza Głowackiego – osiedlowy plac (osiedle Zagrodniki),
• ul. Hokejowa – osiedle (Sympatyczna),
• ul. Hubala – uliczka osiedlowa (Sympatyczna),
• ul. Hufcowa – osiedle Hufcowa (Botanik),
• ul. Jachtowa – ciąg pieszy osiedla (Sympatyczna),
• ul. Władysława Króla – osiedlowa ulica (osiedle Piaski oraz osiedle Zagrodniki),
• ul. Aleksandra Kostki-Napierskiego – osiedle Hufcowa (Botanik),
• ul. Janusza Kusocińskiego – okalająca Retkinię od północy,
• ul. Eugeniusza Lokajskiego – osiedlowa uliczka (osiedle Piaski),
• ul. Maratońska – graniczna ulica od strony południowej,
• ul. Heleny Marusarzówny – osiedlowa uliczka (Zagrodniki),
• ul. Olimpijska – osiedlowa uliczka (Zagrodniki),
• ul. Piaski – osiedle (Piaski),
• ul. ks. Jerzego Popiełuszki – graniczna od strony zachodniej,
• ul. Przełajowa – osiedlowa uliczka (Zagrodniki),
• ul. Rajdowa – osiedlowa (Piaski),
• ul. Retkińska – główna ulica Retkini,
• ul. Sprinterów – osiedlowa uliczka (Piaski),
• ul. Sympatyczna – osiedlowa uliczka (Sympatyczna),
• ul. Tenisowa – ciąg pieszy (osiedle Sympatyczna),
• ul. Wincentego Tomaszewicza – osiedlowa (Hufcowa (Botanik)),
• al. gen. Zygmunta Waltera-Janke – graniczna aleja od wschodu (Trasa W-Z),
• pl. Wincentego Witosa – obszerne rondo „przy bocianach”,
• al. ks. kard. Stefana Wyszyńskiego – główna arteria komunikacyjna Retkini (z linią tramwajową – Trasa W-Z),
• ul. Zagrodniki – osiedlowa ulica (Sympatyczna).

Zabudowa

Na Retkini dominującym typem mieszkań są bloki z wielkiej płyty, a niewielką część osiedla stanowią starsze domy jednorodzinne, które powstały, gdy dzielnica była jeszcze przedmieściem. Zachowały się one w różnych częściach Retkini, o ile ich stan techniczny pozwalał na to; przykładowo w zachodniej części ul. Balonowej, gdzie można dostrzec wiejskie akcenty, jak nieutwardzone ścieżki oraz sady. Przemiany w zabudowie osiedla miały miejsce od początku XXI wieku, gdzie maszyny zajęły się ocieplaniem i malowaniem bloków na nowoczesne kolory, eliminując szary klimat czasów PRL.

Handel i usługi

Przez długi czas Retkinia bezbłędnie pełniła rolę osiedla sypialnianego; mieszkańcy z reguły podróżowali do centrum Łodzi w celu prowadzenia zakupów. Po 1989 roku na osiedlu rozwinął się rynek handlowo-usługowy, z uwagi na wzrastającą liczbę sklepów oraz lokali typu puby czy restauracje (np. McDonald’s). Głównym obszarem handlowym jest rejon przy ulicy Armii Krajowej, gdzie można znaleźć supermarket Lidl oraz różnorodne inne placówki.

Oświata i kultura na Retkini

Na terenie Retkini mieszczą się rozmaite placówki edukacyjne, zarówno publiczne, jak i niepubliczne, obejmujące 9 szkół podstawowych, 9 gimnazjów, oraz 7 szkół średnich. Również dostępne są przedszkola oraz żłobki, które pozwalają na edukację dzieci w młodszych latach życia. Na osiedlu znajduje się również Pałac Młodzieży im. Juliana Tuwima, który po wielu latach przeniesienia mieści się obecnie blisko alei Wyszyńskiego.

Opieka przedszkolna

Na Retkini funkcjonuje kilka ośrodków przedszkolnych, których liczba znacznie zmalała w ostatnich latach, z 20 przedszkoli do 9 aktualnie. Przykładowo, dostępne żłobki to:

• Żłobek nr 21 – ul. Marusarzówny 9,
• Żłobek nr 26 – ul. Sprinterów 11,
• Żłobek nr 28 – al. Wyszyńskiego 102.

Szkoły

Na osiedlu istnieje wiele szkół podstawowych, w tym m.in.:

• Szkoła Podstawowa nr 6 (ul. Kusocińskiego 116),
• Szkoła Podstawowa nr 19 im. Wandy Chotomskiej (al. Wyszyńskiego 100 – największa szkoła na Retkini),
• Szkoła Podstawowa nr 137 im. Aleksandra Kamińskiego (ul. Florecistów 3b – najstarsza retkińska podstawówka z historią sprzed 1875 roku).

Urzędy i instytucje

Na Retkini można znaleźć również instytucje administracyjne, takie jak Rada Osiedla Karolew-Retkinia Wschód oraz Rada Osiedla Retkinia Zachód-Smulsko. Działają tu także służby ratunkowe, jak Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza Nr 11 Państwowej Straży Pożarnej.

Ochrona zdrowia

Retkinia jest domem dla wielu placówek służby zdrowia, w tym przychodni, gabinetów lekarskich oraz aptek. Mimo wszystko, osiedle nie dysponuje szpitalem – najbliższy oddział znajduje się na pobliskim Karolewie.

Sport i rekreacja

Na terenie osiedla znajduje się kilka placówek sportowych, w tym dwa baseny w szkołach podstawowych, niewielkie korty tenisowe oraz lodowisko „Retkinia”. Mieszkańcy korzystają także z wielu boisk do piłki nożnej, koszykówki oraz tworzących przestrzeń do zabaw dla dzieci.

Tereny zielone

Retkinia obfituje w tereny zielone, w tym trawniki i drzewa sadzone w latach 80. Wzdłuż głównych ulic dominują ponad trzydziestoletnie topole. Osiedle jest otoczone z obu stron pasami nieużytków oraz zadrzewionymi terenami, co daje możliwość korzystania z zieleni.

Pozostałe obiekty na osiedlu

Na Retkini są także inne istotne obiekty, jak siedziba Państwowej Straży Pożarnej oraz komisariat policji. W obszarze Piasków znajduje się Dom Seniora, który służy lokalnej społeczności.

Ludność i demografia

Retkinia w przeszłości liczyła około 80 000 mieszkańców, jednak obecnie liczba ta zmniejszyła się do około 45 000 – 50 000 osób. Gęstość zaludnienia wynosi około 10 000 – 12 000 os./km². Struktura demograficzna osiedla zmieniała się na przestrzeni lat, a procesy demograficzne prowadzą do spadku liczby młodych ludzi oraz zwiększenia populacji osób starszych.

Parafie na Retkini

W Retkini działają cztery parafie rzymskokatolickie: Najświętszego Serca Jezusowego, Chrystusa Króla, Św. Rodziny oraz Najświętszej Eucharystii. Te jednostki tworzą ważny element życia społecznego na osiedlu.

Inne związki wyznaniowe

Na terenie osiedla mieszczą się również osoby wyznające inne religie, z grupą Świadków Jehowy, którzy jednak nie mają wyznań w Retkini. W najbliższym rejonie mieszczą się również obiekty należące do Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan, zboru „Soli Deo Gloria”.

Komunikacja

Retkinia dysponuje dobrze zorganizowanym systemem komunikacji miejskiej, z kilkoma liniami tramwajowymi oraz autobusowymi, obsługiwanymi przez MPK. Dzięki temu mieszkańcy mają dogodny dostęp do różnych części miasta.

Linie tramwajowe

Linie tramwajowe, takie jak 10, 12, 14 i 18, łączą Retkinię z innymi rejonami Łodzi, zapewniając błyskawiczny transport. Pierwsza linia tramwajowa na Retkinię została otwarta 30 kwietnia 1955 roku, co świadczy o funkcjonalności transportu publicznego na tym obszarze.

Linie autobusowe

Autobusy MPK obsługujące Retkinię kursują na różnych trasach, zapewniając mieszkańcom sprawny dojazd do ważnych punktów w mieście. Ponadto, linie nocne umożliwiają mieszkańcom ruch po zmierzchu, łącząc wiele części Łodzi, co jest istotnym udogodnieniem.

Kolej

Retkinia może pochwalić się przystankiem kolejowym Łódź Retkinia, który funkcjonuje od 2021 roku, ułatwiając mieszkańcom dostęp do dłuższej podróży poza miastem. Dawne linie kolejowe, łączące różne miasta, również kształtują ciągłość komunikacyjną osiedla.

Podział Retkini

Osiedla administracyjne

Retkinia to obszar podzielony na dwie części, co wpływa na sposób jej zarządzania oraz administracji. Granice tego podziału wytyczone są wzdłuż ulicy Armii Krajowej. Główne jednostki pomocnicze w Retkini obejmują dwie osiedla:

• Osiedle Karolew – Retkinia Wschód, które zajmuje wschodnią część tego terenu i graniczy z osiedlem Karolew,
• Osiedle Retkinia Zachód – Smulsko, obejmujące zachodnią część Retkini oraz sąsiadujące z osiedlem Smulsko.

Mimo że podział administracyjny jest istotny, to w łódzkim Systemie Informacji Miejskiej Retkinia jest traktowana jako jedno osiedle.

Osiedla nieurzędowe

Inny sposób klasyfikacji Retkini, częściej stosowany w praktyce, polega na wyodrębnieniu kilku podosiedli. Zwykle wyróżnia się ich pięć, czasami sześć, a nawet siedem. Główne kryterium podziału polega na tym, która spółdzielnia mieszkaniowa zarządza budynkami:

• Osiedle Retkinia – Północ (znane jako „Kanada”), administrowane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Retkinia-Północ” oraz „Polesie” (2 bloki); jego granice to aleja Wyszyńskiego, Popiełuszki, Kusocińskiego oraz Armii Krajowej,
• Osiedle Balonowa (inaczej Retkinia-Południe, znane jako „Dziki Zachód” lub „Dzikie”), administrowane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Retkinia-Południe” oraz „Polesie” (9 budynków); granice to aleja Wyszyńskiego, Armii Krajowej, Maratońska i Popiełuszki,
• Osiedle Hufcowa (znane też jako „Botanik”), zarządzane przez Retkińską Spółdzielnię Mieszkaniową „Botanik”; jego granice to aleja Wyszyńskiego, Armii Krajowej, Kusocińskiego oraz Retkińska,
• Osiedle Piaski, administrowane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Piaski”; granice to aleja Wyszyńskiego, Retkińska, Kusocińskiego oraz aleja Bandurskiego,
• Osiedle Zagrodniki, zarządzane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Zagrodniki”; granice to aleja Wyszyńskiego, aleja Waltera-Janke, Maratońska oraz Retkińska,
• Osiedle Sympatyczna (określane także jako „Batalionów”, „Batalka” lub rzadziej „Zagrodniki II”), administrowane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Sympatyczna”; granice to aleja Wyszyńskiego, Retkińska, Balonowa oraz Armii Krajowej.

Pamiętaj, że osiedla Retkinia – Północ oraz Balonowa są częścią osiedla administracyjnego Retkinia Zachód-Smulsko, natomiast pozostałe wymienione układy należą do osiedla administracyjnego Karolew-Retkinia Wschód.

Warto również zauważyć, że czasami do Retkini błędnie przypisuje się:

• Osiedle Pienista, które jest obecnie niezależnym osiedlem, znajdującym się na południe od torów kolejowych; to dawne tereny rolne wokół osad Retkinia Zagrodniki i Retkinia Mała Kolonia,
• Karolew, które stanowi odrębną jednostkę; kiedyś było to skupisko osadnicze wokół trzech fabryk, w większości zamieszkiwane przez ewangelików; dla porównania, Retkinia była terenem zdominowanym przez mieszkańców katolickich,
• Smulsko, usytuowane na zachód od obecnej Retkini, będące dawnym terenem rolnym.

Pomniki, rzeźby i miejsca historyczne

Retkinia to miejsce pełne bogatej historii oraz interesujących pomników i rzeźb, które przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. W tej okolicy można znaleźć wiele znaczących obiektów, które upamiętniają ważne wydarzenia i postacie. Jednym z nich jest obelisk z 1919 roku, znajdujący się na ul. Retkińskiej, zbudowany ku czci tych, którzy polegli za ojczyznę, niedaleko parafii Najświętszego Serca Jezusowego.

Na ul. Retkińskiej stoi również pomnik, który upamiętnia 600-lecie istnienia Retkini. Został on wzniesiony w połowie lat 70. z inicjatywy Waleriana Zuberta, a wykonali go Jan Hrycek i Ryszard Popow. Warto dodać, że krzyż nad tablicą został dodany po roku 1990. W okolicy znajduje się także kamień węgielny pod budowę osiedli, w tym Piaski, Zagrodniki oraz Hufcowa (Botanik), który usytuowany jest u zbiegu ulic Retkińskiej i al. Wyszyńskiego.

Nie można zapomnieć o tablicy ku pamięci Bartosza Głowackiego przy ul. Retkińskiej, a także o krzyżach pamięci z 1983 i 1996 roku, które można spotkać na terenie parafii Najświętszego Serca Jezusowego. Innym wartym uwagi obiektem w tej okolicy jest Cmentarz Piaski-Retkińska, który również ma duże znaczenie dla lokalnej społeczności.

W Retkini znajduje się również pomnik „ośka”, który upamiętnia pierwszą linię tramwajową w tym rejonie. Został on ufundowany przez Klub Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi i znajduje się na skrzyżowaniu ul. Retkińskiej z al. Wyszyńskiego. Interesującym punktem jest ulica Balonowa, która zachowała dawną „wiejską” zabudowę, mimo że zabytkowy drewniany dom został zburzony latem 2007 roku.

Warto wspomnieć o rzeźbach, które stanowią integralną część retkińskiego krajobrazu. Rzeźba „Bociany” autorstwa Michała Gałkiewicza, znana powszechnie jako symbol retkińskiego blokowiska, znajduje się u zbiegu al. Wyszyńskiego i al. Waltera-Janke. Inna rzeźba, „Macierzyństwo” (znana także jako „matka z dziećmi” lub „Barbapapa”), przyciąga uwagę w tym samym rejonie.

Na Retkini

Obiekty sportowe w Retkini są różnorodne i dają mieszkańcom wiele możliwości aktywności fizycznej. W ramach rządowo-samorządowego programu „Orlik 2012” zbudowano kompleks sportowy, który obejmuje również korty do tenisa ziemnego przy Szkole Podstawowej nr 41 na osiedlu Piaski. Ponadto, na Zagrodnikach dostępne są korty tenisowe oraz ścianka do gry w tenisa ziemnego.

Kompleks rekreacyjny w Retkini-Północ przy XXXIII LO oraz na osiedlu Balonowa także przyczyniają się do aktywnego spędzania czasu przez mieszkańców. Lodowisko na osiedlu Balonowa oraz plac Bartosza Głowackiego z boiskiem do piłki nożnej „Saharą” to kolejne atrakcyjne miejsca. Dodatkowo istnieją dwa baseny kryte w pobliżu szkół podstawowych nr 19 i 137.

Jeśli chodzi o infrastrukturę handlową, mieszkańcy mają dostęp do wielu centrów handlowych, w tym Centrum Handlowego „Piaski” przy alei Wyszyńskiego oraz innych dwóch centrów znajdujących się u zbiegu ulic Retkińskiej i Maratońskiej. Dodatkowo, na al. Wyszyńskiego znajduje się również Centrum Handlowe „Galeria Retkińska”, które zostało oddane do użytku na początku 2009 roku.

W najbliższej okolicy osiedla

Otoczenie Retkini obfituje w ciekawe miejsca. Warto wspomnieć o Łódzkim Ogrodzie Botanicznym im. Jakuba Mowszowicza oraz Parku na Zdrowiu, w którym mieszczą się liczne atrakcje, takie jak Miejski Ogród Zoologiczny czy Łódzki lunapark.

W okolicy można znaleźć również wiele innych interesujących obiektów, takich jak Pomnik Czynu Rewolucyjnego, Rezerwat przyrody Polesie Konstantynowskie oraz Kąpielisko Fala (aquapark).

Fani sportu mogą zwrócić uwagę na Stadion Miejski w Łodzi, na którym swoje mecze rozgrywa drużyna Łódzkiego Klubu Sportowego. Nie można zapominać o Hali Atlas Arena ani o dworcu kolejowym Łódź Kaliska oraz zajezdni autobusowej MPK.

Miłośnicy przyrody powinni odwiedzić Las Lublinek w Łodzi, gdzie można spotkać różne gatunki fauny oraz flory. W okolicy Retkini znajdują się także zakłady przemysłowe, takie jak fabryka koncernu Gillette oraz fabryka czekolady.

Dzięki bogatej ofercie zarówno w zakresie historii, kultury, sportu oraz dostępności obiektów handlowych, Retkinia staje się interesującym miejscem do życia oraz odwiedzin dla każdego.

---

Oceń: Retkinia

---